— Алё!.. Філ?
— Я, — сонна прамармытаў ён. — Хто гэта?
— Гэта я, Олівэр.
— Олівэр! — У ягоным голасе пачуўся спалох. — Што-небудзь з Джэні? — хутка спытаўся ён.
Значыцца, там яе таксама няма…
— Э-э… не, Філ, не.
— Дзякуй Богу. Як жыццё, Олівэр?
Пераканаўшыся, што з Джэні ўсё ў парадку, ён адразу загаварыў спакайней, як зазвычай ветліва. Быццам я і не падняў яго з ложка ўначы.
— Выдатна, Філ. Усё нармалёва. Проста выдатна. Скажы, Філ, Джэні калі-нікалі дае пра сябе знаць?
— Рэдка, чорт, — адказаў ён надзіва спакойным голасам.
— Як — рэдка?
— Магла б тэлефанаваць і часцей. Я ж ёй не чужы…
Калі можна адначасна адчуць і страх, і палёгку, дык я іх адчуў.
— Яна цяпер з табою?
— Што?
— Дай Джэні слухаўку, я скажу ёй пару цёплых слоў.
— Не магу, Філ.
— Яна спіць? Калі спіць, дык не турбуй.
— Добра.
— Слухай, паршывец, — буркнуў ён раптам.
— Слухаю вас, сэр.
— Скажы, Крэнстан гэтак далёка ад вас, што вы не можаце пад'ехаць да мяне ў нядзелю? Ці, можа, я да вас падскочу?
— Не, Філ, не трэба. Мы самі да цябе выберамся.
— Калі?
— Калі-небудзь у нядзелю.
— Толькі не трэба пудрыць мне мазгі. Добрыя дзеці не кажуць: «Калі-небудзь у нядзелю». Яны кажуць: «У гэтую нядзелю». У гэтую нядзелю, Олівэр.
— Добра, сэр. У гэтую нядзелю.
— Чакаю вас у чатыры. Толькі не гані, добра?
— Добра.
— І наступным разам тэлефануй за мой кошт…
Ён павесіў слухаўку.
Я застаўся стаяць на астраўку святла ў цемрадзі Гарвард-сквера, не ведаючы, куды ісці і што рабіць. Нечакана да мяне падышоў нейкі чорны і папытаўся, ці не хачу я «ўкалоцца». Я абыякава адказаў: «Не, дзякуй, сэр».
Больш я ўжо нікуды не бег. Які сэнс вяртацца ў пусты дом? Было вельмі позна, і я ўсё роўна як зледзянеў — не так ад холаду, хоць і надвор'е было не дужа цёплае, як ад страху за Джэні. За некалькі ярдаў да дзвярэй дома мне здалося, што на прыступках нехта сядзіць. Прымроілася, падумаў я спярша — постаць была зусім нерухомая.
Але гэта была Джэні…
Сядзела яна на сама верхняй прыступцы.
Я надта стаміўся, каб кінуцца да яе, надта ўзрадаваўся, каб вымавіць хоць адно слова. Я толькі думаў, што было б добра, калі б у яе знайшлася пад рукою якая-небудзь цяжкая рэч і яна заехала мне ёю ў лоб.
— Джэн.
— Олі.
Мы гаварылі так ціха, што зразумець інтанацыю было немагчыма.
— Я забылася ключ, — сказала Джэні.
Я застыў на першай прыступцы, баючыся папытацца, колькі часу праседзела яна тут. Ведаў адно, што страшэнна пакрыўдзіў яе.
— Джэні, даруй мне… Мне вельмі шкада…
— Стоп! — рэзка перапыніла яна мяне, а потым ужо спакойна і ціха сказала: — Каханне — гэта калі ні аб чым не трэба шкадаваць.
Я падняўся па прыступках і спыніўся побач з ёю.
— Я лягу зараз спаць. О'кэй? — спыталася яна.
— О'кэй.
Мы ўвайшлі ў кватэру. Калі мы раздзяваліся, яна ласкава паглядзела на мяне:
— Я думаю пра тое, што сказала.
І гэта было ўсё.
14
Ліст прыйшоў у ліпені.
Яго пераслалі з Кембрыджа ў Дэніс-Порт, так што вестка дайшла да мяне са спазненнем на дзень ці два. Я адразу кінуўся туды, дзе сядзела Джэні, назіраючы за тым, як яе дзятва ганяе мяч на траве.
— Хадзем, — сказаў я з найлепшай з маіх богартаўскіх інтанацый.
— Што?
— Хадзем, — паўтарыў я гэтак важка, што яна адразу паднялася і пайшла за мною да вады.
— Олівэр, можа, ты ўсё-такі зробіш ласку: скажаш, што адбываецца?
Я па-ранейшаму хутка ішоў па прычале.
— На судна, Джэніфэр, — скамандаваў я, махнуўшы рукою з лістом у бок яхты.
Але Джэні не заўважыла канверта.
— Олівэр, мне ж трэба глядзець дзяцей, — усё яшчэ пратэставала яна, нават ступіўшы на борт. — Олівэр, ты растлумачыш урэшце, што здарылася?!
Мы ўжо адплылі ад берага на некалькі сотняў ярдаў.
— Мне трэба табе нешта сказаць.
— А не ў моры ты гэтага не мог сказаць? — выкрыкнула яна.
— Не мог, разумееш, не мог! — крыкнуў я ў адказ. (Мы зусім не сварыліся — крычаць даводзілася з-за моцнага ветру.) — Я хацеў сказаць табе гэта сам-насам. Глядзі, што ў мяне ёсць.
Я памахаў перад ёю лістом. Яна адразу пазнала фірмовы канверт.
— Гарвардская юрыдычная школа! Цябе што, выгналі?
— Не ўгадала, аптымістачка, — крыкнуў я. — Паспрабуй яшчэ.
— Ты стаў першым на курсе?! — амаль здагадалася яна.
Цяпер мне было ўжо ці не сорамна сказаць ёй пра тое, што гэтак узрадавала-ўсхвалявала мяне.
— Не зусім. Трэцім.
— О, — працягнула яна. — Толькі трэцім?
— Паслухай, гэта ўсё роўна азначае, што маё імя трапіць у «Юрыдычны агляд»! — выкрыкнуў я.
Выраз яе твару быў абсалютна абыякавы.
— Бог мой, Джэні, — амаль праскуголіў я, — ну скажы хоць што-небудзь!
— Не раней чым пазнаёмлюся з нумарамі першым і другім.
Я глядзеў на жонку ў спадзеве, што ўсмешка, якую — я гэта ведаў — яна спрабуе стрымаць, усё-такі з'явіцца нарэшце на яе твары.
