IЗАБЭЛА. Жафрэй, Жафрэй... Мы нiколi не зможам быць разам, зразумей жа гэта. Скарыся i пакiнь... Боль пройдзе, ты паправiшся, ты забудзеш.
ЖАФРЭЙ. Паглядзi мне ў вочы.
IЗАБЭЛА. Што?
ЖАФРЭЙ. Паглядзi мне ў вочы. (Глядзiць). Ты таксама не маеш улады над сваiм сэрцам.
IЗАБЭЛА. Божа... (Падае на каленi, пачынае малiцца). Божа, даруй, даруй... I злiтуйся, Божа. Я не вытрымала выпрабавання, слабая, слабая... што мне цяпер рабiць, Божа...
ЖАФРЭЙ. Не дакарай сябе. Мы ўжо праклятыя.
IЗАБЭЛА. Жафрэй...
ЖАФРЭЙ. Я забяру цябе адсюль. Як толькi я змагу сесцi на каня, мы паедзем. Паедзем далёка. У Навару. Нiхто не даведаецца.
IЗАБЭЛА. Я не магу. Я дала клятву!
ЖАФРЭЙ. Усе клятвы ўжо парушаныя.
IЗАБЭЛА. Злiтуйся!
ЖАФРЭЙ. Я не магу жыць без цябе.
IЗАБЭЛА. (Крычыць): Я не магу ўехаць!
ЖАФРЭЙ. Чаму?
IЗАБЭЛА. Ты не ўсё ведаеш. Я... я Iзабэла з П'емонта.
ЖАФРЭЙ. (збянтэжаны) Як...
IЗАБЭЛА. Я не магу паехаць. Ты не разумееш. Варта мне апынуцца за сценамi Невельскага манастыра, герцаг Нармандскi спусцiць усiх сваiх сабак. Я заложнiца гэтых муроў. У мяне ныма шанцаў... Мяне заб'юць. Заб'юць, разумееш? А калi ты будзеш разам са мною, дык i цябе таксама.
ЖАФРЭЙ. Я магу абаранiць цябе.
IЗАБЭЛА. Любы мой, храбры мой. Ваяры герцага - гэта не сялянскiя разбойнiкi з драўлянымi коламi. I iх нашмат болей.
ЖАФРЭЙ. Я папрашу за нас бiскупа Альберта. Ён дапаможа...
IЗАБЭЛА. Бiскуп сам марыянетка герцага. Ён не возьме на сябе адказнасць за жыццё Iзабэла з П'емонта. Iдзе вайна. Нiхто, нiхто не возьме на сябе такую адказнасць. Невельскi манастыр - адзiнае месца, дзе герцаг не можа дастаць мяне, пакуль...
ЖАФРЭЙ. Але я кахаю цябе. Клянуся, я што-небудзь прыдумаю.
IЗАБЭЛА. Безумоўна, базумоўна. У цябе будзе час паразважаць, пакуль загояцца раны.
ЖАФРЭЙ. Iзабэла, Iзабэла з П'емонта. Зверанё. Я не магу паверыць... Я бачыў яе... цябе. Тая была як сама смерць. У кожным яе воку сядзелi дзясятак дэманаў. Я памятаю, як яна рубiла рукi i галовы сваiх палонных. Сама... Я памятаю пырскi крывi на яе твары. Я памятаю выскал... А ты, ты зусiм iншая... Не, не, ты - не яна. Ты анёл.
IЗАБЭЛА. Яна. Яна, Жафрэй.
ЖАФРЭЙ. Сапраўды, Бог здзяйсняе цуды.
IЗАБЭЛА. Мы будзем разам. Толькi спачатку табе трэба вылечыцца. Паабяцай, паабяцай мне на святым крыжы, якi трымаеш у сваiх руках, што ты нiчога не будзеш распачынаць да тае пары.
ЖАФРЭЙ. Ты патрабуеш ад мяне зароку?
IЗАБЭЛА. Абяцай!
ЖАФРЭЙ. Я паабяцаю, але ты мяне пацалуеш.
IЗАБЭЛА. Абяцай!
ЖАФРЭЙ. Абяцаю табе... (Яна яго цалуе).
IЗАБЭЛА. Я буду гарэць ў пекле.
Заслона.
Сцэна 21
(Заходзяць сястра Вентурыя, сястра Бернарда i сястра Ганна).
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Дзе яна?
СЯСТРА ГАННА. Усё яшчэ з iм.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Яна з iм днямi сядзiць. Нi на хвiлiну не адыходзiць. I так тры тыднi запар.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Не да дабра гэта.
