kalkulatara. Abodva rady licbau supadali, jak ja i mierkavau, da cacviortaha znaka uklucna. Razychodzanni zjavilisia tolki u piatym.
Ja schavau usie papiery u sufladu. Kalkulatar isnavau niezalezna ad mianie; znacyc, isnavala i Stancyja, i usio, sto na joj adbyvalasia.
Ja zbirausia zacynic sufladu, kali zauvazyu u joj cely stos listkou, skremzanych niejkimi licbami. Ja dastau ich; z piersaha pozirku bylo bacna, sto niechta pravodziu uzo ekspierymient, padobny na moj. Tolki zamiest zviestak pra zorkavuju sfieru u Sateloida paprasili zamiery asvietlenasci planiety Salarys z sarakasiekundnymi intervalami.
Ja nie zjechau z hluzdu. Aposniaja nadzieja patuchla. Ja vyklucyu pieradatcyk, vypiu restki bulonu u termasie i pajsou spac.
CHERY
Ja rabiu vylicenni z niejkaj mauklivaj zaciatasciu, i tolki jana trymala mianie na nahach. Atupieusy ad stomlenasci, ja nie zdoleu navat rasklasci lozak u kabinie, i zamiest taho, kab adcapic vierchnija klamary, ja ciahnuu za kraj, pakul usia pasciel nie upala na mianie. Narescie ja apusciu lozak, skinuu z siabie na padlohu usio adziennie i bializnu i amal niesviadoma zvaliusia na padusku, navat nie napampavausy jaje jak sled. Zasnuu ja pry sviatle, ale nie viedaju kali. Raspluscyusy vocy, ja vyrasyu, sto spau tolki niekalki chvilin. U pakoi stajau cyrvony pryciemak. Bylo chaladnavata i pryjemna. Ja lazau holy, nicym nie nakryusysia. Nasuprac lozka, la napauzacynienaha iluminatara, niechta siadzieu na kresle u promniach cyrvonaha sonca. Heta byla Chery, u bielaj sukiency, bosaja, naha na nahu, ciomnyja valasy zacasany nazad, tonkaja tkanina napinalasia na hrudziach; apusciusy zaharelyja da lokciau ruki, jana pilna pazirala na mianie z-pad svaich cornych viejkau. Ja douha zusim spakojna razhladvau jaje. Piersaja maja dumka byla: „Jak dobra, sto heta taki son, kali viedajes, sto usio snicca”. I usio z chaj by leps jana znikla. Zapluscyusy vocy, ja z usiaje mocy zadau sabie hetaha, ale kali raspluscyu ich, Chery siadziela u raniejsaj pozie. Na tvary zastyla zvyklaja hrymasa, nibyta jana zbiralasia svisnuc, ale u vacach nie bylo nijakich prykmiet usmieski. Ja zhadau usio, sto dumau pra son viecaram, piers cym zasnuc. Jana nijak nie zmianilasia, byla takaja z, jak i tym aposnim razam, kali ja bacyu jaje zyvoj. Tady joj bylo dzieviatnaccac; zaraz bylo b dvaccac dzieviac. Tak, jana, viadoma, nie zmianilasia — pamierlyja nie starejuc. Jana miela tyja z vocy, sto zdziulena pazirajuc na sviet; i pa-raniejsamu jana nie zvodzila z mianie pozirku. Treba kinuc u jaje cym-niebudz, padumau ja. I usio adno, choc heta mnie tolki snilasia, ja nie moh navat u snie kidac sto-niebudz u pamierluju.
— Biednaja, — skazau ja, — ty zjavilasia adviedac mianie, prauda?
Ja trochi spalochausia — moj holas prahucau realna, a pakoj i Chery mieli vyraznyja abrysy, jak najavie.
Jaki zyvy son, ja nie tolki adroznivaju kolery, ale i bacu na padlozie smat recau, na jakija ucora, kali klausia spac, navat nie zviarnuu uvahi. Kali pracnusia, treba budzie pravieryc, ci lazac jany tut, ci prosta sniacca mnie, jak i Chery…
— I douha ty zbirajessia tak siadziec?.. — spytausia ja i zauvazyu, sto havaru cicha, kab nichto nie pacuu, nibyta mozna padsluchac son!
Tym casam sonca uzo trochi padnialosia. Heta nie vielmi kiepska. Kali ja loh spac, byu cyrvony dzien, pasla pavinien pacacca blakitny i tolki pasla jaho druhi cyrvony. Nie moh za ja praspac piatnaccac hadzin, znacyc, mnie usio heta snicca!
