Леаніды не вернуцца да Зямлі (Нельга забыць)

Яны ж —
нават моцныя —
трошкі мімозы.
Iх трэба любiць на гэтай зямлi.
Каб мая жанчына мяне пакахала,
Я б не каркаў, як гэты прывык,
А здарыцца так, што слова сарвалася, —
З коранем выдраў бы свой язык.
Не пакахае.
Не можа.
Світанне
Не прынясе мне новых надзей.
Але ёсць яно,
Але ёсць каханне, —
I люблю я больш
Зямлю і людзей.
Больш ні ў чым на зямлі мне няма патрэбы:
Толькі б шчасця болей яе сынам,
Больш любві, пяшчоты, сумленнага хлеба,
Менш хлусні, менш свінцу, менш агню палям.
Толькі б хлопцы былі да дзяўчат, як ветрык,
А дзяўчаты да хлопцаў, як сонца, былі.
Толькі б мукі зямлі ў зямныя нетры
Разам з целам маім навек адышлі.
Толькi б душы свяшчэнным гарэлi знiчам…
I яшчэ адно,
I гэта канец:
Калі ты мяне ў бой за сябе паклічаш
I заглянеш пажарамі ў вочы мне, —
Я пайду на гэта з такім жаданнем
I з такою гарачаю верай зямной,
Як ляцеў у асенні дзень на спатканне
З жорсткай, светлай, добрай, харошай маёй.
Ўсіх Святых на Кулішках храм занядбаны
Поруч з плошчаю і тытунёвым латком.
Памалюся ў ім аб смяротнай ране
I аб мужнай славе перад канцом.
Аб трывожнай, крывавай, застрашлівай долі
Папрашу перад тым, як кiнуцца ў бой,
Перад страшным полем, смяротным полем,
Куліковым полем любові маёй.

V. ПЕРАД СЕЧАЙ

Над полем агонь бiвачны згас.
Два страi. Скора звiнець мячам.
Многа вас, вельмi мала нас, —
Лiтасцi нашай не будзе вам,
Сiлы зла, што пакiнулi нам
Попел, i смерць, i асколкi ў грудзях.
Прыходзiць канец. Звiнець мячам.
I ў душах вашых цемра i жах.
Вы каханне забiлi у кожным з нас.
Тут кожны, кожны такi, як я.
Мы свядома клiчам апошнi час,
I на вуснах у кожнага песня мая.
'Коні грымяць капытамі.
Блізка апошні час.
Юры, градучы ў славе,
Будзь справядлiвы да нас.
Моцнай не будзь дапамогай,
Стрэлы не кідай свае
I не давай перамогі, —
Самі возьмем яе.
Не нам дрыжаць і баяцца;
Нас раз'юшылі ўкрай,
Дай нам да іх дарвацца,
Моцнага ворага дай.
Яны нам жыццё зламалі,
Каханне, цяпло і дом,
У сэрца нявест плявалі
Сталлю, свінцом, агнём.
Над намі не будзе бога,
За намі — пажараў дым.
Мы не просім нічога,
Мы просім цябе аб адным:
У нас ні жонкі, ні хаты,
Ні дзяўчын, ні ніў, ні каня.
Дай, разграміўшы праклятых,
Смерць на полі прыняць.
Не нам каханых палацы,
Нам — абдоймы ночы пустой.
Нам немагчыма вяртацца.
Нас не сустрэне ніхто.
Няхай і кроку ў тумане
Не зробіць дахаты нага.
Не там, а з намі каханне,
На нашых гнеўных сцягах'.
Вораг мой ляцiць на канi вараным,
Над расiстай травою заззялi мячы,
Мне перад войскам бiцца з iм —
Зубы ў зубы i шчыт на шчыт.
Слухай, — прыходзiць апошнi бой,
Я заб'ю ў паядынку цi ён заб'е, —
Перад тым як спаймаю стрэмя нагой,
Слухай, мiлая, словы мае.
Не магу я лiць табе цёплых слоў,