збаўленне'.
30. А потым боская з'ява, мой вялiкi настаўнiк, паведамляе мне пра ўсё, што неабходна зрабiць. I адразу пасля гэтага, не адкладваючы i не зацягваючы справы, я паведамляю свайму жрацу пра ўсё бачанае, прымаю на сябе ярмо паўстрымання ад мясной ежы, у сваёй разважнасцi добраахвотна павялiчыўшы дзесяцiдзённы тэрмiн посту, вызначаны вечным законам, i, не шкадуючы выдаткаў, рыхтуюся да пасвячэння, кiруючыся больш набожным запалам, чым неабходнасцю.
I, клянуся Геркулесам, не пашкадаваў я тых клопатаў i выдаткаў. Дзякуючы шчодрай прыхiльнасцi багоў, выступленнi ў судзе пачалi прыносiць мне значны даход. Нарэшце праз некалькi дзён бог сярод багоў, наймагутнейшы сярод магутных, вярхоўны сярод вярхоўных, найбольшы сярод найбольшых, уладыка Азiрыс, не прымаючы якога-небудзь чужога вобраза, у сваiм уласным боскiм выглядзе ўшанаваў мяне сваiм з'яўленнем. Ён сказаў мне, каб я бязбоязна працягваў свае слаўныя заняткi ў судзе, не баючыся плётак нядобразычлiўцаў, якiя выклiканы маёй стараннасцю i вучонасцю. А каб я, не змяшаўшыся з натоўпам iншых пасвячоных, мог яму служыць, выбраў мяне ў калегiю сваiх пастафораў, прызначыўшы нават адным з пяцiгадовых дэкурыёнаў.
Зноў агалiўшы галаву, я ўступiў у гэту старадаўную калегiю, заснаваную яшчэ ў пару Сулы, i хаджу цяпер, нiчым не засланяючы сваёй пляшывасцi, радасна гледзячы ў твар сустрэчных.
КНIГА ПЕРШАЯ Мiлецкiя казкi — Мiлецкiмi называлiся зборнiкi любоўных i авантурных навел, аб'яднаных агульнай сюжэтнай рамкай. Гэты лiтаратурны жанр атрымаў сваю назву ад зборнiка Арыстыда Мiлецкага (канец II ст. да н. э.).
Папiрус, спiсаны завостранай нiльскай трысцiнкай. — Востра адточаная трысцiнка служыла старажытным за пяро.
Гiмет — невысокая гара паблiзу Афiн.
Эфiрэйскi перашыек — тое самае, што i Карынфскi перашыек. Эфiра старадаўняя назва Карынфа.
Танар, цяпер Матапан — мыс на Пелапанэскай паўвыспе на поўдзень ад Спарты.
Квiрыды — паўнапраўныя рымскiя грамадзяне.
Плутарх — грэчаскi пiсьменнiк, фiлосаф-маралiст (канец I — пач. II ст. н. э.).
Секст — фiлосаф II ст. н. э., настаўнiк iмператара Антанiна Пiя.
Пярэсты порцiк у Афiнах упрыгожаны насценнымi малюнкамi знакамiтага мастака V ст. да н. э. Палiгнета.
Змяя бога лекараў. — Эмблемай бога лекараў Эскулапа было жазло з абвiтай вакол яго змяёй.
Эгiна — выспа у Саранiцкай затоцы паблiзу Афiн.
Ларыса — вялiкi горад у Фесалii.
Каля трэцяй варты… — Ноч дзялiлася на 4 варты. Трэцяя варта пачыналася прыблiзна каля поўначы.
Эндзiмiён — паводле падання, укаханы багiнi Луны, прыгожы юнак, пагружаны ў вечны сон.
...пакiнутая Калiпса… — Адысей пакiнуў нiмфу Калiпса па загаду багоў ('Адысея', V).
