Sic ego nonnunquam linguae diffisus omitto
Plurima quae plane dicere vellet amans.
Et videor languens in amore ac lentior esse
Quod ruit his in me viribus ille deus.
O igitur sine me voltu mea sensa profari;
Pectoris is fiat vox sine voce mei.
Causam is amoris agat melius, mercedis et optet
Plus sibi, quam felix omnia lingua loqui.
O legere addiscas pietatis verba silentis;
Auscultare oculis ingeniosus amor.
XXIV
En oculus pictorem egit mihi, picta per illum
In tabula cordis forma venusta tua est;
Corporis in compage mei pictura tenetur
Pulchra, novoque artis perspicienda modo.
Namque per artificem spectando videris artem
Eius, et effigies quo tua picta situ;
Pectoris in cella est suspensa, vicemque fenestrae
En oculi supplent, irradiantque, tui.
Nunc oculis oculi reddunt quae mutua, quaeso,
Nosce; mei vera te posuere fide;
Perque tuos, nostro claras in corde fenestras,
Sol penetrare, ut te contueatur, amat.
Non oculis tamen omnis inest sollertia; pingunt
Visa sibi, nequeunt corda videre virum.
XXV
Ingentis iactet titulos atque urbis honores,
Cui natalicium sidus et hora favet.
Me potius, fastus istos cui fata negarunt,
Id quod praecipuo dignor honore iuvat.
Deliciae qui sunt regum, ceu caltha, colores
Oppandunt domini solis ad ora sui,
Nubila sit facies, illorum gloria fluxit,
Aureaque in sese forma sepulta iacet.
Strenuus et miles felicia notus ob arma,
Si totiens victor vincitur ipse semel,
Raditur e fastis omnino nomen honestis,
Omniaque assiduo gesta labore cadunt.
O ego quam videor felix, immobile pectus
Pectoris immoti semper amantis amans.
XXVI
O cui me fateor iunctum vinctumque teneri
Officio ac meritis, dulcis amice, tuis,
Scripta sinas ad te legem mea, nullius artis
Indicia, at magnam testificata fidem.
Dictaque tanta fides tenui sic arte videri
Nuda potest, desint cum sua verba rei,
Ni tibi quid sensus sperem felicius esse
Quod capiat corde haec omnia, nuda tamen.
Dum mihi siqua meos discursus stella gubernat
Desuper aspectu me meliore notet;
Ac superinducat quid honestum his sordibus ipsis,
Dignior ut cultu sit tibi noster amor.
Fas animi affectus erga te deinde fateri,
Nunc mea qua noscas ora venire pudet.
XXVII
Lassus ubi repeto mea lecti strata, levamen
Dulce fatigatis membra labore viae,
Continuo sub pectore iter mihi longius iri
Incipit, exhausto corpore mentis opus.
Nam procul a membris dilabitur illa quietis
Teque petens cupide tendere pergit iter;
Pansaque lumina habet lasso, spectantia semper
In tenebras quales lumina caeca vident.
Ni mihi ad obscuros orbes se mentis imago
Offerat, effigiem visa referre tuam;
Illa relucet enim velut umbris pendula nigris
Gemma, novum antiquo noctis in ore decus.
Luce mihi membris, animo mihi nocte, negatur
—Sive ego seu tu sis causa, — fruenda quies.
XXVIII
Quaene domum reditus igitur feliciter acti
Spes mihi, si nulla sit requiete frui?
Lucis ubi aerumnis nescit nox ipsa mederi,
Noxque die gravior fit mihi, nocte dies;
Alteraque alterius licet adversaria regnis,
Vnanimas iungunt in mea damna manus.
Huic iter urgendum curae est, agit illa querelas
Quone locorum a te longius ire velim;
Voce diem solor tristem te lumina terris
Reddere, per totum si nigret umbra polum;
Blandior et furvae nocti, si nulla nitescant
Sidera, te seri vesperis esse decus.
Interea mihi cura die producitur omni,
Omni nocte agitur vi graviore dolor.
XXIX
Fortunae fugiens iras oculosque virorum