I час тут вольны хлопцы мелi,
Вучылiсь толькi да абеду,
Вучылiсь нават не без следу.
I Костусь, мушу я прызнацца,
Ўжо ўмеў на дошцы распiсацца,
Што вельмi цешыла Мiхала
I гонар бацькаў падымала.
Удзень, як лекцыi канчалi,
На рэчку хлопцы выбягалi
Крыху пакоўзацца па лёдзе
Цi так пабегаць на свабодзе,
У снег залезцi па калена,
А то насiлi козам сена
Ў звярынцы козы зiмавалi
I iм палонкi прасякалi.
I сам дарэктар клышаногi
Не горш ад вучняў бег з дарогi,
Гайсаў па снезе, распускаўся
I штурхалямi захапляўся.
А як надарыцца часамi
Яму спаткацца там з казамi,
Тады крычаў ён благiм матам,
Тады рабiўся ён вар'ятам,
Такая радасць пашыбала,
Так хвалявала, захапляла.
I гэту радасць, мiг шчаслiвы,
Выказваў крыкам праразлiвым.
- А я-я-яй! А я-я-яй!
Крычаў, хоць вушы затыкай.
Другi раз хлопцы валяць валам
У ток да дзядзькi ўсiм кагалам.
На току ў дзядзькi, бы ў святлiцы,
Маркотна свецiць блеск газнiцы;
Дрыжыць агоньчык сiратлiва,
У бокi ходзiць палахлiва.
На месце ўсё тут i прыбрана,
Так гладка ўсё дапасавана.
А тыя ж граблi цi цапочкi!
Ну, толькi цешыць iмi вочкi!
У рукi возьмеш - працы хочуць,
У дзела пусцiш - зарагочуць!
А як наш дзядзька час там бавiць!.
Ён не працуе - iмшу правiць!
Вось як жывога дзядзьку бачу,
Я тут партрэт яго зазначу.
Ён невысок, не надта ёмак,
Ды карчавiты i няўломак,
А волас мае цёмна-русы,
I зухаўскiя яго вусы
Умеру доўгi, густаваты,
Угору чуць канцы падняты;
А вочы шэры, невялiчкi,
Глядзяць прыветна, як сунiчкi,
Але раптоўна i адразу
Не расчытаеш iх выразу:
То смех, то хiтрасць з iх блiскае,
То дабрата, але якая!
А нос... я глянуць мушу ў неба,
Бо не патраплю, як пачаць
I з чым нос дзядзькаў параўнаць,
Каб выйшаў ён такi, як трэба:
Ну, нос кароткi i таўсматы,
Ды досыць спрытны, хоць кiрпаты.
Антось наш дбалы, акуратны,
А пры рабоце якi здатны!
Што нi замыслiць, то ўсё зробiць
I так прыгонiць, так аздобiць,
Што i для вока нават мiла.
I ўсё выразна гаварыла,
Што ён не толькi гаспадар,
Але й прыроджаны штукар,
Якiх на свеце не так многа.
За дзядзьку людзi просяць Бога:
Каму ён толькi не спрыяе,
Каго з бяды не вызваляе!
У дзядзькi цэлы спрат запасаў
Не любiць дзядзька пустаплясаў.
Вось вы зiрнiце ў хлеў на вышкi!
Там многа яблынiн на лыжкi,
Там ёсць iгруша i клянiна,
Якая хочаш дравянiна:
Грабiльны, коссi, клёпкi, восi...
Няма трайнi - йдзi да Антося.
I людзi дзядзьку шанавалi,
А на кiрмашы частавалi.
Каса чыя нядобра косiць
Няхай Антося ён папросiць:
Антось наладзiць - так дагонiць,
Тады пабач, як загамонiць!
Каса не косiць - каса брые
I шчытнякi бярэ сухiя,
Бо ў дзядзькi рукi залатыя.
Каб дапiсаць партрэт Антося,
Скажу: на свеце не знайшлося
Нi ўдоўкi-любкi, нi дзяўчыны,
Каб палучыць дзве палавiны,
Каб разам шчасце здабываць
I поруч долю падзяляць.
I я тут сам за дзядзьку мушу
Назад старонку адгарнуць,
I аб вясне яго ўздыхнуць,
I добрым словам яго душу
Яшчэ раз шчыра памянуць.