Supakoiusysia, ja uvazliva pryhledzieusia da Chery. Jana siadziela spinaj da sviatla; pramien, jaki pranikau praz zanaviesku, zalaciu aksamitny pusok na jaje levaj scace, a viejki kidali na tvar douhi cien. Jana byla pryhozaja. Jaki z ja skrupulozny navat u snie: pilnuju ruch sonca i chacu, kab jamacka u Chery byla na svaim miescy — nizej kutocka hub, bols ni u koha ja nie bacyu takoj jamacki; ale chaj by usio heta skoncylasia. Mnie z treba zajmacca spravaj. Ja zazmuryusia, imknucysia pracnucca, i raptam pacuu rypiennie. Ja adrazu z raspluscyu vocy. Chery siadziela pobac sa mnoj i uvazliva pazirala na mianie. Ja usmichnuusia joj, jana taksama usmichnulasia, nachililasia da mianie; piersy pacalunak byu ledz adcuvalny, zusim jak dziciacy. Ja calavau jaje douha. CHiba mozna tak pavodzic siabie u snie? dumau ja. Ale z heta navat nie zdrada jaje pamiaci, bo jana snicca mnie, mienavita jana. Takoha zdarennia sa mnoj jasce nie bylo… My pa-raniejsamu maucali. Ja lazau na spinie; kali jana padymala tvar, ja moh zazirnuc u jaje malenkija, pranizanyja soncam nozdry — pastajanny baromietr jaje pacucciau; koncykami palcau ja pakratau jaje vusy, zaruzavielyja ad pacalunkau. Nie viedaju, sto mianie niepakoila; ja usio dakazvau sabie, sto heta son, ale serca majo sciskalasia.
Ja vyrasyu ustac, abaviazkova ustac; ale unutrana byu padrychtavany, sto mnie heta nie udasca, bo u snie ciela casta nie sluchajecca nas, jano byccam cuzoje abo jaho naohul nie adcuvajes. Ja razlicvau, sto, imknucysia ustac, pracnusia, ale zamiest hetaha sieu, apusciusy nohi na padlohu. Nicoha nie zrobis, daviadziecca dahladziec son da kanca, — padumau ja, ale nastroj sapsavausia daresty. Mnie stala strasna.
— Sto ty chocas? — spytausia ja chryplym holasam i adkaslausia.
Zvykla pasukau bosymi nahami pantofli i piers cym uspomniu, sto ich tut niama, tak stuknuusia palcam, sto navat zajencyu. Nu, ciapier-to uzo ja napeuna pracnuusia, padumau z zadavalnienniem.
Ale nicoha nie zmianilasia. Kali ja sieu, Chery adsunulasia. Jana prychinulasia da spinki lozka. Bylo bacna, jak u jaje bjecca serca: sukienka zleva prykmietna uzdryhvala. Jana razhladvala mianie spakojna i z cikaunasciu. Dobra bylo b schadzic u dus, ale chiba dus, jaki snicca, moza razbudzic?
— Jak ty siudy trapila? — spytausia ja.
Jana padniala maju ruku i pacala zabaulacca z joju, znajomym rucham padkidvala i lavila maje palcy.
— Nie viedaju, — adkazala jana. — CHiba heta drenna?
Holas u jaje byu hetki z nizki, i havaryla jana hetak za abyjakava, jak i zausiody, nibyta jaje turbavali nie vymaulenyja slovy, a niesta zusim insaje; tamu casam zdavalasia, sto Chery ni pra sto nie dumaje, a casam — sto jana nicoha nie saromiejecca. Jana pryhladalasia z ledz prykmietnym zdziulenniem, jakoje sviacilasia i u jaje u vacach.
— Ciabie… chto-niebudz bacyu?
— Nie viedaju, ja prosta pryjsla… jakoje heta maje znacennie, Krys?
Zabaulajucysia i dalej z majoj rukoj, jana nasupilasia.
— Chery?
— Sto, mily?
— Adkul ty daviedalasia, dzie ja?
Heta jaje spynila. Chery biezdapamozna razviala rukami, usmichnulasia. U jaje byli takija ciomnyja huby, sto na ich nie zastavalasia sladou navat ad visan.
— Paniaccia nie maju… Dziuna, prauda? Ty spau, kali ja uvajsla, ale ja ciabie nie razbudzila. Ja nie chaciela ciabie budzic, ty zlosnik. Zlosnik i zanuda, — u takt svaim slovam jana enierhicna padkidvala maju dalon.
— Ty byla unizie?
— Aha. Ja uciakla adtul: tam choladna.
Jana vypuscila maju ruku. Kladucysia na bok, strasianula halavoj, adkidajucy valasy, pahladziela na mianie z toj ledz prykmietnaj usmieskaj, jakuju ja nie pieranosiu, pakul nie pakachau Chery.
