Conficias totum, meque dolore leves.
CXL
Sis sapiens, crudelis ut es, nolisque superbe
Imposita haec linguae rumpere frena meae;
Inveniam ne verba miser, testantia quantus
Me cruciet, dum tu nil miserare, dolor.
Te sapere an doceam, virgo? si forsan amare
Non potes, at prudens fingere, cara, fuit.
Difficiles aegri quando mors imminet ipsa
A medici capiunt omnia laeta labro.
In furias agerer spe dempta, interque furorem
Fors reperirem in te posse maligna loqui.
Invida res vita est, et iniqua loquentibus aures
Invidiosorum mox habuere fidem.
Quod mihi ne fiat, nec tu violeris, ocellos
Contineas istos, sis vaga corde licet.
CXLI
Certe non oculis te, Cynthia, ductus amavi
Dispiciunt formae tot vitiosa tuae;
Sed mihi pectus amat visum offendentia, pectus
Nil oculis curans quid videatur, amat.
Non capit has aures tua vox, nec corporis ullus
Sensus avet tecum quod sibi dulce frui;
Nulla mihi naris siqua est, aut siqua palati
Gratia, nec cupide tangere promptus amor;
Sed fatuum hoc pectus tibi ne deserviat, illud
Mens mea nec sensus quinque vetare valent.
Quippe viri imperium linquit, fastidia demum
Vt tua pertoleret femineumque iugum;
Hoc tamen et noxae in tantum prodesse videtur,
Quod mihi quae suadet, vindicat illa, nefas.
CXLII
Crimen amare meum est; tua virtus crimen amandi
Odit, ais, metuens ut sit honestus amor.
O misera, amborum vitas inquirere si vis,
Facta cito invenies irreprehensa meae.
Sin aliter, vix sint istis carpenda labellis,
Purpureus quorum non sine labe rubor;
Quae pepigere meis haud rarius improba furta,
Iuraque legitimis surripuere toris.
Tu iuvenes ut amas, mihi ius te detur amandi,
Si petis hos oculis, et mihi fas sit idem.
Fac pietas in te radicem agat, auctaque cum sit,
Tunc alios miserans tale merere queas.
Vaticinor; quae danda negas si poscis habenda,
Sit tibi ab exemplo nata repulsa tuo.
CXLIII
Villica siquando servandis sedula rebus
Volt capere elapsam claustra cohortis avem,
E gremio infantem deponit, nilque morata
Id sequitur solum quod revocasse cupit.
Parvulus interea desertus tentat et illam
Pone sequi, implorans voce manuque moras.
Mater, avem sectata fugas ante ora petentem
Assidue, nescit quid fleat ille miser.
Persequeris sic tu, virgo, quod te fugit usque,
Teque, infans veluti, sic ego pone sequor.
Si capies tua vota, mihi te redde, vicemque
Matris agens labris imprime labra meis.
Sic habeas quod aves, ad me si currere retro,
Vagitusque meos sistere blanda velis.
CXLIV
Binus amor variis animum solatur et angit
Imperiis, vitae numen et ira meae;
Hic meliora monet, vir casto candidus ore,
Furva est virgineis vox malesuada genis.
Quoque magis peream, traxit mihi numen amicum
A latere illecebris ira maligna suis;
Scilicet in furiam sanctum mihi vertere numen
Volt, et in obscaenum sollicitare nefas.
In furiamne abeat de numine, multa vereri
Hoc super est, necdum cernere vera queo;
Quod tamen ambo absunt, ac se sunt inter amici,
Caelum in Tartareos suspicor isse locos.
Nec sciero verum, donec mihi sanctius illud
Ex animo flammis invida pestis aget.
CXLV
Labra manu ipsius formata cupidinis odi
Sunt mihi, vel similem, reddere visa sonum.
Id penitus movit me virginis ejus amantem,
Ni simulac sensit, me miserata foret.
Increpuit linguam, cui munus amabile, dixit,
Blanda etiam spretis reddere verba procis;
Alloquiis uti melioribus inde docetur,
Ac nova post odi clausula iussa sequi;
Et sequitur, qualis noctem lux candida nigram,
Quando Erebum caelo pestis abacta volat.