СЯСТРА ГАННА. А я думаю, богаўгодная гэта справа, даглядаць хворага, якi пацярпеў за веру.
СЯСТРА БЕРНАРДА. справа, бясспрэчна богаўгодная. Алнак гэта можа далёка зайсцi.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Я згодная з сястрой Бернардай. Быць так доўга сам-насам з мужчынаю, з рыцарам...
СЯСТРА ГАННА. Не разумею, пра што вы.
СЯСТРА БЕРНАРДА. З другога боку, ён яшчэ вельмi слабы, целам, i наўрад цi здольны...
СЯСТРА ГАННА. А што, калi папрасiць Мацi-iгуменню прызначыць ёй каго-небудзь у дапамогу? Ну каб спынiць гэтыя размовы...
СЯСТРА БЕРНАРДА. Маладая ты яшчэ, сястра Ганна, шмат чаго не разумееш. Няўжо мы можам ўказваць Мацi-iгуменнi, што рабiць? Балазе, мудрасцю нашую матушку гасподзь не абдзялiў. Яна сама ведае, як трэба. Ды i не згадзiцца яна нiколi змянiць сваё рашэнне.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Ага, праўда... Скажаш ёй што - зазлуецца. Тады склепу не пазбегнуць.
СЯСТРА БЕРНАРДА. А склеп цяпер халодны, сыры... Ды i поганi там усялякай завялося. Кажана нядаўна бачылi.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Да ну?
СЯСТРА ГАННА. А можа нашыя страхi, ну, наконт сястры Iзабэлы дарэмныя?
СЯСТРА БЕРНАРДА. Дай Бог, дай Бог...
СЯСТРА ГАННА. Так яно i ёсць, бо сястра Iзабэла такая набожная, такая цiхая.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. А да споведзi не ходзiць.
СЯСТРА БЕРНАРДА. А калi пра хворага, пра рыцара гэтага пачынаюць раварыць, маўчыць. Маўчыць або выходзiць адразу.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Падазрона гэта.
СЯСТРА ГАННА. Проста вам пагутарыць няма пра што. Вось i ўсё.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Дай Бог, дай Бог.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Даруй нам, Божа, нашыя страхi. Людзi грэшныя. I думкi ў iх грэшныя...
СЯСТРА ГАННА.. А ўсё ж такi шкада iх...
СЯСТРА БЕРНАРДА. Каго?
СЯСТРА ГАННА. Iзабэлу i гэтага рыцара. Цяжка iм, напэўна.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Дурнiца ты. I гэтага ўжо нiчым не паправiш. Хадзем.
СЯСТРА БЕРНАРДА. А мне казалi, што ён яе проста па iменi называе.
СЯСТРА ВЯНТУРЫЯ. Да ты што? А хто казаў?
СЯСТРА БЕРНАРДА. Ёсць крынiцы...
СЯСТРА ГАННА. Напэўна, гэта ён, калi трызнiў.
СЯСТРА БЕРНАРДА. Ага, калi трызнiў.
(Перамiгваюцца i выходзяць).
Сцэна 22
(Заходзiць Урбена i чакае. Заходзiць сястра Iаана).
УРБЕНА. Iаана, пачакай.
СЯСТРА IААННА. Хто кажа 'Iаана пачакай'? Урбена, ты?
УРБЕНА. Куды ты?
СЯСТРА IААННА. Куды ногi iдуць. Куды вочы глядзяць. Ад болю прэч!
УРБЕНА. Табе прычынiлi боль?
СЯСТРА IААННА. Боль... (Плача). Сэрца колюць iголкаю. Колюць i колюць...
УРБЕНА. Гэта Iзабэла коле тваё сэрца iголкаю? Так?
СЯСТРА IААННА. I няма трыпутнiку, каб прыкласцi да ранкi.
УРБЕНА. Хадзi сюды. Хадзi да мяне. Раскажы мне пра свой боль, табе стане лягчэй.
СЯСТРА IААННА. Лягчэй? А можа, я не хачу, каб мне было лягчэй?
УРБЕНА. Можа i не хочаш...
СЯСТРА IААННА. Хто ведае, чаго я хачу? Я хачу, каб сонца зрабiлася сiнiм, а зямелька - мягкай i цёплай, як немаўля, каб ляжаць ў ёй глыбока-глябока i бачыць сны... Або не!
УРБЕНА. Што не?
СЯСТРА IААННА. Апошнiм часам у сне я бачу чартоў замест анёлаў. Нават у краiне Рэз завялiся д'яблы, чарцяняты, макрыя, слiзкiя, з лускаю на храпе i членамi стаўма. I ўсе рагатыя! Да чаго гэта, Урбена?
