- Чаму не крычалi? - дзелавiта спытаў скуласты бандыт. - Тут далёка чуваць.
- Я яшчэ закрычу, - адказала Ганна, стрымлiваючы слёзы.
- Васпанi, - вымавiў высокi бандыт, - супакойцеся. Мы не ўчынiм вам зла.
- Тады выбiрайцеся адсюль! - крыкнула Ганна нечакана вiскатлiвым, кухонным голасам. - Зараз жа выбiрайцеся з маёй хаты! - Яна схапiлася за скiвiцу i дабавiла праз зубы: - Цяпер у мяне рот не будзе адкрывацца.
Скуласты бандыт паглядзеў паўзверх яе галавы i сказаў:
- Жуль, паглядзi, калi ласка, цi нельга зняць боль? Ганна зразумела, што забiваць яе не будуць, а Жуль асцярожна i цвёрда ўзяў яе за падбародак сухiмi тонкiмi пальцамi i сказаў, гледзячы ў вочы сваiмi сiнiмi, акружанымi чаротам вейкаў, гусарскiмi азёрамi:
- Няўжо мы робiм такое цяжкае ўражанне?
- Робiце, - сказала Ганна ўпарта. - I вам прыйдзецца вымыць падлогу ў сенцах. Панастаўлялi чамаданаў...
- Гэта мы зробiм, - сказаў Кiн, ён жа старэйшы бандыт, падыходзячы да акна. - I, напэўна, давядзецца адкласцi рашэнне на заўтра. Сёння ўсе ўсхваляваныя, больш таго, раздражнёныя. Устанем заўтра раней...
- Вы ўсё-такi намерваецеся тут начаваць? - сказала Ганна.
- А дзе ж мы дзенемся?
Ганна зразумела, што ён праўду кажа.
- Тады будзеце спаць у халодным пакоi. Толькi просцiн у мяне вам няма.
- Абыдземся, - сказаў Жуль. - Я вазьму кнiжку з сабою. Вельмi цiкавая. Ранiцай аддам. Ганна толькi адмахнулася.
- Дзе ануча? - спытаўся Кiн.
- Я зараз прынясу, - сказала Ганна i пайшла на кухню.
Кiн накiраваўся за ёю. Беручы анучу, ён спытаўся:
- Можа, вас задаволiць грашовая кампенсацыя?
- Каб я паехала са сваёй хаты?
- Скажам, тысяча рублёў?
- Уга, я столькi атрымлiваю за паўгода.
- Значыць, згода?
- Паслухайце, у вёсцы ёсць iншыя хаты. У iх жывуць адзiнокiя бабулi. Гэта вам абыдзецца танней.
- На жаль, - сказаў Кiн, - нас задавальняе гэтая хата.
- Няўжо пад ёю клад?
- Клад? Наўрад. А дзве тысячы?
- За гэтыя грошы вы можаце купiць тут тры хаты. Не раскiдвайцеся грашыма. Цi яны дзяржаўныя?
- Iронiя недарэчы, - строга сказаў Кiн, быццам Ганна вучылася ў яго класе. - Грошы дзяржаўныя.
- Слухайце, - сказала Ганна, - мыйце падлогу i кладзiцеся спаць.
4
Ганне не спалася. За сцяною бурчалi няпрошаныя госцi, можа, збiралiся пачаць раскопкi клада на досвiтку? Урэшце-такi яна не вытрымала i выглянула ў сенцы. Лiхтарык ляжаў на палiчцы - матавы апельсiн свечаў на сто. 'Iмпартная рэч, - падумала Ганна. - Вельмi зручная ў турысцкiх паходах'. Чамаданаў прыбавiлася. Iх стала тры. Можа, бандыты ўжо засялiлi сябровак? I ў гэты момант з лёгкiм стукам пасярод прыхожай узнiкла блiскучая металiчная скрынка, метр на метр. За перагародкаю пачуўся голас гусара:
- Прыехалi.
Дзверы, што вялi ў халодны пакой, здрыганулiся, i Ганна, напалоханая, iмгненна шмыганула ў свой пакой.
Гэта было падобна на мiстыку i ёй не падабалася. Рэчы так проста не ўзнiкаюць. Яны ўзнiкаюць, бадай, толькi ў навукова-фантастычных раманах, якiя Ганна не любiла, але чытала, бо яны былi дэфiцытныя.
Бандыты яшчэ доўга перасоўвалi нешта ў сенцах, мармыталi i ўгаманiлiся толькi гадзiны ў тры. Тады i Ганна заснула.
Прачнулася яна не так, як марылася ёй апошнiмi тыднямi. Гэта значыцца: чуваць аддаленыя крыкi пеўняў, рыкаюць каровы, што валакуцца чарадою пад вокнамi, раннiя птушкi вядуць гамонку ў дрэвах, сонечныя зайчыкi вытанцоўваюць на фiранцы. Ганна бяжыць на рэчку i акунаецца ў халодную, свежую, празрыстую ваду. Сосны ўзмахваюць лапамi, яна плыве, разганяючы серабрыстых малькоў.
