сказала яна. - Разам зойдзем, не трэба музей сюды несцi, можна пагнуць што-небудзь цi зламаць...
- Я асцярожна, - сказаў дзед. - Вы, пэўна, разумееце, што мой музей пакуль што не вельмi вялiкi. Я некаторыя рэчы на месцах пакiдаю. Адзначаю i пакiдаю. Мы з вамi павiнны на пагорак схадзiць, там я знайшоў дужа цiкавы крыж, увесь у карункавай разьбе, належаў купцу другой гiльдзii Сумарокаву, жонка i чада яго надта скрушна тужылi ў вершах.
Ганна зразумела, што i яна бяссiльная перад нацiскам дзеда. Паратунак прыйшоў нечакана. У сенцах зарыпела, дзверы адчынiлiся. З'явiўся Жуль у скуранцы. Твар знявечаны палавецкiмi вусамi.
- Цярэнцiй Iванавiч, - сказаў ён шафёрскiм голасам, - праз пятнаццаць хвiлiн едзем. Нас чакаць не будуць. - Ён спагадлiва кiўнуў дзеду Генадзю, i дзед разгубiўся, таму што ад Жуля павявала ўпэўненасцю i непарушнасцю занятага чалавека.
- Так, безумоўна, - згадзiўся Кiн. - Пятнаццаць хвiлiн.
- Паспеем, - сказаў дзед хуценька. - Паспеем. Паглядзiм. А машына няхай да мяне пад'едзе. Дзе яна?
- Там, - няпэўна махнуў рукою Жуль.
- Зразумела. Значыць, чакаем. - I дзед з адчайным натхненнем павёў да веснiчак рэстаўратара Васiльева, сумнiцельнага чалавека, якому Ганна мела неасцярожнасць амаль што паверыць.
'Цiкава, як вы цяпер выблытаецеся?' Ганна глядзела iм услед. Дзве постацi - маленькая, у капелюшы, дажджавiку, i высокая, у джынсах i чорным свiтэры, - хутка iшлi па схiле. Дзед размахваў рукамi, i Ганна ўявiла сабе, з якiм iмпэтам дзед выкладае звесткi, што бязмерна напаўнялi яго.
Яна павярнулася да ганка. Жуль рукою трымаўся за доўгiя вусы.
- Я ўпэўнены, што ўсё рухне, - паведамiў ён. - Другая накладка за два днi. Я разнясу групу падрыхтоўкi. Па нашых звестках, дзед Генадзь павiнен быў на два тыднi з'ехаць да сына.
- Маглi ў мяне папытацца.
- Кiн паводзiў сябе як хлапчук. Не заўважыць старога. Не паспець прыняць нiякiх мер! Трацiць хватку. Ён вам расказаў?
- Часткова, мой далёкi прашчур.
- Не можа быць, - сказаў Жуль. - Я ўважлiва падбiраў продкаў.
- Грэбуеце?
- Асцерагаюся настырных дзяўчат.
- Што ж будзе далей?
- Будзем выручаць, - сказаў Жуль i нырнуў у дзверы.
Ганна прысела на парог, адпiла са збанка - сырадой быў яшчэ цёплы, духмяны. Паказаўся Жуль.
- Не забудзьце прыклеiць вусы, - сказала Ганна.
- Застанецеся тут i нiкога не пускайце.
- Слухаюся, мой генерал. Малака хочаце?
- Няма калi, - адказаў Жуль.
Ганне было вiдаць, як ён спынiўся перад веснiчкамi, разгарнуў далонь на ёй ляжаў малюсенькi камп'ютэр - i пальцам левай рукi пачаў нацiскаць на iм кнопкi.
Схiл пагорка i лес, на фоне якiх стаяў Жуль, закалыхалiся i пачалi расплывацца, iх нiбыта ахутвала дымам. Дым гусцеў, набываючы форму куба. Раптам Ганна ўбачыла, што перад веснiчкамi на вулiцы ўзнiкла аб'ёмная выява 'газiка'. Ганна паставiла збанок. 'Газiк' здаваўся сапраўдны, бакi яго паблiсквалi, а да радыятара прыляпiўся бярозавы лiсток.
- Пераканаўча, - сказала Ганна, накiроўваючыся да веснiчак. - А навошта вам гэта галаграфiя! Дзеда на гэтым не правядзеш.
Жуль адчынiў дзверцы i залез у кабiну.
- Дык гэта не галаграфiя? - тупа спыталася Ганна.
- I не гiпноз, - сказаў Жуль.
Пра нешта ўспомнiўшы, ён высунуўся з машыны, правёў рукой уздоўж кузава. Узнiклi белыя лiтары: 'Экспедыцыйная'.
