расшыфроўках асобных фрагментаў Dead Sea Scrolls. Буду вельмi рады прадставiць iх у Ваша распараджэнне, як толькi яны будуць падрыхтаваныя да публiкацыi.
Я спадзяюся, шаноўны гер калега, паслужыцца Вам гэтымi маiмi радкамi, якiя Вы пры магчымым новым выданнi Вашай, як я ўжо сказаў, высока цанёнай мною кнiжкi, маглi б узяць пад увагу. З гэтым застаюся, з выразам маёй найглыбейшай павагi
Ваш адданы
Ёханаан Лёйхтэнтрагер
Hebrew University
Jerusalem
Геру
праф. Ёханаану Лёйхтэнтрагеру
Hebrew University
Jerusalem, Israel
12 студзеня 1980
Высокапаважаны гер прафесар Лёйхтэнтрагер!
Ваша пiсьмо разам з дадаткамi, дастаўленае ўчора ў мой iнстытут, вельмi ўзрадавала мяне, i яно даказвае, што навуковая праца, якая вядзецца ў нашай рэспублiцы, набывае вядомасць далёка за яе межамi i робiць свой дабратворны ўплыў. Сапраўды, калi чалавек Вашага рангу i вядомасцi актыўна цiкавiцца вынiкамi нашых намаганняў, гэта ўмацоўвае нас у нашых памкненнях рухацца наперад у працы яшчэ больш мэтанакiравана i ўсеахопна i яшчэ паслядоўней змагацца супроць усiх супярэчных чалавечаму разуменню памылковых iлжэтэорый. Пры гэтым мы высока цэнiм, калi нам прад'яўляюцца погляды адрознага ад нашых роду, бо толькi праз пераадоленне супярчнасцяў сцвярджаюцца тэорыi, а пробным каменем ўсякай навукi, як вядома, з'яўляецца практыка.
Я не толькi сам прачытаў Ваш даклад 'Агасфер, выдумка i праўда', апублiкаваны ў Hebrew Historical Studies, але i выклаў яго сутнасць маiм вядучым супрацоўнiкам. Таму тое, што я хачу тут напiсаць Вам, ёсць агульная думка калектыву, якi выдатна зарэкамендаваў сябе шматгадовымi даследчыцкiмi распрацоўкамi на нiве навуковага атэiзму.
Мы ўсе аднадушна трымаемся меркавання, што Ваша асабiстае знаёмства з памянёным у артыкуле герам Агасферам, членам яўрэйскай рэлiгiйнай абшчыны, не можа быць пастаўлена пад сумненне, гэтаксама як i Ваша ранейшая сустрэча з iм у варшаўскiм гета, з якога Вы, у той час яшчэ малады чалавек, у лiку нямногiх ацалелых здолелi ўцячы праз падземныя галаваломныя лабiрынты каналаў. Але, праўда, варта паставiць пад сумненне значную частку прыведзеных Вамi сведчанняў з ранейшых перыядаў гiсторыi пра сустрэчы i розныя прыгоды з памянёным Агасферам; такiя сведчаннi, асаблiва калi яны афiцыйна не пацверджаны дадатковымi сведчаннямi, наўрад цi могуць разглядацца як навукова вартасныя, i яны набываюць, чым далей адлягаюць ад нашага часу, тым больш мiфалагiчны характар. Хоць вы i акрэслiваеце ў адным месцы Вашага артыкула (стар. 23) гера Агасфера як 'майго сябра', тым не меней мы хацелi б указаць Вам на магчымасць таго, што Ваш сябар мог сугерыраваць Вам высновы, да якiх Вы прыйшлi ў Вашых даследаваннях.
Праз адсутнасць мiждзяржаўных зносiнаў дзяржава Iзраiль, на жаль, мала даступная грамадзянам нашай рэспублiкi; iнакш квалiфiкаваныя супрацоўнiкi Iнстытута навуковага атэiзму альбо нават сам я асабiста маглi б навочна пераканацца ў прыблiзным узросце гера Агасфера. Пры iснуючых абставiнах актуалiзуецца пытанне, цi не маглi б сапраўдныя гады гера Агасфера быць пацверджаныя медыцынскiм абследаваннем на дагоду ўсiм, хто займаецца феноменам.
У сувязi з гэтым прэс-рэферэнт нашага Iнстытута, калега д-р Вiльгельм Якш, указвае на наступны факт: пры неспатольнай пажадлiвасцi да сенсацый у заходняга медыуму, з кола якога iзраiльскi нi ў якiм разе не можа быць выключаны, цi не след было б чакаць, што прэса даўно занатавала б iснаванне сама мала двухтысячагадовага чалавека? I ўсё ж, як нам вядома, нiдзе не зарэгiстравана нiякага паведамлення пра гера Агасфера, нiдзе i нiколi, здаецца, не публiкавалася нiводнай фатаграфii гэтай асобы. Магчыма Вы, паважаны гер прафесар, маеце фота яго, i несумненна было б важна для канчатковага заключэння, калi б Вы змаглi пазычыць нам яго для выкарыстання.
Я хацеў бы яшчэ раз канстатаваць, што мае супрацоўнiкi i я шчыра вiтаем любыя дыскусiйныя выказваннi па гэтым i iншых пытаннях i заўсёды гатовыя да таго, каб нас пераканалi ў iншай думцы. Але ў пытаннi, якое мы цяпер абмяркоўваем, патрэбны больш пэўныя доказы iснавання Вечнага (альбо Вандроўнага) Жыда, чым тыя, якiя Вы нам прывялi.
З найлепшымi пажаданнямi прагрэсу ў Вашай працы,
з глыбокай павагай
(праф. д-р. Dr. h. c.)
