I я - скажу вам па сумленню
Больш к гандлю маю нахiленне.
Дык вось чаму я, ягамосцi,
Мае вы мiленькiя госцi,
I прадаю сваю пасаду,
Казаў Хадыка ўсё да ладу
I так праконана, праўдзiва,
Што нашы купчыкi маўклiва
Кiвалi толькi галавамi
Ды усмiхалiся часамi;
Але цiшком самi сабе
Напэўна мыслiлi другое:
'Спяваеш добра, ды цi тое?
Вярзеш, брат, грушу на вярбе'.
- Хадзем у хату, мае братцы;
Не грэх было б пасiлкавацца
Хоць верашчачкаю з блiнамi,
Ядзяць iх мухi з камарамi!
- А мо б наўперад, пан Хадыка,
Калi фатыга невялiка,
Нам паказаў бы сваё поле?
Сказаў Мiхал. - Што ж? Ваша воля!
А пацiкуйцеся: тут блiзка;
Зямля, бы ў мацеры калыска,
Навiдавоку, пад рукамi,
Ядзяць iх мухi з камарамi!
Вось яна тут, уся валока,
Глядзiць на нас, як божжа вока.
Вось паплавец мой. Сена - пiва!
Ядкое, брацiкi, на дзiва:
Запраў, дык есцi будзе поп.
А жыта! ну, не ўзнiмеш сноп!
Глядзеце: ржышча - чарацiны,
Не вашы мiнскiя нацiны,
Бо вашы мiнскiя пясочкi
Знаёмы добра мне, браточкi,
Мясiў уласнымi нагамi,
Ядзяць iх мухi з камарамi!
Зямля раджайна, ох, раджайна!
Гарох расце тут незвычайна.
А грэчка! ну лаза лазою!
Ячмень, як лес, расце без гною...
Хто мае здольнасць, сiлы, рукi
I гаспадарскiя навукi,
Той азалоцiцца, мужчынкi!
Прыдбае хлеба i скацiнкi
I будзе жыць ён сабе панам
I складваць грошы чыстаганам.
Жывуць тут людзi багачамi
Ядзяць iх мухi з камарамi!
На паўвалоках i скупых,
Калi даўно сядзяць на iх!
Iдзе паперадзе Хадыка
I, не шкадуючы языка,
Пасаду хвалiць 'залатую',
Як свацця дзеўчыну якую.
Антось на словы не зважае,
Бо ўласным вокам уздужае
Зямлi вартоўнасцi спазнацi,
Цi яна мачыха, цi мацi,
Цi не збяжыш ты з яе ўпрочкi?
Малыя шэранькiя вочкi
З-пад цёмных броў сачаць, як мышкi,
Як вучнi дбалыя на кнiжкi,
На тыя польныя адзнакi,
На iх вартоўнасцi i бракi,
Якiх не кожны прымячае
Цi не набыў таго звычаю.
Глядзiць унiклiва i ўдумна,
Праверыць там, дзе справа сумна,
Зямельку ботам капарне,
У рукi возьме, азiрне
I расцiрае ў пальцах грудку,
Каб лепш дазнацца таго скутку.
Зямля сапраўды неблагая,
Гаспадара ж яна не мае;
Каб пахадзiць за ёю дбала,
Тады б не гэтак выглядала.
- Зямля запушчана ў васпана;
Пакрыта скураю дзiрвана.
Глядзеце - пырнiца якая!
Зямлi вартоўнасць ён знiжае:
- Чартапалох буяе дзiкi!
Антось звярнуўся да Хадыкi:
- А дзе ўжо пырнiк завядзецца,
Змаганне трудна з iм даецца!
Хiбеюць доўга тыя гонi.
- Э, плюнь, браток мой! плюнь, Антонi!
Гадок, ну, два таго змагання
I пырнiку не будзе звання!
Кажу ж я вам, браток мой мiлы:
Няўпраўка мне, бракуе сiлы.
Зямля ж, ох, многа патрабуе
I догляду, i той увагi,
I, калi хочаце, павагi,
Тады вас хлебам ушануе,
I малаком, i пiрагамi,
Ядзяць iх мухi з камарамi!
- Так! гэта так, - Мiхал згадзiўся,
Яшчэ той брат наш не радзiўся,
