— Idzcie dalej sami — powtarzal Billy w malignie, kiedy weszla piekna mala Lily. Rumfoord poznal ja w nocnym lokalu, gdzie byla tancerka, postanowil, ze ona musi byc jego. Lily nie ukonczyla szkoly sredniej. Jej wspolczynnik inteligencji wynosil 103.
— Ja sie go boje — szepnela mezowi, wskazujac Billy’ego.
— A mnie on nudzi jak cholera! — odpowiedzial Rumfoord gromkim basem. — Gada przez sen i nic tylko rezygnuje, poddaje sie, przeprasza i prosi, zeby go zostawiono w spokoju.
Rumfoord byl generalem w stanie spoczynku Rezerwy Sil Powietrznych, oficjalnym historykiem wojsk lotniczych, profesorem zwyczajnym, autorem dwudziestu szesciu ksiazek, multimilionerem od urodzenia i jednym z najlepszych zeglarzy swiata. Najpopularniejsza z jego ksiazek poswiecona byla zyciu plciowemu i cwiczeniom fizycznym dla mezczyzn po szescdziesiatce piatce. Teraz zacytowal Teodora Roosevelta, do ktorego zreszta byl bardzo podobny. — Potrafilbym wystrugac lepszego czlowieka z banana.
Rumfoord kazal Lily przywiezc z Bostonu miedzy innymi oswiadczenie prezydenta Trumana o zrzuceniu bomby atomowej na Hiroszime. Rumfoord spytal Lily, czy je przeczytala.
— Nie.
Lily nie czytala zbyt biegle i byla to jedna z przyczyn, dla ktorych nie ukonczyla szkoly.
Rumfoord kazal jej usiasc i natychmiast przeczytac oswiadczenie Trumana. Nie orientowal sie, ze Lily nie jest mocna w czytaniu. W ogole wiedzial o niej niewiele poza tym, ze byla jeszcze jednym dowodem jego nadludzkich mozliwosci.
Tak wiec Lily usiadla i udawala, ze czyta mowe Trumana, ktora zaczynala sie nastepujaco:
„Szesnascie godzin temu amerykanski samolot rzucil jedna jedyna bombe na Hiroszime, wazna baze wojenna Armii Japonskiej. Bomba ta miala wieksza sile niszczenia niz 20 000 ton T.N.T. Energia jej wybuchu byla dwa tysiace razy wieksza od brytyjskiego «Szlema», najwiekszej bomby uzytej w dotychczasowej historii wojen.
Japonczycy rozpoczeli wojne atakiem z powietrza na Pearl Harbor. Odplacilismy im z nawiazka. I to jeszcze nie koniec. Nowa bomba dokonala przewrotu w rozwoju srodkow razenia i wzmocnila rosnaca potege naszych sil zbrojnych. W produkcji znajduja sie dalsze bomby tego samego typu i prowadzone sa prace nad jeszcze potezniejszymi.
Jest to bomba atomowa. Oznacza to ujarzmienie podstawowej energii wszechswiata. Przeciwko tym, ktorzy rozpetali wojne na Dalekim Wschodzie, uzyto tej samej energii, z ktorej korzysta Slonce.
Przed rokiem 1939 uczeni dopuszczali teoretyczna mozliwosc wyzwolenia energii atomowej, ale nie znano praktycznej metody osiagniecia tego efektu. W 1942 roku dowiedzielismy sie, ze Niemcy pracuja goraczkowo nad sposobami dodania energii atomowej do innych machin zniszczenia, za pomoca ktorych chcieli opanowac swiat. Ich starania skonczyly sie fiaskiem. Mozemy byc wdzieczni Opatrznosci za to, ze Niemcy zbudowali swoje V-l i V? tak pozno i w tak niewielkich ilosciach, a jeszcze bardziej za to, ze nie weszli w posiadanie bomby atomowej.
Bitwa toczona w laboratoriach byla dla nas nie mniej wazna niz bitwy toczone w powietrzu, na ladzie i na morzu i teraz mozemy powiedziec, ze odnieslismy zwyciestwo w bitwie laboratoriow, podobnie jak zwyciezalismy w innych bitwach.
Jestesmy teraz w stanie szybciej i bardziej gruntownie zniszczyc kazdy zaklad przemyslowy Japonczykow znajdujacy sie na powierzchni ziemi w dowolnym miescie — powiedzial Hany Truman. — Zniszczymy ich stocznie, fabryki i system komunikacyjny. Niech nikt nie ma co do tego watpliwosci: zniszczymy calkowicie japonska machine wojenna. Po to, aby zaoszczedzic…”
I tak dalej.