Зiгфрыд Байфус
Iнстытут нав. атэiзму
Берлiн, сталiца ГДР
РАЗЬДЗЕЛ ЧАЦЬВЁРТЫ
У якiм доктар Лютэр выкладае сваё меркаваньне пра жыдоў, а юны Айцэн якраз i сустракае аднаго такога, якi робiцца яму прыкрым назолам
А тым часам наш юны Паўлюс фон Айцэн каторага ўжо часу жыве ў Вiтэнбэргу й спасьцiгае ў магiстра Пiлiпа Мэланхтона й iншых вучоных гераў дактароў унiвэрсытэта божую навуку й гiсторыю сьвету. Кватаруе, як загадзя наперад было ўмоўлена, у Лёйхтэнтрагеравым, фармальна Фрызавым доме, дакладней, на верхнiм паверсе, i пачувае сябе досыць вальготна, амаль як дома ў свайго бацькi, толькi iнакшым манерам. А ўсё якраз у гаспадары, якi часам увечары за чаркай агнiстага вiна гаворыць такiя рэчы, якiя дзiўна яго пераймаюць i якiх сабе яго шаноўны бацька, купец Райнгард фон Айцэн, палатно й шэрсьць, нiколi i ў мроях сказаць ня мог, а яшчэ залежыць на служанцы Маргрыт, якая прыносiць яму сьняданак, мые кашулi й апратвае пасьцель, калi занадта заядаюць вошы й блашчыцы. Пасьля гэтага яму спакойна ад паразiтаў, але не ад сваiх думак, якiя ад рана да позьняга круцяцца вакол плячэй i грудзей i сьцёгнаў, ну, i вакол, што ў Маргрыт крыху нiжэй i ззаду. Тут ужо яму не памагае, што ён падыходзiць да акенца пакоя, зь якога адкрываецца вiдок на дом настаўнiка Мэланхтона, насупроць i крыху наўскасяк, i спрабуе ўспомнiць выслоўi пабожнага мужа альбо вобраз дзевы Барбары Штэдэр, якая дажыдаецца яго ў Гамбургу; у галаве прыгожыя выслоўi роем раяцца й ператвараюцца ў чыстую тарабаршчыну, а яго ўспамiн пра Барбару журботна цьмiцца й больш ужо не аднаўляецца ў ранейшых рысах; i замест яе сваiм унутраным зрокам ён бачыць нахабны рот i грыбатыя, пунсовыя губы Маргрыт.
Лёйхтэнтрагер даўно заўважыў, што зарупiла яго пастаяльцу.
- Паўль, - кажа ён, бо яшчэ ў Янаву ноч яны раптам кiнулiся ў абдымкi й заключылi братэрскi хаўрус i з таго часу называлi адзiн аднаго хрысьцiянскiмi iмёнамi, Лёйхтэнтрагер юнага Айцэна Паўлюсам, а гэты Лёйхтэнтрагера Гансам; Паўль, - кажа Лёйхтэнтрагер, - я лёгка патраплю табе ўсё зладзiць з Маргрыт; варта мне сказаць адно толькi слова, i яна поначы прыйдзе да цябе й так усё зафундуе, што пачуеш, як анёлы на небе сьпяваюць; яна ад прыроды адораная, яшчэ й я сяму-таму падвучыў.
Юнаму Айцэну запякло ў сьцёгнах, але ён кажа:
- Ай, ды што ты наўме носiш, Ганс, ты ж ведаеш, там у мяне ў Гамбургу... я ёй прысягаў на вернасьць.
- Вернасьць - гэта ў цябе ад галавы, - кажа сябар, - а тое, што надзiць у Маргрыт, яно зусiм ад iншага месца; нельга мяшаць духоўнае зь цялесным, ну, дый дарога ў твой Гамбург далёкая, а з таго, што дзева Штэдэр нечагась ня ведацьме, ёй не забалiць... Але не таму я прыйшоў, а таму што гер магiстр Мэланхтон паслаў слугу спытацца ў нас, цi ня зробiм мы яму ласкi й прыемнасьцi, склаўшы яму кампанiю за вячэрай, якую ён мерыцца зладзiць доктару Марцiнусу й ягонай мiлай жонцы Катарыне й некаторым iншым гасьцям, усе людзi знакамiтыя i вучоныя; фраў Катарына фундуе на вячэру барылку пiва з уласных запасаў.
- Што, я? - кажа юны Айцэн i ўвесь праменiцца ад шчасьця за гонар, якi яму так згопалу-зьнянацку прыпадае.
- Так, ты, - кажа Лёйхтэнтрагер, але змоўчвае пры гэтым, што ён сам прапанаваў Мэланхтону дадатковага госьця; сваё на ўме маючы; апрача таго ён ведае i Лютэра й Мэланхтона, абодвух iх, адзiн аднаму iм сказаць ужо няма чаго, але калi яны выбiраюцца на публiку, якая разьзяўляе рот на кожную iхнюю мудрасьць, тады ўжо iх прарывае, i яны глаголяць не раўнуючы як сьвятыя апосталы, i, такiм чынам, думае Лёйхтэнтрагер, вечарына можа атрымацца бяседная.
Да вялiкай гадзiны юны Айцэн выпуцаўся шыкоўна; абуў новыя боты зь мяккай скуры й чорны са шлiцам каптан з чорным шаўковым падбоем i нашмальцаваў валасы, каб прыгожа блiшчалi; яшчэ ён добра абмазгаваў, як яму вытыкацца зь языком, калi гаварыць дойдзе да яго: будзе пра сваiх гамбургскiх i як яны ўпадаюць за шчырым божым словам; пры гэтым потайкам думае сабе, што калi раптам сам Лютэр
