ФIЛIП. Я тут, Ваша правялебнасць
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Усё чуў?
ФIЛIП. Усё.
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Я бачу пытанне ў тваiх вачах.
ФIЛIП. Так, але...
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Ну, смялей, мой хлопчык.
ФIЛIП. Чаму вы дазволiлi ёй так размаўляць з вамi?
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Ты яшчэ малады, Фiлiп. Так, табе яшчэ шмат чаму давядзецца навучыцца.
ФIЛIП. Але вы бiскуп Царквы божай.
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Не заўсёды тытул азначае сiлу. Такi свет.
ФIЛIП. Вы адступiце?
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Пакуль. Не глядзi так на мяне, юны Фiлiп. Мы ж з табою не ваяры, а служкi Царквы. Так цi не?
ФIЛIП. Так, але...
БIСКУП АЛЬБЕРТ. I апроч таго, Бог нiчога не пакiдае беспакараным, асаблiва ганарлiвасць. I хто ведае, хлопчык мой, можа, праз нас i прыйдзе Ягоная адплата. I нават вельмi хутка. Усё ў руках Божых.
ФIЛIП. Мне здаецца, я разумею.
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Ты напiшаш Папе ад мяне лiст. Раскажы ўсё падрабязна, пра ўсю нашу размову з Мацi-Iгуменняй. У цябе свежая памяць. Фiлiп, спадзяюся, ты нiчога не забудзеш?
ФIЛIП. Папрасiць чаго-небудзь?
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Навошта? Не трэба нiчога прасiць. Запомнi, нiколi не прасi тое, што даць табе не могуць. Але лепш мы самi паведамiм пра ўсё Папе, чым хтосьцi iншы. Напiшы сёння.
ФIЛIП. Напiшу.
БIСКУП АЛЬБЕРТ. А я сёння сустрэнуся з герцарам. I вось яшчэ, Фiлiп. Я хачу папрасiць цябе.
ФIЛIП. Усё, што магу.
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Можаш, мой хлопчык. Я разлiчваю на цябе, таму што бачу - у цябе вялiкiя перспектывы. Хоць ты яшчэ такi юны. У цябе аблiчча анёла, Фiлiп. Ты ведаеш гэта? А вочы кажуць пра прастадушнасць i дабрыню i выклiкаюць такi давер i прыхiльнасць... Калi б зайздрасць не была грахом, я, пэўна... Гм... Каб я так выглядаў у тваiм узросце, хто ведае, хто ведае... Дык вось, я хачу, каб ты стаў тут маiмi вушамi i вачыма Я ад'язджаю, ты застаешся. Я павiнен ведаць усё, што адбываецца ў гэтых сценах. Што галоўнае ў мастацтве палiтыкi, мой хлопчык? Ну, я ж казаў табе.
ФIЛIП. Уменне слухаць?
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Не, Фiлiп, уменне чуць. Гэта патрэбна ведаць вельмi добра. Дык ты зразумеў сваю задачу?
ФIЛIП. Так, Ваша Правялебнасць.
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Яна няпростая.Здолееш выканаць?
ФIЛIП. Здолею, Ваша Правялебнасць. Вы верыце мне?
БIСКУП АЛЬБЕРТ. Вядома, мой хлопчык. А цяпер хадзем, хадзем - час не церпiць. Нам давядзецца яшчэ шмат зрабiць дзеля славы Божай.
(Выходзяць).
Сцэна 4
(Уваходзяць сястра Вентурыя, сястра Бернарда i сястра Ганна, нешта заўзята абмяркоўваюць).
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Праўду кажу вам, яе пасялiлi ва Ўсходняй вежы.
СЯСТРА ГАННА. Ва Ўсходняй вежы? Вой, там, пэўна, зараз холадна.
СЯСТРА БЕРНАРДА. А вы яе бачылi?
СЯСТРА ГАННА. Я бачыла. Але адразу нават не пазнала. Яна цяпер такая разгубленая. Ходзiць панурая ўся, задуменная. Увесь час у падлогу глядзiць, быццам страцiла што.
СЯСТРА БЕРНАРДА. А кажуць, яна зусiм дзiкая была.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Жартачкi вам - П'емонцкi клан! Там усе такiя.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Кажуць, што ворагаў сваiх яна лавiла i смажыла на агнi, павольна. Акурат пад час баляў смажыла, каб гасцей пацешыць.
