метраў ад яе?
- Гэта быў не мой рэвальвер, - сказаў Леапольд, пацiраючы лоб. Экспертыза гэта вызначыць дакладна.
- Але з вашага рэвальвера неўзабаве да гэтага стралялi, i ў пакоi знайшлi пустую гiльзу.
- Я не магу гэтага растлумачыць. Апошнi раз я страляў з яго гэтымi днямi ў цiры, але пасля перазарадзiў.
- Скажыце, капiтан, магла яна настолькi вас ненавiдзець, - спытаў Флетчэр, - каб зрабiць вiнаватым у забойстве?
- Магла. Думаю, што яна была вельмi хворая. Калi гэта я быў прычынай яе хваробы, тады лiчу, што заслугоўваю ўсё тое, што зараз адбываецца.
- Якога лiха вы заслугоўваеце? - буркнуў Флетчэр. - Капiтан, калi вы гаворыце, што невiнаваты, я буду за вас. - Ён зноў пачаў хадзiць па пакоi i нарэшце звярнуўся да камiсара. - Што, калi правесцi экспертызу з парафiнам, каб праверыць, цi страляў ён нядаўна з рэвальвера?
Камiсар адмоўна пахiтаў галавой.
- Мы даўно ўжо не карыстаемся гэтым метадам. Вы ж ведаеце, Флетчэр, якi ён ненадзейны. Шмат у каго на руках можна знайсцi нiтраты цi нiтрыты. Яны могуць з'явiцца i ад бруду, i ад угнаенняў, i ад наладжвання феерверкаў, цi нават ад дотыку да гароху цi бобу. Усе курцы могуць мець адпаведныя сляды на далонях. Ёсць распрацаваныя новыя эксперыменты для вызначэння прысутнасцi барыю цi свiнцу, але на iх правядзенне мы не маем адпаведных хiмiкатаў.
Леапольд кiўнуў галавой. Камiсар прыйшоў да сваёй пасады, пачынаючы з нiзоў, заняў свой пост не ў вынiку нейкага там палiтычнага рашэння, таму супрацоўнiкi адносiлiся да яго з павагай. Ставiўся да яго з павагай i Леапольд.
- Пачакаем высноў экспертаў-балiстыкаў, - сказаў ён. - Яны апраўдаюць мяне.
Усе трое засталiся чакаць. Прайшло яшчэ сорак хвiлiн, калi нарэшце зазванiў тэлефон i камiсар пачаў размову з экспертамi. Спачатку ён проста слухаў, потым буркнуў нешта сабе пад нос i задаў некалькi пытанняў. Паклаўшы слухаўку, ён зiрнуў на Леапольда, якi сядзеў па другi бок стала.
- Куля выйшла са ствала вашага рэвальвера, - проста сказаў камiсар. Нiякай памылкi быць не можа. Баюся, што мы будзем вымушаны прад'явiць вам абвiнавачванне ў забойстве.
Працэдура, так добра вядомая Леапольду, працягвалася да суботняга вечара, i калi ўсё скончылася i яго праводзiлi з судовай залы, ён убачыў, што за дзвярамi яго чакае малады - Тэд Мор.
- Вы ж павiнны былi пачаць свой мядовы месяц, - звярнуўся да яго Леапольд.
- Вiкi сказала, что не зможа нiкуды паехаць, пакуль я з вамi не сустрэнуся i не паспрабую дапамагчы. Я не вялiкi знаўца крымiнальнага права, але, магчыма, мог бы вырашыць пытанне вызвалення на парукi.
- Наконт гэтага паклапацiлiся, - сказаў Леапольд. - На наступным тыднi вялiкае журы прысяжных пачне разглядаць справу.
- Я-я не ведаю, што i сказаць. Мы з Вiкi вельмi засмучаны тым, што здарылася.
- Я таксама. - Леапольд рушыў далей, потым азiрнуўся. - Жадаю шчаслiвага мядовага месяца.
- Мы будзем у горадзе да ранiцы, у гатэлi 'Таўэрз'. Гэта на той выпадак, калi спатрэбiцца мая дапамога.
Леапольд кiўнуў галавой i пайшоў далей. У вачах маладога Мора ён убачыў адлюстраванне сваёй вiны. Калi Леапольд садзiўся ў машыну, ён звярнуў увагу на тое, што знаёмы дзяжурны палiцэйскi зiрнуў у яго бок i адразу ж адвёў вочы. У суботнi вечар нiхто не хацеў размаўляць з забойцамi сваiх жонак. Нават Флетчэр некуды знiк.
Леапольд вырашыў, што не здолее заставацца сам-насам з шэрымi сценамi кабiнета i людзьмi, што пазбягалi яго. Акрамя таго, камiсар быў вымушаны вызвалiць яго ад аператыўных службовых абавязкаў да рашэння вялiкага журы прысяжных i магчымага судовага разбору. Нават кабiнет больш не належаў яму. Леапольд вылаяўся ў душы i паехаў дадому, у сваю кватэрку, прабiраючыся па цёмных вулiцах i назiраючы адным вокам за патрульнай машынай. Яму хацелася ведаць, цi назiраюць за iм, каб прадухiлiць уцёкi падазронага, якога адпусцiлi на парукi. Цiкава, як бы ён дзейнiчаў на месцы камiсара.