Ламii — казачныя злыя духi, якiя ўночы жаруць целы маладых хлопцаў i п'юць iхнюю кроў.
Фурыi — рымскiя багiнi праклёну, помсты i кары.
Этолiя — вобласць у Сярэдняй Грэцыi на паўночны захад ад Атыкi.
Тэзея, …якi не пагрэбаваў гасцiннасцю старой Гекалы. — Легендарны герой Тэзей начаваў аднойчы ў беднай бабулькi Гекалы, якая прыняла яго надзвычай ветлiва i гасцiнна.
КНIГА ДРУГАЯ Актэон — паводле мiфу, паляўнiчы Актэон за тое, што ўбачыў Дыяну голай у час купання, быў за кару ператвораны багiняй у аленя i разарваны ўласнымi сабакамi.
Грацыi — багiнi прыгожасцi, весялосцi, радасцi.
Кiнамон — дрэва, з якога здабывалi пахучы алей з той самай назвай.
Бальзамам называлi пахучую смалу, якая выцякала з разрэзаў некаторых дрэў.
Лiнцэй — герой шматлiкiх грэцкiх мiфаў, якi мог бачыць скрозь зямлю.
Аргус — казачны стовокi герой, якога раўнiвая Гера прыставiла да ператворанай у карову Iо, каханкi Зеўса.
Аанiйскi юнак — Пенфей, кароль горада Фiвы ў Беоцыi. (Аанiя — паэтычная назва Беоцыi).
Сын пiплейскай музы — легендарны фракiйскi спявак Арфей. (Пiпла або Пiмпла — горад у Фракii). Расшматаны жанчынамi за адмову прыняць удзел у вакхiчнай оргii.
Сiстр — музычны iнструмент.
Лета i Стыкс — рака i возера ў краiне памерлых.
Герыён — казачны герой з трыма тулавамi i трыма галовамi. Геракл захапiў статак Герыёна i забiў яго самога ў баi.
КНIГА ТРЭЦЯЯ Фалеры — металёвыя бляхi, якiя ўпрыгожваюць конскую вупраж.
Архестра — паўкруглая роўная плошча ўсярэдзiне амфiтэатра.
Орк — рымскi бог падземнага царства (у грэкаў — Плутон).
Маны — душы памерлых.
Аякс. — Мiф пра Аякса, сына Тэламона, вялiкага грэцкага героя, якi ваяваў пад Трояй, расказвае, што, калi пасля смерцi Ахiла, камандзiра ахайцаў, аддалi яго зброю Адысею, Аякс ад крыўды страцiў розум i ў шаленстве перабiў статак авечак, уяўляючы, што забiвае сваiх крыўдзiцеляў.
Цэрбер — казачны трохгаловы сабака, вартаўнiк падземнага царства. Геркулес, спусцiўшыся ў краiну памерлых, звязаў Цэрбера i вынес яго наверх.
Эпона — багiня, патронка коней, аслоў i мулаў. Яе выявы ставiлiся ў стайнях.
КНIГА ЧАЦВЕРТАЯ Платэя — невялiкi горад у Беоцыi.
Салii — танцоры, калегiя жрацоў бога Марса. Назву гэту атрымалi таму, што ў час свята бога Марса, якое працягвалася некалькi дзён, яны з танцамi праходзiлi па ўсiм Рыме. Кожны дзень свята закончваўся банкетам, пышнасць i багацце якога сталi прымаўкай.
Ацiс, поводле падання, аскапiў сябе на сваiм вяселлi.
Пратазiлай — легендарны цар горада Фiлака ў Фесалii, першы з грэкаў, якiя загiнулi пад Трояй; пакiнуў маладую жонку, з якой прабыў толькi адзiн дзень.
Пафас — горад на выспе Кiпр.
Кнiд — прыморскi горад у Малой Азii.
Кiфера — выспа каля паўднёвага ўзбярэжжа Пелапанэса. У гэтых мясцiнах