За сцяною гучалi галасы, i адразу ж прыгадалася недарэчная ўчарашняя гiсторыя. У Ганны настрой сапсаваўся раней, чым яна пачула спевы пеўняў, рыканне статка i вясёлы шолах лiстоты. Каб выбрацца, трэба было прайсцi цераз сенцы, дзе ўжо мiтусiлiся няпрошаныя суседзi. I купацца расхацелася. Варта было зрабiць iнакш: расчынiць дзверы i - голасам гаспадынi: 'Вы яшчэ тут? Колькi гэта будзе цягнуцца? Я пайшла па мiлiцыю!' Аднак нiчога падобнага Ганна не зрабiла, бо яшчэ не мылася i была непрычэсаная. Цiха, саромеючыся, што яе пачуюць, Ганна прабралася на кухню, налiла халоднай вады з вядра ў таз i здзейснiла свой сцiплы туалет. Расчэсваючыся, яна ўпотайкi глянула ў кухоннае акно. Уцячы? Неразумна. А яны будуць бегчы за мною па вулiцы? Лепш пачакаю, пакуль зойдзе дзед Генадзь.
Быць на кухнi доўга яна не магла. Таму Ганна падпалiла ў плiце, паставiла чайнiк i, статная, строгая i халодная, выйшла ў сенцы.
Там стаяла шэсць скрынак i чамаданаў, адзiн чамадан быў адчынены, i гусар Жуль у iм капаўся. Пачуўшы яе крокi, ён зачынiў вечка, буркнуў: 'Добрай ранiцы'. Вiдавочна, непрыязнасць была ўзаемная, i гэта яе нават падбадзёрыла.
- Добрай ранiцы, - павiталася Ганна. - Вы яшчэ тут?
Кiн увайшоў з вулiцы. Мокрыя валасы прыляпiлiся да лба.
- Выдатная вада, - паведамiў ён. - Даўно так добра не купаўся. Вы маеце намер акунуцца? I чаго гэта ў яго такi добры настрой?
- Не, - сказала яна. - Лепш я схаджу па малако.
- Схадзiце, Ганна, - сказаў дружалюбна Кiн. Ён паводзiў сябе не зусiм правiльна.
- Цi збiраецеся вы выязджаць? - спыталася яна недаверлiва.
- Не, - адказаў Кiн. - Мы тут будзем.
- А вы не баiцеся, што я паклiчу на дапамогу?
- Вы гэтага не зробiце, - усмiхнуўся Кiн.
- Яшчэ як зраблю! - абурылася Ганна. I накiравалася да выхаду.
- Посуд вазьмiце, - сказаў ёй услед гусар. - У вас грошы ёсць?
- Не патрэбны мне грошы. - Ганна ляпнула дзвярыма, выйшла на ганак. Посуд ёй таксама быў не патрэбны. Iшла яна не па малако.
У люстэрку ракi гулялi сонечныя блiскаўкi, непадалёку ад ручая ў лагчыне вiсеў клубок туману, сонца было такое цёплае i пушыстае, што здавалася, можна было ўзяць яго ў далонi i пагладзiць.
Дзверы ззаду ляпнулi, выйшаў Кiн з каструляю i пiсьмом.
- Ганна, - сказаў ён бацькоўскiм голасам, - вам пiсьмо.
- Ад каго? - спыталася Ганна, пакорна беручы каструлю.
- Ад вашай цёткi, - сказаў Кiн. - Яна пажадала перадаць...
- Чаму ж вы не паказалi яго ўчора?
- Мы атрымалi яго сёння, - адказаў Кiн.
- Сёння? А дзе ж ваш верталёт?
- Ваша цётачка, - не звярнуў увагi на сарказм Кiн, - адпачывае ў Крыме i прасiла перадаць вам шчырае прывiтанне.
Ганна перахапiла каструлю пад паху, разгарнула лiст.
'Ганулька! - было напiсана там. - Кiн Уладзiмiравiч i Жуль пра ўсё са мною дамовiлiся. Ты iх не крыўдзi. Я iм вельмi абавязана. Няхай пажывуць у хаце. А ты, калi хочаш, у дзеда Генадзя. Ён не адмовiць. Мы з Мiленай даехалi добра. Пруцiкаў сустрэў. Надвор'е стаiць цёплае. Магда'.
Кiн стаяў, панурыўшы галаву, i сачыў за Ганнай.
- Лухта, - сказала яна. - Гэта вы самi напiсалi.
- I пра Мiлену мы напiсалi? I пра Пруцiкава?
- Колькi вы ёй заплацiлi?
