— Барэт, дык спіш ты з ёю ці не? — дапытваўся Рэй.
— Рэйманд, я цябе як сябра прашу: не пытайся.
— Вы ж з ёю адсюль днямі і начамі не вылазіце. Чым тут так доўга можна займацца?
— Тады навошта пытацца, Рэй?
— Бо ў гэтым ёсць нешта нездаровае.
— Што менавіта?
— Ды ўсё, Ол. Раней у цябе такога ніколі не было. Раней ты дзядзьку Рэю ўсё выкладваў. Ведаеш, непрыгожа гэта неяк. Дальбог, гэта нешта ў цябе хваравітае. Ну што ты ў ёй знайшоў асаблівага?
— Паслухай, Рэй, калі прыходзіць сапраўднае каханне…
— Каханне?
— Не прамаўляй гэтае слова брудна.
— Каханне? У тваім узросце? Дзед, мне за цябе страшна.
— Чаму ж гэта? Баішся, што з'еду з глузду?
— Баюся за тваю халасцяцкую свабоду… За жыццё тваё баюся!
Нябога Рэй. І праўда перапалохаўся.
— Баішся страціць добрага суседа?
— Як наконт страціць — не ведаю. А вось знайсці — дык ужо знайшоў. Суседку. Яна тут ужо, лічы, пасялілася.
Я якраз збіраўся на канцэрт, дык пара было канчаць гэтую гамонку.
— Добра, не бядуй, Рэйманд. Ноймем кватэру ў Ню-Ёрку, будзем цёлак мяняць кожную ноч. Усё пераспрабуем.
— Як гэта — «не бядуй»? Барэт, я ж бачу, што яна цябе абкруціла.
— Сітуацыя цалкам пад маім кантролем, — адказаў я. — Супакойся.
Папраўляючы гальштук, я рушыў да дзвярэй. Але Стратан ніяк не мог суняцца:
— Олі!
— Што?
— Дык вы з ёй спіце?.. Спіце ж?
— О Божа!..
На гэтым канцэрце Джэні не сядзела побач са мною — яна была на сцэне. Аркестр Бахаўскага таварыства выконваў у Данстэрскім каледжы Пяты Брандэнбургскі канцэрт, і Джэні саліравала на клавесіне. Вядома, я ўжо шмат разоў слухаў, як яна іграе, аднак ніколі — з аркестрам і на публіцы. Божа, мяне проста распірала з гонару. Я не заўважыў у яе выкананні аніводнае хібы.
— Ты нават уявіць сабе не можаш, як файна ты іграла, — сказаў я ёй пасля канцэрта.
— Дужа ты разбіраешся ў музыцы, падрыхтунчык.
— Дастаткова разбіраюся.
Мы стаялі ў двары каледжа. Быў такі красавіцкі вечар, калі ўжо верыш, што нарэшце вясна дабярэцца і да Кембрыджа. Калегі Джэні праходжваліся паблізу, у тым ліку і Марцін Дэвідсан, які выстрэльваў вачыма ў мой бок зарады нянавісці, і таму я не стаў спрачацца з Джэні наконт цяжкасцей ігры на клавішных інструментах.
Неўзабаве мы прайшлі цераз Мемарыяльныя прысады да берага ракі.
— Глядзі на рэчы цвяроза, Барэт, прашу цябе. Я іграю нармальна. Але не выдатна. Нават не на ўзроўні тваёй хакейнай зборнай, калі рабіць параўнанні. Усяго толькі нармальна. Падумай і згадзіся.
Як я мог спрачацца з ёю, калі яна ці не ўпершыню на маёй памяці не задзірала носа.
— Добра. Згаджаюся. Ты іграеш нармальна. Я толькі хацеў сказаць, што ты павінна працягваць іграць.
— Божа, а хто сказаў, што я не хачу працягваць іграць? Дзеля гэтага ж я і збіраюся займацца ў Надзі Буланжэ.
Гэта яшчэ што за навіна? Па тым, як Джэні асеклася, я адразу зразумеў, што яна прагаварылася.
— У каго? — запытаўся я.
— У Надзі Буланжэ. Гэта знакаміты педагог. Жыве ў Парыжы. — Апошнія словы яна прамовіла даволі таропка.
— У Парыжы? — запытаўся я, але ўжо досыць павольна.
— Яна набірае з Амерыкі вельмі мала вучняў. Мне страшэнна пашэнціла. І стыпендыя будзе вялікая.
— Джэніфэр… Ты ад'язджаеш у Парыж?
— Я ніколі не была ў Эўропе. Дачакацца не магу паездкі.
Я схапіў яе за плечы. Можа, занадта груба, не ведаю.
— І даўно ты так вырашыла?
Упершыню за ўвесь час нашага знаёмства яна не змагла глядзець мне ў вочы.
— Олі, ну сам падумай, — сказала яна. — Гэта непазбежна.
— Што — «непазбежна»?
— Мы атрымліваем дыпломы, і кожны ідзе сваім асобным шляхам. Ты паступіш у Юрыдычную школу.
— Чакай. Ты думаеш, што ты кажаш?
Цяпер яна паглядзела мне ў вочы. Твар у яе быў сумны.
— Олі, ты будучы мільянер, а я сацыяльны нуль.
Я ўсё яшчэ трымаў яе за плечы.
— Ну што ты раптам пра нейкія асобныя шляхі? Мы ўжо разам, мы шчаслівыя.
— Олі, прашу цябе зноў, падумай добра, — паўтарыла яна. — Гарвард — гэта ўсё роўна як торба з падарункамі ў Санта-Клаўса. Напхаць туды можна чаго толькі хочаш, хоць сама вар'яцкіх цацак. Але калі свята канчаецца, цябе вытрасаюць з гэтай торбы… — Яна запнулася. — …і тады трэба сунуцца на сваё месца.
— Ты хочаш сказаць, што ты збіраешся пячы булкі ў свайго таты ў Крэнстане, штат Род-Айлэнд?
Я плёў абы-што.
— Пірожныя, — паправіла яна. — І не трэба смяяцца з майго бацькі.
— Не пакідай мяне, Джэні. Прашу цябе.
— А як жа мая стыпендыя? Як Парыж, якога я ніколі ў жыцці не бачыла?
— А як жа нашае вяселле? — Я сказаў гэта, хоць у той момант не зусім быў упэўнены ў тым, што адчуваў.
— А хіба мы калі-небудзь гаварылі пра вяселле?
— Я пра яго кажу. Я. Цяпер.
— Ты хочаш ажаніцца са мною?
— Хачу.
Яна схіліла галаву набок і запыталася — проста, не ўсміхнуўшыся, аднак з вялікай дапытлівасцю ў вачах:
— Чаму?
Я зазірнуў ёй у самыя вочы:
— А таму што.
— О-о, — сказала яна. — Дужа грунтоўная прычына.
Яна ўзяла мяне за руку (не за рукаў, як зазвычай), і мы моўчкі пайшлі ўздоўж ракі. А пра што яшчэ было нам гаварыць?
7
Маёнтак Барэтаў, Іпсвіч, штат Масачусэтс, знаходзіцца хвілін за трыццаць — сорак язды ад Містык-