А не чыя там калатоўка.
Бярэ Мiхал свае прылады,
Якiя стрэльбе датыкаюць;
Цяпер зайцы ў лясах гуляюць,
Iх упалюеш без прынады,
Тым болей што ганчак харошы
Ёсць сэнс прайсцiся па парошы.
I чуць што толечкi разднела,
У маткi снеданне паспела,
Але яе ўсе падганяюць,
Барзджэй рассыпацца жадаюць,
Каму куды i ў чым хто здольны
Дзянёк прыдасца часам вольны.
- Пакiнь, Мiхась, ты сучку дома,
Мо дзе забiўся тхор мiж лома:
Ў карчах на рэчцы следу многа,
Iх там пярэсмыкi, дарога.
I да тхароў быў дзядзька падак,
А тхор цяпер дабёр i гладак:
У Свержнi Iцка з Моўшам проста
Да шкуркi ўлiпнуць, як кароста.
А Такса талент такi мела,
Што за тхарамi чуць не млела.
- Бяры сабе, хай астаецца,
На просьбу бацька паддаецца.
I Таксу ў хаце запiраюць,
А ў лес Сiвалку запрашаюць.
Выходзiць бацька першы з дому
Мясiць снягi па буралому.
На iм кучомка, верх зялёны,
Кажух кароценькi, чырвоны,
А стан шырокая папруга
Сцiскае спрытна, лоўка, туга;
На меднай спронжцы лось красуе
I з жоўтай бляхаю фасуе,
А праз плячо паўзверх кажуха
Iдзе раменны пас, бы ў зуха;
На гэтым паску - знак блiшчасты,
А на плячах - шнур пакручасты.
I вось як бацька выйдзе зрана
Ды стрэльбу накрыж перакiне
I ў палясоўшчыцкiм ён чыне,
Дапраўды, змахвае на пана!
I дзядзька доўга не чакае,
Маўчком ён Костусю кiвае;
А Кастусёк даўно гатовы
У iх раней была намова
Схадзiць у луг на азярыны
I патрывожыць род тхарыны,
На рэчцы загарадзь паправiць
I новы буч яшчэ паставiць,
За пояс дзядзька закладае
Сваю сякерку, Таксу клiча,
Кусок аладкi ў нос ёй тыча
I вон за дзверы выпускае,
А Костусь з торбаю, з лапатай
Даўно чакае iх за хатай.
Спаткаўшы Ўладзю на дрывотнi,
Раскажа дзядзька ўвесь парадак,
Бо той, наеўшыся аладак,
Глядзiць за домам неахвотна.
Яму ты слова - ён другое,
Заўзята юха, хоць малое.
I дзядзька часам загарыцца,
Гатоў няўслушнiку па пысцы
Праехаць шорсткiм сваiм пальцам,
Бо што ты зробiш з падшывальцам?
I дзядзька, плюнуўшы сярдзiта,
Iдзе, спаткнуўшысь на карыта,
А ўслед яму смяецца Ўладзя.
- Павыскаляйся яшчэ, гадзе,
Антось яму, - дальбог, вярнуся,
Расквасiць кiрпу не збаюся!..
Ото 'гладыш', абы напроцi,
Абы нажэрцiся! К рабоце
I на вяроўцы не зацягнеш,
У лес пабегчы толькi прагнеш.
Ну, трасцу дам табе цукерку!
Гулу падсуну ў табакерку!
Бубнiць Антось ужо з сабою,
Iдучы скораю хадою.
I доўга Ўладзю дзядзька журыць,
I Костусь бровы свае хмурыць:
I ён на брата сэрца мае,
Бо Ўладзя дзядзьку зневажае,
А дзядзька поле толькi мiне,
Глядзiш - i злосць яго астыне.
Задраўшы ўгору хвост трубою,
Сама давольная сабою,
Снуецца Такса мiж кустамi,
Бяжыць i спынiцца часамi,
Наставiць вушы, разважае,
Вушамi нос свой павярае
I нi зрухнецца, бы застыне,
I лапу нават чуць узнiме.
А дзядзька Таксу падганяе:
- Шукай тхара! шукай, малая!
I Такса кiнецца стралою
Туды, дзе цэлай чарадою
Стаяць алешыны крывыя,
Пад iх карчагi патайныя.
I часта тут - былi здарэннi
