Якраз у гэты момант Лота паглядзела ўверх i ўбачыла кошык, якi звiсаў з крука на столi.
- Мiсiс Берг, у мяне цудоўная iдэя!..
Iдэя Лоты была прывязаць доўгую вяроўку да кошыка i апускаць яго з акна так, каб мiсiс Берг магла пакласцi туды ежу.
- Потым я паднiму яго i - ап! Вось i ежа, - сказала Лота.
- Ты разумная, - сказала мiсiс Берг. Яна рассмяялася i пайшла за ежай для Лоты. Калi яна вярнулася, Лота ўжо апусцiла кошык.
- Хоп! Вось i ежа! - закрычала мiсiс Берг.
- Вы не расказвайце, што ў кошыку, - сказала Лота. - Я хачу здзiвiцца.
Яна падняла кошык у пакой; у iм былi аранжад, дзве саломiнкi, халодны памiдорны блiн, загорнуты ў кавалак паперы, i невялiчкi збанок з джэмам.
- Лепш, чым у Мартэнсанаў, - сказала Лота. - Да пабачэння, мiсiс Берг, i вялiкае вам дзякуй!
Мiсiс Берг пайшла, а Лота паклала аладку на стол i памазала яе джэмам. Потым яна скруцiла яе, узяла абедзвюма рукамi i пачала адкусваць ад яе, запiваючы аранжадам праз саломiнку.
- Не можа быць лепей, - сказала Лота. - I нiякiх талерак! I наогул, мяне здзiўляе, чаму людзi гавораць, што вельмi цяжка весцi гаспадарку?
Калi яна скончыла есцi, яна выцерла пальцы аб анучу. Потым пачала выцiраць пыл з мэблi, выцерла стол, камоду, крэслы, ложак, ляльчын ложак, люстэрка, а таксама карцiну з Чырвонай Шапачкай i ваўком. Яна прыгатавала ложак для Вiолы Лу i для сябе з Бэмсi. Лота была так задаволена сваёй гаспадаркай, што яна заспявала песню, якую нядаўна вывучыла:
Я прыходжу ў свой маленечкi дамок,
Ноч маўчыць,
I вельмi-вельмi цёмна,
Запалю агеньчык жоўты мой,
Завуркоча кот: 'Заходзь дадому!'
- Але ж у мяне няма коцiка, - сказала Лота задумлiва.
ДА ЛОТЫ ПРЫХОДЗЯЦЬ ГОСЦI
Задаволеная Лота забаўлялася з Вiолай Лу, Бэмсi i лялечным посудам даволi доўгi час. Яна яшчэ разоў пяць выцiрала пыл з мэблi. Нарэшце яна села ў крэсла i пачала думаць.
- Што ж усе робяць дома цэлы дзень? - спытала яна ў Бэмсi.
У гэты момант яна пачула крокi, якiя даносiлiся з лесвiцы. Гэта былi Джонас i Марыя.
- А ў мяне дом, - абвясцiла Лота.
- Так, мы ведаем, - сказаў Джонас. - Мiсiс Берг сказала нам.
- Я збiраюся пражыць тут усё жыццё, - папярэдзiла Лота.
- Гэта ты так мяркуеш, - адказаў Джонас.
Марыя падышла да посуду. Яна асцярожна памацала кубачкi, паднос, кафейнiк. Пры гэтым яна бясконца войкала ад захаплення. Потым убачыла Вiолу Лу i яе цудоўнае адзенне, разглядаць якое было адно задавальненне.
- Не чапай! - памахала пальчыкам Лота. - Гэта мая хата i мае рэчы.
- Цi ты не дазволiш мне пагуляць з iмi трошкi? - спытала Марыя, угаворваючы.
- Добра, - згадзiлася Лота. - Але толькi трошкi.
Праз хвiлiну Лота спытала:
- А мама плача?
- Канешне, не, - адказаў Джонас.
- Канешне, я плачу, - сказаў голас з лесвiцы, i ў дзвярах паказалася мама. - Канешне, я плачу па маёй маленькай Лоце.
Лоце было вельмi прыемна пачуць гэта.
- Мне вельмi шкада, мама, - сказала яна. - Але зараз у мяне свой дом i свая гаспадарка, i таму я ўвесь час вельмi занятая.
- Я разумею, - сур'ёзна сказала мама. - У цябе тут хораша.
- Значна лепей, чым дома, - сказала Лота, кранаючы фiранкi.
- Я прынесла табе раслiну. Гэта такi звычай, калi хтосьцi атрымлiвае новую хату, - растлумачыла мама i працягнула Лоце гаршчок з бягонiяй.
- Як добра, - сказала Лота. - Я пастаўлю яго на падаконнiк. Вялiкае дзякуй!
