Herimianni Augsbnrgensis chronicon, 1053. SS., V, p. 133: ducatum eiusdem provinciae filio suo equivoco tradidit.
251
Annales Altahenses, SS., XX, p. 809.
252
Так было, например, с Оттоном Нордгеймским в 1070 г. – Lambert, 1070; SS., V, р. 177.
253
DO. I. № 442: inter curiales et domesticos regis et regine qui regio cibo vescuntur.
254
Annalista Saxo, 968. SS, VI, p. 622: Iste imperator singulis diebus habuit huiusmodi cibum, sicut scriptum invenitur: mille porcos et ove, 10 carradas vini, 10 cervisie, frumenti multa mille, boves 8, preter pullos et porcellos, pisces, ova legumina aliquam quam plura. Хроника составлена в XI в.
255
В. Hausinger. Servitium regis in der deutsche Keiserzeit (Archiv fur Urkundenforschung, Bd., 8, Berlin, 1923), S. 115. Считает их действительными.
256
Indiculus curiarum ad mensam regiam pertinentium – Constit. I, p. 646. Кроме 522 сервиций, поступавших из поместий в Германии, в списке числится много сервиций, причитавшихся из Ломбардии; мы их не принимаем в данном случае в расчет, так как в самом списке говорится, что они поступали только тогда, когда сам король лично прибывал в Италию.
257
Из итинерара Генриха IV, приведенного в приложении к работе В. Hausinger. Servitium regis in der deutschen Kaiserzeit (Archiv fur Urkundenlorschung, Bd. 8), видно, что время пребывания короля в епископских резиденциях было в 2,25 раза больше, чем в собственных поместьях.
258
Bruno. De bello Saxonico, cap. 4. SS, V, p. 330: королю нечего было подать к обеду. Lamberti annales, а. 1074. SS, V, р. 206: король праздновал рождество в Вормсе весьма бедно, довольствуясь только тем, что можно было купить на его скудные средства на местном рынке.
259
G. Waitz. Deutsche Verfassungsgeschichte. Bd. V, Berlin, 1896, S. 323 и сл.; G. L. Maurer. Geschichte der Fronhofe, der Bauernhofe und der Hofverfassung in Deutschland, Bd. II, Erlangen, 1866, S. 196; E. Meyer. Deutsche und franzosische Verfassungsgeschichte, Bd. II, Leipzig, 1899. S. 317 и сл.
260
Widukind, II, 2. SS, III, p. 438; Thitmar, IV, 7. SS, III, p. 770.
261
Adami Gesta pontificum, III, cap. 58: in pristinum gradum curiae reslitutus est... quod est vicedominatus; См. также Adam, III, 28, 35. SS, VII, p. 349 и сл. Bruno, de bello Sax., cap. 4. SS, V, p. 330.
262
Vita Bennoni, cap. II. SS, XII, p. 65: Eius pene arbitrio infra palatium omni gerebanlur.
263
Geste Triverorum, cap. 19. SS, VIII, p. 193.
264
Libelli de lite, II, p. 314.
265
Widukind, II, с. 16. SS, III, р. 442.
266
DH. II, N. 314: noverint omnes consecretales palatii ceterisque fideles nostri.
267
Lamberti Annales, a. 1073. SS, V, p. 195: auricularios a secretis... instituebat.
268
Bertholdi Annales, an. 1075. SS, V, p. 281: convocatis suis consiliariis.
269
Lamberti Annales, a. 1073. SS, V, p. 195: eorum plerosque obscuris et pene maioribus ortos amplissimis honoribus extuerat et primos in palatio fecerat. Annales Altahenses, a. 1072. SS, XX, p. 823: inferiores vero divitiis et facultatibus extollere et eorum consilio, que agenda erat administrabat, optimatum vero raro quemquam secretis suis admitebat.
270
Письмо Генриха IV Гартвигу Майнцскому – Codex Udalrici, 76 – Ph. Jaffe. Bibliotheca rerum germanicarum,
