- Месiр Раман любiць уладу i славу, - заўважыў Фрыдрых. - Што можа даць яму князь Вест?
- Чаго ён апынуўся тут? - спытаўся епiскап.
- Ён далёкi родзiч князя, - сказаў Фрыдрых. - Ён быў народжаны ад наложнiцы князя Барыса Полацкага.
- I хацеў бы стаць князем?
- Не тут, - усмiхнуўся брат Фрыдрых. - Не ў гэтай вёсцы.
- Добра, што ён спалiў вежу, - сказала Ганна. - Iнакш бы яны не сталi размаўляць.
- Што здарылася ў Смаленску? - спытаўся епiскап, перабiраючы ў моцных пальцах бурштынавы ружанец з вялiкiм залатым крыжам.
- Тутэйшы ўладыка - вiзантыец. Чалавек недалёкi. Ён вырашыў, што ўменне месiра Рамана ад д'ябла. I падняў чэрнь...
- Ну проста як нашы браты, - усмiхнуўся нечакана Альберт. Паглядзеў на Готфрыда. Але той не заўважыў iронii. - I чараўнiка прыгрэў князь Вест?
- Ён жыве тут ужо трэцi год. Ён затаiўся. Ён напалоханы. Яму няма куды iсцi. У Кiеве яго чакае такi самы лёс, што i ў Смаленску. На Захадзе ён выклiкаў небяспечную жадобу караля Пiлiпа i гнеў святой царквы. Я думаю, што ён многае паспеў зрабiць. Пра гэта сведчыць гiбель нашай вежы.
- Сапраўды часам зацямняецца розум уладных людзей, - сказаў епiскап. Сiла наша ў тым, што мы можам накiраваць на дабро аблуду чарадзея, калi мы цвёрдыя ў сваёй веры.
- Я мяркую, што праўда на вашым баку, - даў згоду брат Фрыдрых.
- Беражы нас, божа, - сказаў цiха брат Готфрыд. - Д'ябал усюдыiсны. Я сваiмi рукамi адкруцiў бы галаву чарадзею.
- Не нам яго баяцца, - вымавiў епiскап. Не ўстаючы з крэсла, ён выцягнуў руку i ўзяў з куфра жаўтаваты аркуш, якi ляжаў пад скруткамi. Паглядзiце, гэта прыслалi мне з Замошша тыдзень назад. Што вы скажаце, брат Фрыдрых?
Рыцар Готфрыд перахрысцiўся, калi епiскап падаў аркуш Фрыдрыху.
- Гэта напiсана не ад рукi, - сказаў Фрыдрых. - I ў гэтым няма чарадзейства.
- Вы ўпэўненыя?
- Месiр Раман выразае лiтары на дрэве, а потым прыкладае да дошкi лiст. Гэта падобна на пячатку. Адной пячаткаю вы можаце замацаваць сто грамат.
- Вялiкая справа, калi скiравана ў iмя царквы, - сказаў епiскап. Божае слова можа пашырацца танна. Але якая пагроза ў лапах д'ябла!
- Гэтак, - згадзiўся брат Фрыдрых. - Раман патрэбны нам.
- Я ж паўтараю, - сказаў брат Готфрыд, устаючы, - што ён павiнен быць знiшчаны разам з усiмi ў гэтым горадзе.
Яго суразмоўцы нiчога не адказалi, епiскап заплюшчыў вочы.
- На ўсё воля божая, - сказаў ён урэшце.
Абодва рыцары ўсталi i накiравалiся да выхаду з шатра.
- Дарэчы, - кiнуў наўздагон епiскап, - чым можа для вас стацца гiсторыя з польскай князёўнай?
- Спытайцеся ў брата Готфрыда, - сказаў Фрыдрых фон Какентаўзен. - Гэта здарылася непадалёку ад замка Гольм, а леты, якiя напалi на ахову князёўны, па чутках, выконвалi яго загад.
- Гэта толькi чуткi, - сказаў Готфрыд. - Толькi чуткi. Цяпер жа князёўна i яе цётка пакутуюць у палоне князя Веста. Калi мы вызвалiм iх, то атрымаем за гэта выкуп ад князя Смаленскага.
- Вы таксама так думаеце, брат Фрыдрых? - спытаўся епiскап.
- Нi ў якiм разе, - адказаў Фрыдрых. - Не сакрэт, што князь Вячка адбiў князёўну ў летаў. Нам не патрэбны выкуп.
- Я згодны з вамi, - сказаў епiскап. - Паклапацiцеся пра дзяўчыну. Як толькi яна трапiць да нас, мы тут жа адправiм яе пад аховаю ў Смаленск. Як выратавальнiкi. I нiякiх выкупаў.
- Мае людзi рызыкавалi, - сказаў Готфрыд.
- Мы i так не сумнявалiся, што гэта вашых рук справа, брат мой. Некаторыя ордэнскiя рыцары мяркуюць, што яны ўсемагутныя. I гэта памылка. Вы хочаце, каб праз месяц смаленская раць стаяла пад сценамi Рыгi?
