История Византийской Империи VI – IX вв. Том 2.

¹¹ Ebersolt. Sainte-Sophie de Constantinople. Paris, 1910. P. 25.

¹² Const. A. 535. XIV. P. 71.

¹³ Вульф. Семь чудес Византии и храм свв. Апостолов//Известия института. I. С. 35.

¹⁴ Strzygowski. Die byzantinische Wasserbehalter von K-pel. S. 215.

¹⁵ De aedifi. iis. P. 268.

¹⁶ Diehl. Justinien. P. 234–5; он же. L'Afrique Byzant. 139.

Сноски к главе VII

¹ Главные пособия: Η е у d. Histoire du commerce du Levant au Moyen-Age. Edition fran9aise par Turcy Raynaud. I, II. Leipzig, 1885–1886; Zachariae von Lingenthal. Eine Verordnung Justinian's uber den Seidenhandel aus den Jahren 540–547//Memoires de 1'Academie Imperiale de St.-Petersbourg. VII serie. T. IX. N. VI, 1865; Gelzer. Byzantinische Kulturgeschichte. Tubingen, 1909.

² В первый раз Пальмирский тариф открыт и издан князем Абамелек-Лазаревым: Пальмира, археологическое исследование. С.-Петербург, 1884. В Россию тариф перевезен с разрешения султана Абдул-Гамида по ходатайству императорского российского посла в Константинополе и при участии института. См. в моей статье: Археологические памятники Сирии. С. 123//Известия. Т. VII.

³ Amm. Marcellini. XIV, 3; XXIII, 3; Cod. Justinianus IV. 63, de commerciis. «Mercatores tarn imperio nostro quam persarum regi subjectos ultra ea loca, in quibus foederis tempore cum memorata natione nobis convenit, nundinas exercere minime oportet, ne alieni regni scrutentur arcana. Nullus igitur imperto nostro subiectus ultra Nisibin, Callinicum et Artaxata emendi sive vendendi species causa proficisci audeat…»

⁴ Procopii. Hist. Arcana. C. 25. P. 141: Αίτιώμενοι μείζον μεν ή πρότερον εν χρόνω τω παρόντι υπέρ αυτής καταβάλλεσ9αι το τίμημα Πέρσαις, πλείω δε νυν τα δεκατευτηρια είναι εν γη τη 'Ρωμαίων.

⁵ Procopii. Histona Arcana. С. 25. P. 138.

⁶ Migne. Patrologia Graeca. T. LXXXVIII. Col. 72.

⁷ Ibid., col. 445, 449 и др.

⁸ Cosimo Stornajolo. Le miniature della topografia Christiana di Cosma Indicopleuste. Milano, 1908. P. 6.

⁹ Migne. Col. 448.

¹⁰ Ibid. Col. 73: Δια της ζώσης φωνής παραλαβών υπό του 8ειοτάτου ανδρός και μεγάλου διδασκάλου Πατρικίου…

¹¹ Stornajolo. Le miniature della topografia cristiana. P. 10–11.

¹² Migne. Col. 397.

¹³ Gelzer. Byzantmische Kulturgesch. Tubingen, 1909. S. 109.

¹⁴ Migne. T. 88. Col. 448–449. Это описание знаменитого острова Тапро-вана, который у Косьмы назван ή Σιελεδίβα.

¹⁵ Migne. Col. 441.

¹⁶ Ibid. Col. 449: Ot δε κατά τόπον βασιλείς της Ινδικής.

¹⁷ Gelzer. Bysant. Kulturgeschichte. S. 120.

¹⁸ Πρόλογος ά. Col. 53.

¹⁹ Cosimo Stornajolo. Le miniature. P. 16–17.

²⁰ 'Οθεν ακριβώς κατέγραψα (Migne. Col. 441, 444).

²¹ Migne. Col. 88: Ταύτα δε παραλαβών εκ τοδ 9είου ανδρός, ήτοι καί αυτής της πείρας, έσήμανα.

²² Ibid. Col. 400.

²³ Kondacoff. Histoire de 1'art byzantin. P. 139–140.

Сноски к главе VIII

¹ Codex Gregorianus, Hermogenianus, Theodosianus.

² Krueger. Hist, des sources du droit romain. P. 448; Diehl. Justinien. P. 248–267.

³ lustiniani Novellae. Ed. Zachariae a Lingenthal//Bibl. Teubner. Nov. XVI. P. 93.

⁴ Ουκ αυτό δίδωσι μόνον όσον προφάσει των καλουμένων έπενοήΟη σουφφραγίων. Const., XVI. Ρ. 95.

⁵ Ibid. Ρ. 102: Και ούτως άρχοντες των υπηκόων ως αν πατέρες των υιών, άγατώντες μεν αυτούς ανεύθυνους οντάς…

⁶ Ibid. P. 106.

⁷ Nov. XXIII (24). Ρ. 152.

⁸ Ibid. Ρ. 153: Έπιτρέψαντές τε αύτοΐς καί τα πολιτικά διοικεϊν καί τα περί των νόμων γράφειν.

⁹ Ibid.: Τάξει δε