СЯСТРА ГАННА. Божа лiтасцiвы, як жа такое магчыма...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Магчыма, сястра Ганна, магчыма. Племя Каiнава!
СЯСТРА БЕРНАРДА. А потым скормлiвала iх мяса сваiм сабакам. Праўду кажу вам, скуру з жывых здзiрала. На круках людзей вешала. Нiкога не шкадавала. Нават брата свайго, графа Брандыёна, сваiмi рукамi закалола. Нож па самае дзяржальна ў горла засунула i ўсмiхаецца. I бацька яе побач.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Ён, кажуць, звяруга. I на нагах ў яго мядзведжыя кiпцюры.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Ну, кроў сваiх ворагаў ён п'е быццам...
СЯСТРА ГАННА. А яна?
СЯСТРА БЕРНАРДА. Яна?
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Яна якраз любiць такiх беленькiх
СЯСТРА БЕРНАРДА. ...такiх маленькiх...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. ...манашак, як ты
СЯСТРА БЕРНАРДА. Вось прыйдзе ўначы, перарэжа тваё горлачка i будзе пiць...
СЯСТРА ГАННА. А-а-а... Сястра Бернарда, сястра Вентурыя, чаго вы мяне пужаеце? Мне страшна. Нашто вы мяне пужаеце?
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Я чаго тут пужацца? Праўда, сястра Бернарда? Калi яна кiм i перакусiць, дык у першую чаргу табою, сястра Ганна. Я б таксама не супраць...
СЯСТРА ГАННА. А-а-а-а... Страшыце, страшыце! Згiньце вы! Не буду больш з вамi размаўляць.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Сястра Вентурыя, ужо i месяц мiнуў, а нiхто з сястрой Iзабэлай дагэтуль i не размаўляе.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Мацi-Iгумення так i не зняла забароны. А забарона тая страшная. Пад пагрозай анафемы. Усе павiнны трымацца ў баку ад яе. I дапамагаць нельга.
СЯСТРА ГАННА. Ёй далi такую цяжкую працу, такую цяжкую.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Па грахах i праца.
СЯСТРА ГАННА. Гэта так... Толькi яна ледзь не надрываецца кожны дзень мураваныя падлогi скрабсцi. I ўсё на каленях. А камень халодны, востры. I вада цяпер зусiм халодная. Уначы ледзяной скарынкаю пакрываецца. А рукi... Я бачыла яе рукi. Яны зусiм ссiнелi ад халоднай вады, скура сцерлася, крываточыць
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Але, за такой працай нядоўга працягне.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Так ёй i трэба. Настаў час адказваць за грахi. I гэта толькi пачатак тых пакутаў, што давядзецца ёй вытрываць, не тут, дык пасля жыцця.
СЯСТРА ГАННА. Памажы ёй, Божа.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Гасподзь наш - лiтасцiвы.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Аман.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. А вы чулi, што... Зiрнiце, няма нiкога?
СЯСТРА ГАННА. (азiраецца): Нiкога.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Ну, хутчэй кажы. Не мучай.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Чула я, што яна пайшла ў манастыр не дзеля пакаяння i выратавання душы, а каб не iсцi замуж за герцага Нармандскага.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Яна адмовiла герцагу? Якая дзёрзкасць! Можа, ёй у мужы iмператара трэба?
СЯСТРА ГАННА. Хрысце Божа, адмовiла герцагу! А раптам цяпер герцаг пойдзе на манастыр? Мы ледзьве адбiлiся ад паўночнага лiха.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Сапраўды, вiкiнгi прынеслi ў мiнулым годзе вялiкiя разбурэннi.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Мацi-Iгумення не баiцца герцага. Не баiцца вiкiнгаў. Мацi-Iгумення нiкога i нiчога не баiцца, акрамя гневу Божага.
СЯСТРА ГАННА. Так, усё ў руках Божых. Найсвяцейшая Дзева Марыя не пакiне нас.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. (змоўнiцкiм голасам): Хадзем на кухню.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Вой, нядобра гэта.
СЯСТРА ГАННА. Калi сястра Ганорыя праведае...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Хiба мы туды на Iзабэлу iдзем глядзець? Хiба мы правiлы манастыра iдзем