17
- Разумеецца, Жуль, - сказаў Кiн, - пачынай рыхтаваць апаратуру да пераходу. I паведамi дамоў, што мы гатовыя. Аб'ект апазнаны.
Кiн дастаў з апарата шарык i пайшоў да дзвярэй.
- Я з вамi? - сказала Ганна, пра якую ўсе забылiся.
- Як вы сабе хочаце, - адказаў Кiн абыякава. Ён хутка выйшаў у вялiкi пакой. Там было занадта светла. Мухi кружылiся над вазачкай з цукеркамi. У адчыненае акно ўлiваўся вецярок, матляючы фiранку. Ганна падышла да акна i выглянула, амаль гатовая да таго, каб убачыць каля ручая шатры мечаносцаў. Аднак там гулялi ў футбол хлапчукi, а далёка на ўскрайку лесу, адкуль учора выйшаў злашчасны статак, лапатаў маленькi трактар.
- Гэта партрэт епiскапа? - спыталася Ганна, гледзячы, як Кiнавы пальцы ператвараюць шарык у пласцiнку. - Не, памятаеце жоўты аркуш паперы, што паказваў рыцарам епiскап? Гэта першы ў Эўропе друкарскi адбiтак. - Ён нахiлiўся над сталом, чытаючы тэкст.
- Чытайце ўголас, - папрасiла Ганна.
- Варварская латынь, - сказаў Кiн. - Алхiмiчны тэкст. Бяспечна ёй было б надрукаваць што-небудзь рэлiгiйнае. Навошта дражнiць сабак?.. 'Каб зрабiць элiксiр мудрацоў, вазьмi, мой брат, фiласафiчнай ртуцi i падагравай, пакуль яна не ператворыцца ў зялёнага льва... пасля гэтага разагравай мацней, i яна стане львом чырвоным...'
Трактар спынiўся, з яго выскачыў трактарыст i пачаў корпацца ў рухавiку. Нiзка праляцеў маленькi самалёцiк По-2...
- 'Кiпяцi чырвонага льва на раскаленым пяску ў кiслым вiнаградным спiрце, выпары вадаасць, i ртуць ператворыцца ў камедзь, якую можна рэзаць нажом. Пакладзi гэта ў замазаную глiнай рэторту i ачысцi... '
- Зноў ртуць - мацi металаў? - спыталася Ганна.
- Не, - сказаў Кiн, - гэта другое. '...Кiмварыйскiя ценi акрыюць рэторту цёмным пакрывалам, i ты знойдзеш унутры яе сапраўднага дракона, якi пажырае свой хвост...' Не, гэта не ртуць, - паўтарыў Кiн. - Хутчэй гэта аб ператварэннях свiнцу. Зялёны леў - вокiс свiнцу, чырвоны леў - сурык... камедзь - воцатна- свiнцовая соль... Так, здаецца, так...
- Вы самi маглi б працаваць алхiмiкам, - сказала Ганна.
- Мог бы, мне давялося прачытаць шмат абракадабры. Але ў ёй часам праблiсквалi такiя знаходкi!..
- Вы цяпер пойдзеце туды?
- Вечарам. Я там мушу быць як мага менш.
- Але калi вас пазнаюць, падумаюць, што вы шпiён.
- Цяпер у крэпасцi шмат людзей з блiжэйшых паселiшчаў, якiя хаваюцца там. Ёсць i iншыя варыянты.
Кiн пакiнуў пласцiнку на стале i вярнуўся ў сенцы, дзе стаяў куфар з адзеннем.Ён выцягнуў адтуль боты, шэрую кашулю з тонкай вышыўкай каля каўняра, потым спытаўся ў Жуля:
- Ну што? Калi пададуць энергiю?
- Пасля семнаццацi.
18
- Ведаеце, - сказаў Кiн вечарам, калi падрыхтоўка да пераходу скончылася, - давайце глянем на горад яшчэ раз, час жа ёсць. Калi даведаемся, дзе ён хавае сваю лабараторыю, зможам спрасцiць версiю.
Шар завiс над скопiшчам саламяных стрэх.
- Дзе ж хаваецца наш алхiмiк? - сказаў Кiн.
- Трэба пачынаць з церама, - вымавiў Жуль.
- З церама? А чаму б не з церама?
Кiн павёў шар над вулiцай у цэнтр горада, да сабора. На вулiцы было бойка i ажыўлена. У лаўках - столькi малых, што дваiм не размiнуцца, гандлявалi адзеннем, жалезным i глiняным таварам, людзi глядзелi, але не куплялi. Натоўп народу сабраўся толькi каля нiзенькiх дзвярэй, з якiх рыжы мужчына выносiў бохан хлеба. Пэўна, голаду ў горадзе не было - асада пачалася нядаўна. Некалькi ратнiкаў валаклi да гарадской сцяны вялiкi медны кацёл, за iмi iшоў дзед у высокiм шлеме, згорбiўшыся пад вязанкай дроў. Коннiк на
