cujuscunque episcopi percipiat largitate, sub precariae nomine debeat professionem scribere, ut nec per tentionem diuturnam praejudicium afferat Ecclesiae…
424
LVis., X, 1, 12: Si per precariam epistulam certus annorum numerus fuerit conprehensus, ita ut ille, qui susceperat, terras post quodcumque tempus domino reformaret, iuxta conditione placiti terram restituere non moretur. Cp. LVis., X, 1, 11; X, 1, 13; X, 1, 14.
425
LVis., V, 2, 6 Ch.: Qui vero sub hac occasione largitur, ut eandem rem ipse, qui donat, usufructario iure possideat, et ita post eius mortem ad illum cui donaverit, res donata pertineat, quia similitudo est testamenti habebit licentiam inmutandi volumtatem suam, quando voluerit, etiam si in nullo lesum fuisse se dixerit. Ille vero, qui falsa donatione circumventus aliquid in utilitatem donatoris expendit, aut ab ipso donatore recipiat, aut ab eius heredibus, ne iniuste damna sustineat, qui lucrum se habere de inani promissione putabat.
426
LVis., V, 2, 6 (ред. Эрвиг.).
427
Об аналогичном переходе от дарения in die obitus sui к прекарию у лангобардов см. А. И. Неусыхин. Ук. соч., стр. 238–239.
428
LRVis., PS, V, 7, 5 I:…possidet… precario qui per precem postulat, ut ei in possessione permissu domini vel creditoris fiducia commorari liceat. Isidоr. Etymol., V, 25, 17.
429
LVis., X, 1, 12; X, 1, 13: Qui ad placitum terras suscipit, hoc tantum teneat, quod eum terrarum dominus habere permiserit… Form. Wis., No. 36: Dum de die in diem egestatcm paterer et huc illuc percurrerem ubi mihi pro compendio laborarem, et minime invenirem, tunc ad dominationis vestrae pietatem cucurri sugerens ut mihi iure precario in locum vestrum, quod vocatur illud, ad excolendum terras dare iuveres…; Cp. Form. Wis., No. 37.
430
Form. Wis., No. 36, 37.
431
Вестготская правда свидетельствует о стремлении прекаристов расширять границы своих участков в связи с тем, что подрастают дети и внуки. LVis., X, 1, 13: Si ille, qui ad placitum accepit terras, extendat culturas… Quod si culturas suas longius extendisse cognoscitur et sibi alios ad excolendos agros forte coninnxerit, aut plures filli vel nepotes in loci ipsius habitatione subcreverint…
432
Form. Wis., No. 37: Et ideo spondeo me ut annis singulis secundum priscam consuetudinem de fruges aridas et liquidas atque universa animalia vel pomaria seu in omni re, quod in eodem loco augmentaverimus, decimas vobis annis singulis persolvere. Cp. LVis., X, 1, 19 Recces.
433
LVis, X, 1, 19 Ch.
434
LVis., X, 1, 11: Quod si canonem constitutum singulis annis inplere neclexerit, terras dominus post suo iure detendat; quia sua culpa beneficium, quod fuerat consecutus, amittat, qui placitum non inplesse convincitur; Form. Wis., No. 36.
435
Вестготская правда, например, особо разъясняет, как следует поступать с поселенцами, коль скоро землевладельцу приходится вернуть кому-либо (очевидно, римлянину) треть своих земель — раздел земли должен коснуться соответственно и владений поселенцев: Qui accolam in terra sua suscepcrit, et postmodum contingat, ut ille, qui susceperat, cuicumque tertiam reddat, similiter sentiant et illi, qui suscepti sunt, sicut et patroni eorum, qualiter unumquemque contigerit (LVis., X, 1, 15). Ср. интерпретацию этой статьи у К. Цеймера (имеем в виду MGH, Legum sectio I, t. I, р. 388, n. 4), Э. Вольгауптера («Gesetze der Westgoten», hrsg. von E. Wohlhaupter. Weimar, 1936, S. 283) и Н. П. Грацианского («О разделах земель у бургундов и у вестготов»,
