рэчы. Пра што яна цяпер думала, апошні раз акідваючы позіркам наш пакой? Што хацела запомніць?
Нічога. Яна сядзела нерухома, вочы яе ўтаропіліся ў нейкую пустату.
— Эй, — сказаў я ёй. — Хочаш узяць з сабою што-небудзь асаблівае?
— Што?.. Не. — Яна пакруціла галавою, потым, быццам згадаўшы, сказала: — Цябе.
Злавіць таксоўку гэтым часам было дужа нялёгка: усе спяшаліся ў тэатры, яшчэ кудысь… Паліцэйскі з усяе сілы дзьмуў у свой свісток і размахваў рукамі, нібыта ашалелы хакейны суддзя. Джэні стаяла моўчкі, прытуліўшыся да мяне, а я дзесьці ў душы спадзяваўся, што таксоўкі не будзе і мая Джэні назаўжды застанецца стаяць, прытуліўшыся да мяне. Аднак таксоўка ўсё-такі з'явілася. Вадзіцель — нам пашанцавала — быў чалавек вясёлы. Пачуўшы, што нам трэба ў шпіталь Маўнт-Сінай і як мага хутчэй, ён выканаў цэлую праграму падтрымкі.
— Спакойна, дзеткі, вы ў вопытных руках. Мы з буслам займаемся гэтай справаю ўжо некалькі гадоў.
Джэні сядзела, прыціснуўшыся да мяне. Я цалаваў яе валасы.
— Гэта ў вас першы? — спытаўся наш весялун.
Джэні адчула, што зараз я гаркну на гэтага тыпа, і прашаптала:
— Будзь добры, Олівэр. Ён жа хоча як лепш.
— Але, сэр, — адказаў я шафёру. — Гэта ў нас першы, і мая жонка адчувае сябе не надта, так што давай праскочым пару разоў на чырвонае святло. Добра?
Ён дамчаў нас да бальніцы ўмомант. І праўда зрабіў усё як найлепш: выскачыў з машыны і адчыніў нам дзверцы. Ад'язджаючы, пажадаў шчасця і ўдачы. Джэні падзякавала яму.
Яна крыху пахіствалася, і я хацеў унесці яе ў бальніцу на руках, але Джэні не захацела.
— Цераз гэты ганак не трэба, падрыхтунчык, — сказала яна.
Мы ўвайшлі ў чакальню, дзе Джэні прыйшлося выцерпець пакутна нудную працэдуру рэгістрацыі.
— У вас ёсць медыцынская страхоўка?
— Не.
(Хто думаў пра такую лухту? Нас занадта займала купля посуду.)
Вядома, прыезд Джэні не быў нечаканым. Яго прадбачылі, і новую пацыентку адразу ўзяў пад нагляд доктар Бэрнард Акерман — слаўны чалавек, як казала Джэні, дарма што з Ейла.
— Ёй будуць даваць лейкацыты і трамбацыты, — сказаў ён. — Яны ёй цяпер больш за ўсё неабходныя. У антыметабалітах патрэбы няма.
— Што ўсё гэта значыць?
— Гэтае лячэнне запавольвае клетачны распад, — растлумачыў ён. — Аднак, і Джэні гэта ведае, магчымы пабочныя эфекты.
— Паслухайце, доктар, — пачаў я. — Вырашаць будзе Джэні. Як яна скажа, так і рабіце. І няхай вашыя людзі зробяць усё магчымае, каб яна не пакутавала.
— Можаце быць упэўненыя: усё будзе, як вы просіце.
— Мяне не хвалюе, колькі гэта будзе каштаваць. — Напэўна, тады я ўзняў голас.
— Гэта можа доўжыцца тыдні, нават месяцы, — сказаў ён.
— Мне пляваць на тое, колькі гэта будзе каштаваць! — амаль крыкнуў я.
Гэты чалавек быў дужа цярплівы са мною. Можа, я ўжо роў на яго.
— Я толькі хацеў растлумачыць, — сказаў Акерман, — што цяпер проста немажліва сказаць, колькі яшчэ пражыве ваша жонка.
— Памятайце, доктар, — не адставаў я ад яго, — памятайце, я хачу, каб у яе было ўсё сама лепшае. Асобная палата. Асобныя сёстры. Усё, што можна! Прашу вас. У мяне ёсць грошы.