- Вось так, - сказаў Жуль i выняў з кiшэнi ключы. Завёў рухавiк. Машына завуркатала i заглушылася.
- А, каб цябе, - прамармытаў шафёр. - Прыйдзецца папiхаць.
- Я вам не памочнiца, - сказала Ганна. - У вас колы да зямлi не датыкаюцца.
- А я што казаў, - пагадзiўся Жуль. Машына крыху асела, загайдалася i на гэты раз завялася. Набiраючы хуткасць, 'газiк' пакацiўся па зялёным схiле ўнiз, да броду.
Ганна выйшла за плот. На зямлi былi вiдаць рубчатыя сляды шын.
- Напэўна, яны з будучынi, - сказала Ганна сама сабе. - Пайду згатую абед.
Псеўдарэстаўратары вярнулiся толькi праз гадзiну. Пехатою прыйшлi з рэчкi. Ганна ўжо наварыла лапшы з кансервамi.
Яна пачула iх галасы ў сенцах. Праз хвiлiну Кiн заглянуў на кухню, пацягнуў носам i сказаў:
- Добра, што здагадалася. Я смяртэльна прагаладаўся.
- Дарэчы, - сказала Ганна, - маiх прадуктаў надоўга не хопiць. Або прывозьце з будучынi, або здабывайце дзе хочаце.
- Жуль, - сказаў Кiн, - зрабi ласку, прынясi сюды прадукты.
З'явiўся Жуль, узвалiў на стол вялiзную сумку.
- Мы iх купiлi на станцыi, - сказаў Кiн. - Дзед думае, што мы паехалi.
- А калi ён прыйдзе да мяне ў госцi?
- Будзем гатовы i да гэтага. На жаль, яго надта ўразiла эрудыцыя рэстаўратара Васiльева.
- Там сам вiнаваты, - сказаў Жуль.
- Нiчога. Калi Аня пойдзе, яна замкне хату знадворку. I нiхто не здагадаецца, што мы тут засталiся.
- Не пайду, - сказала Ганна. - Жуль, вымый талеркi, яны на палiчцы. Я магу вас шантажыраваць.
- Вы на гэта не здольныя, - сказаў Кiн няўпэўнена.
- Кожны чалавек здольны. Калi спакуса вялiкая. Вы мяне прывабiлi прыгодамi. Можа, пра гэта я марыла ўсё жыццё. Калi вам трэба параiцца са старэйшымi таварышамi, калi ласка. Вы i так мне залiшне расказалi.
- Гэта неверагодна, - абурыўся Кiн.
- Вы дрэнны псiхолаг.
- Я папярэджваў, - сказаў Жуль.
Абедалi панура. Усе трое сумна жавалi лапшу, запiвалi малаком i не падымалi вачэй, нiбыта перасварылiся мiж сабою спадчыннiкi ў доме багатай бабкi.
Ганна пакутавала ў пакаяннi. Яна разумела, што сапраўды вядзе сябе недарэчна. Сама ж не церпiць, калi недасведчаныя людзi сунуць нос у тваю работу, i калi ў табе ёсць хоць кропля высакароднасцi, ты цяпер жа ўстанеш i выйдзеш.... Зрэшты, не, не цяпер. Крыху пазней, у гадзiн шэсць, блiжэй да цягнiка. Трэба цiхенька выслiзнуць з хаты, не прызнаючы адкрыта сваё паражэнне... I ўсё жыццё пакутаваць, што адказалася ад унiкальнага шанцу?
Кiн адклаў лыжку, моўчкi падняўся з-за стала, выйшаў у сенцы, штосьцi там скiнуў. Жуль зморшчыўся. Наступiла цiшыня.
Кiн вярнуўся са стосам жаўтаватых лiсткоў паперы. Паклаў iх на стол каля Ганны. Потым узяў талерку i пайшоў на кухню па другую порцыю лапшы.
- Што гэта? - спытала Ганна.
- Нейкiя дакументы. Вы нiчога ў iх не зразумееце.
- Навошта тады яны мне?
- Чым чорт не жартуе. Калi вы ўжо застаяцеся... Ганна ледзь не прызналася, што вырашыла ўжо ехаць.
Але знячэўку яе позiрк сустрэўся са злымi вачыма гусара.
Жуль не таiў сваёй непрыязнасцi.
- Дзякуй, - сказала Ганна абыякава. - Я пачытаю.
7
Госцi корпалiся ў сваiх жалязяках. Было душна. Насоўвалася навальнiца. Ганна села на канапу, падкурчыўшы ногi. Жоўтыя лiсточкi былi невялiкiя, тэкст надрукаваны ўборыста, выразна, крыху выпуклымi лiтарамi.
