Каб на ўзвi-вецер жыць багата
I ў днi будныя спраўляць свята.
Але дзе поле адзiчала,
То й там, васпане, смаку мала
Зрабi зямлю з такой аблогi!
Праз год не станеш тут на ногi!
Браты, наколькi было можна,
Вялi падходы асцярожна,
Каб збiць цану, хоць той цаны
Яшчэ не ведалi яны.
Ды як-нiяк зямлi валока,
Мiхал прыкiдвае на вока
Рахункi гэтай важнай справы.
Ў яго ваччу ўставалi лавы
Жытоў, што ўласнаю рукою
Засее восенню другою
На ўласнай гэтай на зямельцы...
А ўсё вiдаць, як на талерцы!
На курганку лясок мяшаны
Такi прыветны, хоць да раны
Яго вазьмi ды прылажы ты;
Далок паўз рэчку самавiты,
I гэтай рэчкi вiд усцешан,
Блiшчыць, бы срэбра, з-пад алешын.
Там хутаркi, ды ўсё з садамi,
То як папала, то радамi
Параскiдалiся па полi.
Зямлi i пашы там даволi.
А завядзеш i тут парадак,
То й сам харош ты будзеш, гладак.
Прайшлi мужчыны па гранiцы
I ўсе агледзелi драбнiцы
Ды сцiсла бралi пад увагу,
Як многа дасць зямля пасагу,
Калi б яе купiць прыйшлося.
Мiхал звярнуўся да Антося:
- Ну, як, Антось, твае пагляды
Наконта гэтае пасады?
Мiхал пытае, а ў самога
Купiць зямлю ахвоты многа,
I вочы поўны спадзявання,
Што iм тут будзе панаванне.
- Зямля, брат, важна! ох, зямля!
Як сажа, чорная ралля.
Купляй, заплюшчыўшы хоць вочы,
Ды колькi грошай ён захоча?
Цi будзе, брат, нам па кiшэнi?
Бо шчуплаваты нашы жменi...
I мелi доўгую нараду,
А потым моўчкi йшлi ў пасаду.
- Заходзьце ў хату, калi ласка,
Бо ўжо гатова i папаска,
Гасцей Хадыка сустракае
I на сняданне заклiкае.
Антось да воза адвiнуўся
I зараз з торбаю вярнуўся.
Мiхал з Антосем вайшлi ў хату,
З двара зусiм падслепавату,
З заметна знiжанаю столлю
I з павуццём па завуголлю.
Паўздоўж сцяны стаялi лавы;
I печ i сцены ўсе куравы,
Зямля няроўна, ўся на ямах,
На падваконнi i на рамах
След чарвяточыны замецен,
Не, выгляд хаты непрывецен!
- Сядайце ж, людзейкi-нябогi,
Ды пасiлкуйцеся з дарогi!
Да госцяў кажа гаспадыня,
Сама Фядосiха Аксiня.
Яна абрусам стол накрыла,
Гасцей уважна папрасiла;
А на стале - скаварадзiшча,
I скваркi правяць там iгрышча,
Звычай спраўляючы свiнячы,
I скрозь яешню пар гарачы
Клубкамi коцiцца i смыча
I нос прыемненька казыча.
Для завяршэння ладнай справы
Хадыка вынуў штось з-пад лавы.
I ставiць ён на стол... бутэльку,
Каб акрапiць сваю зямельку.
I вось, як чарка разоў пару
Прайшла ад госцяў к гаспадару,
Тады ўсе разам зашумелi
I праканалiся на дзеле,
Якiя людзi яны просты,
Што ашуканства, як каросты,
Цярпець не могуць i не зносяць,
Iдуць на чыстую, i досыць!
Што з першых слоў адны ў другiх
Пачулi блiзкiх i сваiх,
А як падводзiлi рахункi,
То iх скраплялi пацалункi.
- Я вас люблю! - казаў Хадыка.
I сам я - мiнскi гарамыка;
Пасябраваць хачу я з вамi,
Ядзяць вас мухi з камарамi!
I толькi вам, мае браточкi,
Каб не дажыў я гэтай ночкi,
