- То будзем ехаць - я гатовы...
Ну, аставайцеся здаровы!
Мiхал дамашнiм пакланiўся
I шапку зняў, перахрысцiўся.
Яму ў адказ дабра жадаюць,
Грахi ўсе чыста адпускаюць.
Над цiхай талаю зямлёю
Навiсла ночка той парою.
Было спакойна i лагодна,
Як бы сама прырода тая
Паважнасць свята адчувае,
З людзьмi жыве супольна, згодна.
Маўчаць хваiны, анi зыку,
Не шэпне гэты бор-музыка,
Стаiць маўчком i разважае,
Вiдаць, Вялiкадня чакае.
'Цяпер i страхi пазнiкалi!'
На вуха Костусю шапталi
Якiясь думкi-весялушкi:
'Звяры Вялiкдзень чуюць, птушкi,
I хвоi гэтыя, i елi,
Лiхiя людзi падабрэлi,
Бо святам божым ўсюды вее;
З нажом разбойнiк не пасмее
Залегчы ў лесе срэдзь дарогi,
Бо i заможны i убогi
Святы Вялiкаднiк святкуюць
I радасць ў сэрцы сваiм чуюць'.
I гэту згоднасць, радасць свята
Ва ўсiм Кастусiк адчувае:
I ў тым, як з дзядзькам размаўляе,
На возе седзячы з iм, тата,
Чуваць яна ў пытаннi брата,
I ў гэтым лесе безгалосным,
I ў мерным клыгату калёсным;
Вось так i чуеш, што й дарога
Цяпер паслушна волi Бога,
I пераказваюць навiны
Калёсам гучна каляiны.
Дарога з лесу выйшла ў поле,
Калёсы коцяцца паволi,
Шуршыць пясочак мнагазначна.
Ў сяле на цэрквi чуць абачна
Блiшчыць лiхтарык i мiгае,
Дарожных погляд прыцягае.
Яны лагчынку праязджаюць,
Гару сярэднюю мiнаюць,
Клады з панiклымi крыжамi,
Дзе дрэвы голькамi-брыжамi
Навiслi цiха над зямлёю,
I едуць мернаю ступою.
Вось хаты з мроку выплываюць,
Агнямi вокны ў хатах ззяюць,
I на пясочку блескi-плямы
Прыгожа пiшуцца скрозь рамы.
Яшчэ па звычаю старому
Мужчыны сталыя удому
Свае лiтаннi адпраўлялi,
Пакуты Езуса спявалi.
Так i цяпер у Ратуёвых,
Ў Яхiма дзядзькi, ў Базылёвых,
Таксама ў Стасечкi i ў Даткi
Свае захоўвалi парадкi:
Сядзелi згодна i набожна
I спеў святы вялi заложна,
Вачэй не зводзячы з кантычкi.
Часамi тут былi i стычкi,
Калi спеў новы зачыналi
Ды ў тон агульны не траплялi.
- Не так, Андрэй, ты пачынаеш!
- Не, гэта ты, Сальвэсь, збiваеш!
- Не так, мужчыны, вось як трэба!
Пры гэтым чуўся бас Язэпа,
Другiя голас далучалi,
I гуртам зноў яны спявалi
За накiроўваючым басам.
А падарожныя тым часам
На двор да швагра заязджаюць,
Iдуць у хату, ўсiх вiтаюць.
Карусь Дзiвак ў сваiм кажусе
Ляжаў на печы ў цёплым дусе,
Як заўжды ў вольную часiну;
Ляжаў, курыў i цыркаў слiну
З-за белай комiны на хату;
I ён таксама рады святу,
Але нiяк не мог стрымацца,
Каб з печы жартам не азвацца,
Абы хто ў хаце паказаўся,
I сам ён смехам залiваўся;
А цётка Магда не стрывае
I Дзiвака свайго палае:
- Чаго, кацьмак, там завалiўся?
Пайшоў бы ў цэркву, памалiўся,
Зусiм ты Бога адцураўся:
Пятнаццаць год як спавядаўся!
- А што папу казаць я маю?
Я печ на рай не памяняю!
- Цьфу, млын пусты! ото завала,
Бадай табе было зарвала!
I злосна дзядзьку лае цётка,