20
Немагчыма даехаць ад Усходняй 63-й вуліцы ў Манхэтэне, Ню-Ёрк, да Бостана, Масачусэтс, хутчэй як за тры гадзіны дваццаць хвілін. Паверце мне, я праверыў гэта сам, калі гнаў па маршруце, і абсалютна перакананы, што ніводны аўтамабіль, наш ці замежны, нават калі за руль сядзе ас кшталту Грэма Хіла, не паб'е гэтага рэкорду. Выехаўшы на Масачусэтскую шашу, я разагнаў свой «МГ» да ста пяці міль у гадзіну.
У мяне была электрабрытва на батарэйках, і я, вядома, дбайна пагаліўся, змяніў, натуральна, кашулю, перш чым увайсці ў храм бізнесу на Стэйт-стрыт. Нават а восьмай гадзіне раніцы ў прыёмнай ужо сядзела некалькі самавітых бостанскіх грандаў дзелавога свету, чакаючы аўдыенцыі ў Олівэра Барэта III. Я і маргнуць не паспеў, як бацькава сакратарка — яна ведала мяне — паведаміла яму пра маё з'яўленне па селектары.
Бацька не перадаў ёй: «Няхай увойдзе», — а сам выйшаў у чакальню.
— Олівэр! — вітаў ён мяне.
Я даўно, праз хваробу Джэні, пачаў звяртаць увагу на знешнасць людзей і цяпер адразу заўважыў, што бацька крыху бледны, што за тыя тры гады, якія мы не бачыліся, валасы ягоныя пасівелі (і, здаецца, парадзелі).
— Заходзь, сын, — сказаў ён.
Я не зразумеў ягонага тону. Проста ўвайшоў у кабінет і сеў у фатэль для наведнікаў.
Мы з бацькам паглядзелі адзін на аднаго, потым нашыя позіркі слізнулі па рэчах, што былі ў пакоі. Мой погляд упаў на ягоны пісьмовы стол, на нажніцы ў скураным футарале, на фатаграфію маці, зробленую шмат гадоў назад. На маю фатаграфію (у дзень заканчэння каледжа).
— Як жыццё, сын? — спытаўся ён.
— Добра, сэр, — адказаў я.
— Як Джэніфэр?
Я не хацеў маніць яму і ўхіліўся ад адказу — хоць галоўнае было менавіта ў ім — і адразу выклаў прычыну майго раптоўнага з'яўлення:
— Бацька, мне трэба тэрмінова пазычыць пяць тысяч долараў. Прычына сур'ёзная.
Ён паглядзеў на мяне. І нібыта кіўнуў. Ці мне так здалося.
— Дык што за прычына?..
— Я не магу сказаць табе, бацька. Проста пазыч мне грошай. Калі ласка.
У мяне было такое адчуванне — калі, вядома, з Олівэрам Барэтам III можна кантактаваць на ўзроўні пачуццяў, — што ён пазычыць мне грошай. А яшчэ я адчуў, што ў яго няма жадання ўшчуваць мяне. А вось… пагаварыць хочацца.
— Хіба Джонас і Марш не плацяць табе?
— Плацяць, сэр.
Мне так і карцела сказаць яму, колькі мне плацяць — хай бы ведаў, што тут я рэкардсмен сярод выпускнікоў. Аднак потым я падумаў: раз ён ведае, дзе я працую, дык пэўна ведае, і колькі я зарабляю.
— Апрача таго, яна выкладае?
Значыцца, усяго ён не ведае, падумаў я і сказаў:
— Не называй яе «яна».
— Джэні ж выкладае? — спытаўся ён цяпер ужо пачціва.
— Калі ласка, не ўмешвай у гэта яе, бацька. Справа датычыць толькі мяне. Вельмі важная асабістая справа.
— Якая-небудзь гісторыя з дзяўчынай? — спытаўся ён без намёку на асуджэнне.
— Але, — сказаў я. — Але, сэр. Так яно і ёсць. Дай мне грошай. Прашу цябе.
Я ні на момант не падумаў, што ён мне паверыў. Не думаю нават, што ён хацеў ведаць сапраўдную прычыну. Я ўжо сказаў, што ён пачаў распытваць мяне, каб проста… пагаварыць са мною.
Ён высунуў шуфляду стала і дастаў чэкавую кніжку ў вокладцы з кордаўскай каляровае скуры — рыхтык такой, з якое былі зроблены дзяржак сцізорыка і футарал для нажніц. Ён разгарнуў кніжку павольна,
