А ён 'пяць дзён'! - цьфу, цьфу, дурнiца!
XIII. ПАДГЛЯД ПЧОЛ
Пакуль што досыць аб панох:
Яны прыелiся, дальбог!
Яны без сэрца i сляпыя,
I ўсе заходы iх пустыя,
I пусты iх усе iмкненнi
Назад ход часаў павярнуць
I дзiркi палкамi заткнуць
I перарваць жывыя звеннi,
Якiх вякi не перарвалi
У гiстарычным перавале.
Iм цёмна, нема кнiга лёсу,
Яны не бачаць далей носу
I рубяжоў свае пасады...
Ану iх к лiху! ну iх к ляду!
Час у Парэчча зноў вярнуцца
I ў iншых хвалях скупануцца.
Парэчча - слаўная мясцiна,
Куток прыгожы i вясёлы:
Як мора - лес, як неба - долы,
Зiхцiць у кветках лугавiна...
А колькi ягад i парэчак!
Як пахне мёдам поле грэчак,
Калi пачнуць яны цвiсцi!..
Ну, як тут пчол не завясцi:
Iм столькi выгад тут, прастору!
Яшчэ з вясны, ў час перабору,
Сюды прывезлi пчол калоду,
Ну, так, мiж iншым, для заводу.
Але ручыцца сталi пчолкi.
Знайшлiся людзi для суполкi:
Хто вуллем браў пустым, грашамi,
А хто падмазваў барышамi.
I як не прымеш чалавека?
А не прыймi, то небяспека:
Памыслiць ён табе, брат, зла,
Не любiць зайздрасцi пчала.
Антось у дзеле тым пчалiным
Вёў першы рэй, галоўным чынам,
Хоць гэта новая навука
На першых часах была мука,
I першы крок у новай ролi
Ён не забудзе - не, нiколi!
У летнi поўдзень - была спёка
Выходзiць рой, снуе высока
I на вярбе ўгары садзiцца
Нiяк туды не даступiцца.
Антось бярэ куродым, сiта,
Глядзiць на гэты рой сярдзiта:
Вось не было яшчэ бяды!
Загнаў жа чорт яго туды!
Палез Антось перш па драбiнах,
З драбiн цярэбiцца ў галiнах.
Сяк-так прыладзiў сiта крышку,
Абрус адсунуў, бярэ лыжку
I толькi чуць крануўся рою,
Гудзе пчала над галавою,
Другая ў вуха - тыц знячэўку!
Схiснуўся дзядзька наш на дрэўку
I мiмавольна - хоп за сук!
Тут сiта выехала з рук,
А патрывожаныя пчолы
Спяваюць хорам, як анёлы,
Але кусаюць па-чартоўску.
'Згары ж ты лепей, рой такоўскi!'
Угнуўся дзядзька - няма рады,
На землю падаюць прылады;
За iмi дзядзька наш з накропам
З вярбы на землю шуснуў снопам.
Схапiўся дзядзька ды наўцекi,
Бяжыць, як бы шалёны нейкi,
Бяжыць дваром мiж хлевушкамi,
Ад пчол баронiцца рукамi
Ды пад салаш бяжыць пад стрэху.
Было бяды тут, было смеху!
Ды потым дзядзька прывучыўся,
Да пчол зусiм прызвычаiўся,
I бортнiк быў ён акуратны,
Хоць не такi, як Кандрат, здатны...
Тым часам Спас святы мiнуўся,
I лес у чырвань апрануўся.
Дрыжаць у золаце асiны,
I гнуцца кiсцi верабiны.
Пчала аб мёду меней дбае,
I спожыць ёй ужо не тая;
Таксама ж вуллi не пустыя:
Раi ўздужалi маладыя
I мёду трохi нанасiлi.
Дык вось кумоў i запрасiлi
На гэты дзень падгледжваць пчолы.
Дзянёк быў цiхi i вясёлы,
Мужчыны зранку падгалiлiсь,
Зусiм-такi падмаладзiлiсь,
У ночвах голавы памылi,
I вусы спрытна падкруцiлi,
Ды мылам iх пашаравалi,
Каб выдатней яны стаялi.
А для гасцей, святой нядзелькi
Надзелi новыя камзэлькi,
А боты так нашмаравалi,
Што проста шляхту касавалi.
- Зiрнiся, дзядзька, у люстэрку:
Хоць завярцi вазьмi ў паперку,