Wsrod ksiazek, jakie Lily przyniosla Rumfoordowi, znajdowalo sie tez
„Trudno mi zrozumiec tych Anglikow i Amerykanow, ktorzy rozczulaja sie nad cywilna ludnoscia przeciwnika zamiast oplakiwac naszych bohaterskich lotnikow poleglych w walce z okrutnym wrogiem — pisal miedzy innymi przyjaciel Rumfoorda, general Eaker. — Mysle, ze dobrze by bylo, gdyby pan Irving, malujac przerazliwy obraz strat ludnosci cywilnej Drezna, pamietal, ze w tym-samym czasie spadaly na Anglie pociski V-l i V?, zabijajac bez wyboru mezczyzn, kobiety i dzieci, gdyz po to zostaly zbudowane i wystrzelone. Dobrze by tez bylo przypomniec panu Irvingowi Buchenwald i Coventry.”
Przedmowa Eakera konczyla sie nastepujaco:
„Zaluje gleboko, ze brytyjskie i amerykanskie bombowce w ataku na Drezno zabily 135 000 ludzi, ale pamietam, kto rozpetal ostatnia wojne, i znacznie bardziej jest mi zal tych przeszlo 5 000 000 poleglych po stronie aliantow, ktorzy musieli zginac, aby pokonac i raz na zawsze zmiazdzyc hitleryzm.”
Zdarza sie.
Natomiast marszalek lotnictwa Saundby pisal miedzy innymi tak:
„Nikt nie moze zaprzeczyc, ze zbombardowanie Drezna bylo wielka tragedia. Po przeczytaniu tej ksiazki niewielu bedzie nadal wierzyc, ze bylo ono koniecznoscia z wojskowego punktu widzenia. Byla to jedna z tych potwornych rzeczy, jakie zdarzaja sie w czasie wojen na skutek nieszczesliwego zbiegu okolicznosci. Ci, ktorzy podjeli decyzje, nie byli zli ani okrutni, chociaz prawdopodobnie znajdowali sie zbyt daleko od brutalnej rzeczywistosci wojny, aby w pelni zdawac sobie sprawe z potwornej niszczycielskiej sily bombardowan lotniczych na wiosne 1945 roku.
Propagatorzy rozbrojenia nuklearnego wydaja sie wierzyc, ze z chwila gdy osiagna swoj cel, wojny stana sie znosne i w miare przyzwoite. Dobrze bedzie, jesli przeczytaja te ksiazke i zastanowia sie nad losem Drezna, w ktorym na skutek ataku powietrznego przy uzyciu broni konwencjonalnej zginelo 135 000 osob. W nocy 9 marca 1945 nalot amerykanskich ciezkich bombowcow na Tokio, przy uzyciu bomb burzacych i zapalajacych, spowodowal smierc 83 793 osob. Bomba atomowa zrzucona na Hiroszime zabila 71 379 osob.”
Zdarza sie.
— Jezeli bedziecie kiedys w Cody w stanie Wyoming — powiedzial Billy Pilgrim zza swoich bialych plociennych parawanow — wystarczy spytac o Dzikiego Boba.
Lily Rumfoord drgnela i dalej udawala, ze czyta przemowienie Trumana.
Nieco pozniej tego samego dnia przyszla corka Billy’ego Barbara. Byla ogluszona srodkami uspokajajacymi i miala taki sam nieprzytomny wyraz twarzy jak biedny stary Edgar Derby prowadzony na rozstrzelanie. Lekarze naszpikowali ja pigulkami, aby mogla jakos funkcjonowac, mimo ze jej matka umarla, a ojciec byl ledwie zywy.
Zdarza sie.
Towarzyszyli jej lekarz i pielegniarka. Jej brat Robert lecial do domu prosto z pola bitwy w Wietnamie.
— Tatusiu — spytala niepewnie. — Tatusiu?
Ale Billy byl o dziesiec lat stad, w roku 1958. Badal wlasnie oczy malego kretyna, aby mu przepisac szkla. Matka kretyna stala obok, wystepujac w roli tlumacza.
— Ile widzisz kropek? — pytal Billy Pilgrim.
A potem Billy przeniosl sie w czasy, kiedy mial szesnascie lat i sam siedzial w poczekalni u lekarza. Mial zastrzal na palcu. Oprocz niego byl tam tylko jeszcze jeden pacjent, staruszek. Staruszek cierpial bardzo na skutek