IЗАБЭЛА. Табе нельга гаварыць са мною. Нiкому нельга размаўляць са мною. Так загадала Мацi- Iгумення.
СЯСТРА IААННА. А табе можна размаўляць са мною?
IЗАБЭЛА. Дзiўныя пытаннi ты задаеш..
СЯСТРА IААННА. А ты ведаеш, колькi зорак на небе?
IЗАБЭЛА. Не.
СЯСТРА IААННА. 999 разоў па 999. Вось колькi. Не ведаеш, а чаму не пытаешся?
IЗАБЭЛА. Неяк да галавы не брала. Гэта справа астролагаў. А ты сама адкуль ведаеш7
СЯСТРА IААННА. Вось бачыш, i ты пачала задаваць пытаннi. (Смяецца). Калi з'есцi пялёсткi кветкi грымотнiку, запiць iх авечым малаком, а затым легчы на канюшыну, а за пазуху палажыць крывую iголку, то заснеш i ў сне ўбачыш адказ на ўсялякае пытанне.
IЗАБЭЛА. Дзiўная ты, як цябе завуць?
СЯСТРА IААННА. Але ты не з'ела пялёстак кветкi грымотнiку, i ў цябе за пазухай няма крывой iголкi. Значыцца, мне нельга табе адказваць.
IЗАБЭЛА. А я тады таксама не скажу, хто я.
СЯСТРА IААННА. А я ведаю, ведаю. Ты - жанчына-зверанё, але Пан Бог злiтасцiвiўся над табою i адкрыў святую iсцiну, адрэзаў твае кiпцюры i вырваў iклы. Але Ён яшчэ не зняў драконавую луску з твайго сэрца.
IЗАБЭЛА. Што ты ведаеш пра маё сэрца?
СЯСТРА IААННА. Яно падобнае да бутона ружы. Адкрыеш яго, а там аса! Вз-з-з-з... Кранеш пальцам, яна ўкусiць. I ўкус яе атрутны... А ўсiм так хочацца адкрыць бутон.
IЗАБЭЛА. Чаму?
СЯСТРА IААННА. Бутон чароўны. Ён пахне цудоўна, як ружа, сунiцы, сырадой i маленькае дзiця. Ён прыгожы, як улонне дзевы. Кожна захоча яго паглядзець. Захоча, i памрэ ад укусу атрутнай асы.
IЗАБЭЛА. А ты даўно ў манастыры?
СЯСТРА IААННА. Калi заплюшчыць вочы, час iдзе павольна, як уначы. Паглядзi на свечку, i час згарае хутка-хутка. Бог кожнаму даў сваю меру. У кветачкi свая, у павучка - свая, у вала - свая, а ў анёла - свая...У кожнага стварэння зямнога i нябеснага свая...
IЗАБЭЛА. А чым ты тут займаешся?
СЯСТРА IААННА. Слухаю.
IЗАБЭЛА. Што?
СЯСТРА IААННА. Казкi...
IЗАБЭЛА. Казкi?
СЯСТРА IААННА. А ў адказ спяваю песнi.
IЗАБЭЛА. А хто табе распавядае казкi? Сёстры манастыра?
СЯСТРА IААННА. Дурнiчка ты. У манастыра няма сёстраў. Манастыр адзiн. Ён магутны i стары. Раней гэта быў вялiкi святы. Ён жыў у старажытнай пустынi Iардан, еў зямлю i скарпiёнаў, хадзiў голы i раздзiраў сабе скуру вострымi каменнямi. Каб раны ўвесь час крывавiлi. Ён малiўся Богу i не ведаў людзей. I вырашыў Гасподзь, што ён занадта святы i магутны, i не ўзяў яго на неба, а пакiнуў навечна на зямлi. Ператварыў яго ў камень, i стала спiна ягоная вежаю, рукi - мурамi, ногi - брамаю, сэрца - царквою, страўнiк - трапезнай, галава келлямi, печань - сутарэннем.
IЗАБЭЛА. Паслухай, паслухай. Я бачу, што ты багата ведаеш. Толькi мне здаецца, што нам усё роўна нельга шмат размаўляць. Сястра Марыя ўжо паплацiлася...
СЯСТРА IААННА. Сястра Марыя - галубка. Ёй бы галiнку пальмавую ў дзюбу ды на гору Арарат, а яна сярод людзей. Схавала свае пёры i лятаць не можа.
IЗАБЭЛА. Хай так. Толькi калi сястра Ганорыя ўбачыць цябе са мною, табе ўсё роўна дастанецца. Так i ведай.
СЯСТРА IААННА. А я вазьму яйка крумкача, звару яго ў балотнай вадзе, пратру яго з блёкатам i салетраю, пачытаю 9 разоў малiтву i з'ем.
