калі ў нас прыгажосць заняпала. Нотр-Дам у агпях ліхаманкавых бачыў я ў Шартры, I крывёю сваёй Сакрэ-Кёр заліваў мяне там па Манмартры; Я хварэю тады, калі чую шчаслівыя словы (не трэба, не трэба!), Ад кахання пакутую, як ад хваробы ганебнай. Вобраз гэты стаў смуткам, бяссонніцай, горам тваім, Ён заўсёды з табою, і заўсёды ты з ім. Вось на беразе мора Міжземнага сустракаеш ты сонца ўзыход, Тут лімонныя дрэвы цвітуць круглы год. Ты плывеш на чаўне, і сябры твае рады, як дзеці. Першы з Ніццы, з Ментоны — другі, ну а з Турбіі — трэці. Раптам жах ахапіў: асьмінога мы ўбачылі ў бездані сіняй. Рыба — вобраз збавіцеля — вынырнула з багавіння. А сягоння, паэт, ты ўжо ў доме заезным жывеш каля Прагі, На стале тваім ружа, ты шчаслівы ад весняе прагі, Адрываешся ты ад сваёй пісаніны, ад прозы, I на ружу глядзіш — ад пачуццяў сваіх нецвярозы. Ты жахнуўся ў саборы святога Віта: на агатах скакаў твой цень, Смуткаваў ты няўцешна ў той дзень. Ты нагадваеш Лазара — боскага ўгодніка, мой галубок. Глянь ты — стрэлкі гадзінніка ў даўнім яўрэйскім квартале пайшлі ў адваротны бок,— І жыццё тваё гэтак жа сама назад павярнула павольна; Падыміся ў Градчаны і ўслухайся вечарам вольным, Як там чэхі спяваюць — піўніцы аж глухнуць ад хору! Аб Марселі ўснаміны твае — кавуны, іх там цэлыя горы. Вось у Кобленцы ты — у атэлі вядомым, Ты у Рыме, пад дрэвам японскім усеўся, як дома. Амстэрдам памятаеш? Там шчасце к табе пераходнае танна зусім перапала, А яна ж за студэнціка з Лейдэна замуж пайсці абяцала. У бядняцкім квартале маленькі пакойчык здавалі нам бедныя людзі, Там правёў ты тры дні і тры ночы і гэтулькі потым у Гудзе. Ты ў Парыжы пад следствам. Ну дзе вы падобнае чулі? Як злачынцу якога, паэта ў кутузцы замкнулі! Пабываў ты ў вандроўках тужлівых і радасна-простых Да таго, як уцяміў прыкметы няпраўды і ўзросту. Я і ў дваццаць і ў трыццаць гадоў у пакутах кахаў, Жыў, нібыта вар’ят, час дарэмна губляў. Я на рукі свае не адважуся глянуць. Рыдаць я гатоў — Па сабе, па каханай, Па ўсім, што палохала так на развілках гадоў! Аглядаеш э тугой эмігрантаў — былі ж яны колісь людзьмі: Богу моляцца тут, а жанчыны з запазухі кормяць малечаў грудзьмі. Беспрацоўная армія, танны заморскі тавар. Затхлы пах і смурод напаўняюць вакзал Сен-Лазар; Яны вераць у зорку сваю, як біблейскія магі, у ласку нябёс, Спадзяюцца найбольш зарабіць на зямлі Аргенціны, I вярнуцца ў краіну сваю, калі толькі злітуецца лёс. Вось сям’я перавозіць падабенства чырвонай пярыны, Запаветны свой скарб на далейшы прыход у Парыж. А пярына, як нашы жаданні, адзін толькі прывід-фетыш.