У тэлевiзiйных навiнах, што перадавалiся ў адзiннаццаць гадзiн, здарэнне было вядучай тэмай. У якасцi iлюстрацыi дэманстравалася яго чорна-белае фота, зробленае летась у час расследавання нейкай справы. Леапольд выключыў тэлевiзар, не даслухаўшы каментарыяў, выйшаў на вулiцу i накiраваўся да рага вулiцы, каб купiць ранiшнi выпуск нядзельнай газеты. Загаловак на першай старонцы, як ён i прадчуваў, быў кепскi: 'Капiтан - агент вышуковай палiцыi затрыманы ў час забойства сваёй былой жонкi'.
Iдучы нетаропкай хадой дадому, ён намагаўся ўспомнiць, якая яна была - не ў той дзень, - а да разводу. Ён спрабаваў успомнiць твар у дзень вяселля, яе цiхi смех у час мядовага месяца. Але ўспамiналiся толькi яе шалёныя помслiвыя вочы. I куля, што рассекла яе грудзi.
Зрэшты, можа, гэта ён забiў яе. Можа, рэвальвер трапiў у руку так лёгка, што ён нават не ўсвядомiў гэтага.
- Прывiтанне, капiтан.
- А, Флетчэр! Што ты тут робiш?
- Чакаю. Можна зайсцi да вас?
- Ну, што ж...
- У мяне вось тут з сабой шэсць бляшанак пiва. Падумаў, што вы хацелi пагаварыць наконт усяго гэтага.
- Пра што тут гаварыць? - спытаў Леапольд, адчыняючы дзверы кватэры.
- Капiтан, калi вы гаворыце, што не забiвалi яе, я хачу паслухаць, што вы яшчэ скажаце.
Флетчэр зайшоў следам за Леапольдам у невялiчкую кухню i адкрыў дзве бляшанкi. Леапольд узяў прапанаванае яму пiва i апусцiўся ў блiжэйшае крэсла. Ён адчуваў сябе ўшчэнт знясiленым, абсалютна няздольным да абароны.
- Флетчэр, яна падставiла мяне, - спакойна сказаў Леапольд. - Яна падставiла мяне настолькi ўдала, як мне нiколi не даводзiлася бачыць у жыццi. Усё гэта здаецца неверагодным, але ёй гэта ўдалося.
- Капiтан, давайце ўсё пройдзем крок за крокам. На мой погляд, iснуюць толькi тры альтэрнатывы: альбо вы забiлi яе, альбо яна сама застрэлiлася, альбо гэта зрабiў нехта iншы. Лiчу, што мы павiнны выключыць апошнюю магчымасць. Тры акны заставалiся замкнёныя i цэлыя, у пустым пакоi не было нiводнага кутка, дзе можна было схавацца, адзiны ўваход быў праз дзверы-гармонiк. А тыя былi зачынены, iх можна было адчынiць з другога боку, але б вы гэта ўбачылi цi пачулi. Апрача гэтага, з таго боку дзвярэй было паўтары сотнi гасцей. Нiкому не ўдалося б адамкнуць, рассунуць дзверы, выстралiць з рэвальвера i застацца незаўважаным.
- Але немагчыма i тое, што яна магла застрэлiць сябе, - пакруцiў галавой Леапольд. - Я нi на хвiлiну не зводзiў з яе вачэй. У руках у яе нiчога не было, нават сумачкi. А рэвальвер, якi стрэлiў, быў у кабуры, што вiсела ў мяне на рэменi. Я выцягнуў яго з кабуры толькi пасля таго, як прагучаў стрэл.
Флетчэр дапiў пiва з адной бляшанкi i ўзяў наступную.
- Капiтан, я не аглядаў яе зблiзку, але памеры дзiркi на яе сукенцы i падпалiны ад згарэўшага пораху сведчаць аб тым, што гэта была кантактная рана. Судмедэксперт таксама пагадзiўся з такiм меркаваннем. Стралялi з адлегласцi не болей двух з паловай - пяцi сантыметраў. Сляды пораху былi i на ране, хоць большасць з iх былi змытыя крывёй.
- Але ў руках у яе нiчога не было, - паўтарыў Леапольд. - I нiхто не стаяў перад ёй, прыставiўшы да грудзей рэвальвер. Нават я стаяў на адлегласцi сямi метраў.
- Капiтан, гэта неверагодна.
- Неверагодна, - буркнуў капiтан, - калi гэта не я, дык хто забiў яе?
- Колькi часу мы маем у запасе? - спытаў Флетчэр, не адводзячы вачэй ад бляшанкi, што трымаў у руцэ.
- Калi журы прысяжных прызнае мяне вiноўным у наўмысным забойстве, на наступным тыднi я буду ўжо за кратамi.
- Што з вамi, капiтан? - Флетчэр з асуджэннем зiрнуў на суразмоўцу. Здаецца, вы ўжо з усiм змiрылiся! Чорт вас вазьмi, у час звычайнага затрымання вы праяўлялi куды больш адвагi!
- Думаю, што справа менавiта ў гэтым. Я страцiў усялякую здольнасць да барацьбы. Монiка выцiснула яе