IЗАБЭЛА. I што?
СЯСТРА IААННА. I стану саламандраю. Ганорыя спалохаецца i збяжыць.
IЗАБЭЛА. Гэта, безумоўна, суцяшае. Толькi вось Мацi-Iгумення не спалохаецца.
СЯСТРА IААННА. Мацi-Iгумення - цвярдыня гэтага манастыра. Сiла вялiкага праведнiка перайшла да яе. Яе Бог таксама ператворыць у камень - столькi ў яе сiлы. I стане гэты манастыр Градам Божым на зямлi. Праўду кажу табе... Толькi ты не бойся яе. Нiкога не бойся. Я цябе ад усiх абараню.
IЗАБЭЛА. Ты - мяне? Чым?
СЯСТРА IААННА. Я ведаю шмат таямнiц. Я ўмею слухаць травы. Яны захоўваюць вялiкiя таямнiцы.
IЗАБЭЛА. Ну добра... Дамовiлiся. Будзеш мяне абараняць. (Працягвае ёй руку, тая пацiскае яе).
СЯСТРА IААННА. Я буду дапамагаць табе. Калi табе дрэнна, скажы траўцы, траўка скажа кветкам, кветкi - пчолам, пчолы - птушкам, птушкi - мне. Я даведаюся пра тваё гора i прыду. Я павяду цябе ў краiну Рэз.
IЗАБЭЛА. Я нiколi не чула пра краiну Рэз.
СЯСТРА IААННА. Там нас нiхто не знойдзе.
IЗАБЭЛА. А дзе гэта?
СЯСТРА IААННА. Бог стварыў краiну Рэз для мяне, але, я думаю, Ён не пакрыўдзiцца, калi я цябе таксама туды вазьму.
IЗАБЭЛА. А што там?
СЯСТРА IААННА. Там добра. Там цёпла i не патрэбна адзенне. Там няма сораму. Ляжыць белы снег, але ён цёплы, што дзiцянё, а на смак як мёд i хмель. Там няма зямлi i неба... Там ляцiш, ляцiш угару, як анёл. А ўгары - кветкi. I прыгажэй за гэтыя кветкi няма нiчога на свеце...
IЗАБЭЛА. А ўнiзе? Што ўнiзе?
СЯСТРА IААННА. А ўнiзе сядзiць птушка Крон, i крылы яе з золата, хвост блакiт нябесны, грудзi - малахiт, вочы - камень гранат. Яна спявае светлыя песнi. Яна сядзiць на дубе, замест лiстоў у яго зацукраваныя фiгi i смоквы, а замест жалудоў - сакавiтыя дынi. На галiнах яго танцуюць анёлы... Яны заўсёды запрашаюць мяне патанцаваць.
IЗАБЭЛА. Прывабна. Толькi... толькi мяне чакаюць мае памыi. (Паказвае на падлогу). Хутка вячэрня, затым трапеза. У мяне яшчэ столькi працы. Вельмi холадна... чаму тут заўсёды так холадна? Рукi калеюць.
СЯСТРА IААННА. А я табе пагрэю. (Бярэ яе рукi ў свае i грэе).
IЗАБЭЛА. Дзякуй.
СЯСТРА IААННА. Так лепей?
IЗАБЭЛА. Лепей. А я ж так i не ведаю, як цябе завуць...
Сцэна 8
(Уваходзяць сястра Вентурыя, сястра Бернарда i сястра Ганна).
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. (шэпча) Вунь яна.
СЯСТРА ГАННА. Яна не адна. Давайце выйдзем.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Баязлiўцы! Ну, не. (Вельмi гучна) У нас столькi працы, столькi працы... Ай-яй. Хадземце, сёстры, трапеза чакаць не стане. (Пачынаюць дэманстратыўна разбiраць гароднiну. Цiха.) Хто з ёю? Не бачу...
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. А, можаце не хвалявацца. Гэта Iаана Блажэнная.
СЯСТРА ГАННА. Гэта блазнаватая. А мы баялiся.
IЗАБЭЛА. (не стрымалася) Як вы сказалi?
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Гэта Iаана.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Тутэйшая блазнаватая. Мы так i завем яе - сястра Iаана Блажэнная. Яна траўнiца пры манастыры.
СЯСТРА ГАННА. Яна лекарка...
СЯСТРА IААННА. А вы - тры гускi! Прыляцiць каршун, схопiць вас i панясе венграм, каб пракармiць iхнiх выпладкаў.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Тфу, ерась!
СЯСТРА ГАННА. (да Iзабэлы): Скажы, гэта ж ты сястра Iзабэла?
IЗАБЭЛА. Я. I ў мяне няма мядзведжых кiпцюроў на нагах. (Манашкi пераглянулiся).