Лота яшчэ раз выцерла пыл з мэблi, каб мама, Марыя i Джонас маглi прасачыць за ёй. Яны згадзiлiся, што Лота добра даглядае свой пакойчык. Калi яна скончыла выцiраць пыл, мама спытала ў яе, цi не збiраецца яна абедаць з Джонасам i Марыяй.
- Не, мiсiс Берг дае мне ежу, - сказала Лота i паказала, як добра працуе сiстэма з кошыкам.
- Дык ты не зусiм дурненькая, - сказаў Джонас, сеў на падлогу i пачаў праглядаць старыя часопiсы, якiя ён знайшоў у кутку.
- Тады да пабачэння, Лота, - сказала мама. - Калi ты надумаешся вярнуцца дадому да калядаў, мы будзем вельмi рады бачыць цябе.
- А колькi яшчэ часу да калядаў? - спытала Лота.
- Сем месяцаў, - адказала мама.
- Я, вiдаць, буду тут жыць больш, чым сем месяцаў, - заключыла Лота.
- Гэта ты так мяркуеш, - усмiхнуўся Джонас.
Мацi пайшла, а Лота з Марыяй гулялi з Вiолай Лу. Джонас сядзеў на падлозе i чытаў часопiс.
- Табе падабаецца ў мяне, Марыя? - спытала Лота.
- Гэта найлепшы лялечны дом, якi я калi-небудзь бачыла.
- А гэта не лялечны дом, - запярэчыла Лота, - гэта мой сапраўдны дом.
Раптам на лесвiцы пачулiся цяжкiя крокi. Гэта быў тата.
- Да мяне дайшлi дрэнныя звесткi, - сказаў ён. - Людзi ў горадзе гавораць, што ты пакiнула дом, Лота. Гэта праўда?
- Так, - кiўнула Лота.
- Гэта ноч будзе вельмi сумнай для мяне, Лота. Ты толькi падумай, што я буду адчуваць, калi зайду ў дзiцячы пакой, каб сказаць добрай ночы... А там будзе твой пусты ложак. Няма маёй Лоты!
- Нiчым нельга дапамагчы, - адказала Лота ўпэўнена. А пра сябе ўздыхнула: 'Бедны тата!' Ёй сапраўды было вельмi шкада яго.
- Так, вiдаць, нельга дапамагчы, - згадзiўся тата. - Джонас i Марыя, вам лепш пайсцi дадому. Сёння ў нас гамбургеры, смажаныя абрыкосы на вячэру.
- Да пабачэння, дарагая Лота, - развiтаўся тата i пайшоў унiз па лесвiцы.
- Да пабачэння, - адказала Лота.
- Бывай, - заспяшалiся Джонас i Марыя.
- Бывайце, - сказала Лота i падышла да акна, каб памахаць iм адтуль.
АДЗIНОКАЯ ЛОТА
Лота засталася адна. Мiсiс Берг прынесла ёй сёе-тое паесцi, i Лота падняла ўсё наверх у кошыку. Там зноў былi аранжад, дзве саломiнкi i халодны кавалак смажанай свiнiны.
- Так жа добра, як i ў Мартэнсанаў, - сказала Лота i прапанавала Бэмсi трошкi адкусiць.
Калi яна паела, вырашыла зноў выцерцi пыл. Потым яна падышла да акна i назiрала за Мартэнсанамi ў iх двары. Джонас i Марыя гулялi ў кракет з татам. Яблынi былi ў квеценi i выглядалi нiбы вялiкiя букеты кветак. Вiд быў цудоўны.
- Кракет - гэта смешна, - сказала Лота Бэмсi. - Але ж гэта не так цiкава, як даглядаць за домам.
Пачало цямнець, i тата, Джонас i Марыя пайшлi ў свой цёплы жоўты дом. Лота ўздыхнула. Пакуль яна выглядала з акна ў пакойчыку пад дахам мiсiс Берг, здарылася такое, чаго Лота нiяк не чакала. Стала цёмна. Цемра ўладкавалася ва ўсiх куточках, усё блiжэй падкрадвалася да Лоты i неўзабаве запоўнiла ўвесь пакой. Заставалася толькi адзiная светлая пляма ў тым месцы, дзе было акно.
- Мы лепш пойдзем спаць, Бэмсi. Неўзабаве мы зусiм нiчога не ўбачым, сказала Лота.
Яна хуценька паклала Вiолу Лу ў яе ложак, а Бэмсi ўзяла з сабой. Скруцiўшыся абаранкам, яна нацягнула коўдру на галаву. Яе перапаўнялi думкi: 'Гэта не таму, што я баюся цемры, гэта ад таго, што вельмi сумна. Акрамя ўсяго, я хачу спаць'. Лота глыбока ўздыхнула. Некалькi разоў яна садзiлася ў ложку i глядзела ў цемру. Потым яна здрыганулася, зноў запаўзла пад коўдру, прыцiскаючы Бэмсi ўсё блiжэй i блiжэй да сябе.