— Ale z… Chery… ale z, — marmytau ja.
Nachiliusysia nad joj, ja padniau karotki rukau jaje sukienki. Nad padobnym na viencyk kvietki sledam ad pryviuki vospy cyrvanielasia malenkaja ranka ad ukolu. Prauda, ja hetaha cakau (bo mizvoli sukau choc niejkuju lohiku), ale mnie stala blaha. Ja dakranuusia palcam da ranki ad ukolu — jana mnie snilasia praz douhija hady. Jak casta ja pracynausia z jenkam na skamiecanaj pascieli, zausiody u adnoj i toj za pozie, skurcyusysia amal papalam, tak, jak lazala jana, kali ja znajsou jaje uzo chalodnaj — niby starausia vymalic u jaje pamiaci daravannie albo choc byc pobac z joj u aposnija chviliny, kali jana, adcuusy dziejannie ukolu, spalochalasia. Jana z bajalasia navat zvycajnaj drapiny, nie pieranosila ni bolu, ni kryvi, a tut advazylasia na takoje. I pakinula mnie piac slou na listku. Zapiska byla sa mnoj zausiody, pakamiecanaja, parvanaja na zhibach; u mianie nie chapala smielasci rasstacca z joj — tysiacu razou ja viartausia da taje chviliny, kali Chery pisala jaje, i starausia uiavic sabie, sto jana tady adcuvala. Ja pierakonvau siabie, sto jana chaciela prosta pazartavac i napalochac mianie, a doza akazalasia — vypadkova — nadta vialikaja. Usie dakazvali mnie, sto tak i bylo albo sto jana zrabila heta pad uplyvam chvilinnaj slabasci, raptounaj depresii. Nichto z nie viedau, sto ja skazau joj za piac dzion da hetaha. Ja navat zabrau svaje recy, kab joj bylo jasce bols baluca. A jana, kali ja zbirausia, pramovila zanadta spakojna: „Ty razumiejes, sto heta aznacaje?..” — i ja zrabiu vyhlad, niby nie razumieju, choc cudouna razumieu. Ale ja licyu jaje bajazliukaj i skazau joj pra heta — a zaraz jana lazala papiarok lozka i uvazliva pazirala na mianie, byccam nie viedala, sto ja zabiu jaje.
— I heta usio? — spytalasia jana.
Pakoj byu cyrvony ad sonca. Valasy Chery palymnieli. Jana pahladziela na svaju ruku, nibyta chaciela zrazumiec, camu ja tak douha jaje razhladvaju, pasla prycisnulasia chaladnavataj hladkaj scakoj da majoj daloni.
— Chery, — chrypla pramoviu ja, — nie moza byc…
— Pierastan!
Vocy jaje byli zapluscany, pavieki uzdryhvali, cornyja viejki datykalisia da scok.
— Dzie my, Chery?
— U nas.
— A dzie heta?
Na imhniennie jana raspluscyla adno voka i adrazu z znou zapluscyla, pakazytala viejkami maju dalon.
— Krys!
— Sto?
— Mnie tak dobra.
Ja siadzieu nad joj nie kratajucysia. Padniau halavu i ubacyu u lusterku nad rukamyjnikam castku lozka, rassypanyja valasy Chery i svaje holyja kaleni. Ja padsunuu nahoj niejki napalovu abharely pradmiet, adzin z tych, sto valalisia na padlozie, padniau jaho, pryklau vostrym kancom da nahi, tam, dzie ruzavieusia paukruhly simietrycny sram, i uvatknuu u ciela. Bol byu rezki. Ja pazirau na bujnyja kropli kryvi, jakija sciakali pa nazie i biazhucna padali na padlohu.
Usio daremna. Strasnyja dumki, jakija krucilisia u halavie, nabyvali usio bols peunyja abrysy, ja uzo nie pautarau: „Heta son”, ja dauno pierastau vieryc u jaho, zaraz ja dumau: „Treba abaraniacca”. Ja pahladau na spinu Chery, na liniju biadra, na bosyja nohi, jakija zvisali z lozka. Ja vyciahnuu ruku i asciarozna pakratau jaje ruzovuju piatku, praviou palcam pa padesvie.
Jana byla dalikatnaja, jak u niemaulaci.
Zaraz ja byu pierakanany: heta nie Chery, ja amal sto biezahladna vieryu u heta — navat jana sama nie viedaje ab tym.
Jaje bosaja stupnia zdryhanulasia u majoj daloni, ciomnyja huby Chery treslisia ad biazhucnaha smiechu.
— Pierastan… —
