“Certe ne ciuj havis auton ci tie, cu? Ne tiu el Los Angeles.”
“Ho jes, si venis Europon unuafoje kaj decidis vaste vojagi. Si jus ricevis refresigan heredajon, kaj si acetis unu el tiuj dormveturiloj tuj kiam si metis la piedon sur la grundon europan. El la aliaj, tri havas po automobilon, inkluzive de Sonja. Sed dum la restado, ciu lasis la slosilojn samloke, tiel ke ciu povu pruntepreni unu el la autoj, se si gin bezonis. Ciu ja scipovas stiri.”
“Sed cu vi ne opinias, ke la aliaj vidus tiun, kiu prenis la kofron?”
“Dependas de la horo. Sed estis tiom da iroj kaj foriroj, venoj kaj malvenoj ci-dome dum tiu periodo, ke neniu atentis, kion faras la aliaj. Mi ec vetus, ke se unu el ili petus la grandajn infanojn porti tiun kofreton al iu auto, neniu rimarkus gin. Infanoj konstante kuradis tien kaj ci tien kaj for. Sed pli simple sendube estis enautigi la kofron nokte kaj tuj veturi al tauga loko en Valcefa.”
“Kial, viaopinie, oni stelis la kofron?”
“Mi jam diris: tio ege mirigas min. Rik diris, ke estas multe da eksploda dokumenta materialo en gi. Eble edzino sciis pri dosiero rilata al persono, kiun si konas…”
“Sed kiel oni povus scii, ke tiu kofro apartenas al Rik Ospaci? Unuavide estis bonega ideo gin lasi ce vi. Estus neeble suspekti, ke gi ne estas via.”
“Vi pravas”, la nigrulo diris, sidigante sur la liton. “Rik estis tre inteligenta. Tial li elektis min kiel kofrogardiston. Neniu sciis, ke ni konas unu la alian. Krome, mi ofte venas al Valcefa, sed ne konstante logas ci tie. Rik havis facilan, nesuspekteblan aliron al siaj dokumentoj. Li havis slosilon de la domo, kaj Sonja, kiu sciis pri la afero, devis lasi lin eniri.”
“Cu Sonja eble rakontis la aferon?”
“Eble jes. Sed kiam ni konstatis la malaperon de la kofro, si asertis, ke mi iutage malkasis la sekreton, estante ebria, dum amika akcepto. Oj, olda frato, mi ne fieras pri tio. Eble estas mia kulpo, se la afero diskonigis.”
“Kiel vi amikigis kun Rik Ospaci?”
“Ce kongreso de birdfotantoj. Mi pasiigis pri fotado iuepoke, kaj, kiel Rik, pasigis horojn kasita en veprejo por foti sovagajn bestojn, cefe birdojn. Poste mia entuziasmo por tiu nekomforta okupo senfajrigis, dum Rik restis — kiom mi scias — fanatike fotema.”
“Sinjoro Pitizazo, sajnas al mi, ke la sancoj retrovi la kofron estas formike malgrandaj. Felice, mi almenau havas la liston de viaj… e… kunulinoj kaj…”
“Sed vi ne scias, kie ili trovigas”, interrompis la alia. “Irena, la edzino el Los Angeles, veturas tra la tuta Europo kaj pro sia dormauto si ec ne bezonas tranokti hotele. Estos des pli malfacile trovi sin. Kaj si foriris kun unu el la boedzinoj.”
“Boedzino? Ha jes! Kun kiu?”
“Kun Doris, la londona.”
Ambau viroj eliris el la cambro. Karal reprenis la dokumentojn hazarde savitajn de la nigra muzikisto, kaj, akompanate de ci-lasta, pasis eksteren, zorgmiena.
“Espereble tiuj helpos nin”, li diris, montrante la dokumentojn.
“Cu vi pensas, ke estis krimo?” Pitizazo demandis.
“Ni ankorau ne scias. Kion opinias vi?”
“Povus esti io ajn. Mi ne ekskludus krimon, olda frato, mi ne ekskludus.”
“Kial?”
“Kiel jurnalisto, Rik tro enmiksis sin en privatajn aferojn, li sategis elfosi sekretojn, dangerajn sekretojn. Pripensu, kiom da sensaciaj riveloj li faris en
Reveturante urben, Karal meditis pri la malfacileco retrovi la kofron. Domage! Apenau levigis espero fine ricevi utilajn indikajojn, kaj jam gi dissolvigis tuj. Dio benu la scivolemon de tiu muzikisto. Dank’ al gi ne cio perdigis!
*
En sia oficejo Karal tuj studis la dokumentojn. La unua reago estis senreviga: li komencis per grandformata koverto, kiu entenis malnovajn fotojn. Kial tiuj ensovigis kasloken estis ne tre kompreneble, se la kofro devis enteni la plej ‘eksplodajn’ dokumentojn. Estis ja belaj fotoj pri bestoj, inter kiuj multaj cervoj kaj cervinoj. Alia serio montris du virojn, kiuj pasis sur vojeto montara. Unu el ili havis strangajn vestojn kaj largrandan capelon. Li drinkis rekte el botelo kaj aperis komplete ebria. Pluraj aliaj fotoj montris la samajn du virojn, ciam kun botelo enmane kaj festulaj esprimoj. Sekvis denove bestfotoj, cefe birdaj.
Trovigis ankau tuta dosiero pri bankoficisto. La koncernaj dokumentoj perfekte taugus por cantago, car ili pruvis la kulpecon de la ulo pri diversaj grandsumaj malhonestajoj.
Poste Karal kontemplis pli strangan dokumenton. Temas pri foto montranta sovagan rokan lokon (‘povus esti en la rafunja regiono’, li pensis), sur kiu kruco kaj tombo estis desegnitaj. Sur la foto estis gluita paperbendeto diranta: “Jen la loko. Tiu foto certe interesus la policon, cu ne?”
Finis la serion du fotoj, kiuj ec pli surprizis Janon. La unua montris, kvazau ombre, la rafunjajn klifojn, rekoneblajn, sed apenau videblajn, ceflanke. La resto de la foto estis komplete okupita de blankega lumo, kiu fusis cion. La dua estis la sola kolorfoto el la dokumentoj. Sur gi vidigis eta estajo staranta apud la auto de Ospaci. Lau la grandeco de la veturilo oni povis taksi la altecon de la estajo je 1,5 metro. Li, au si, au gi, estis vestita per verda supertuto kaj la hauto de lia (sia? gia?) vizago estis verdeca. Ne estis klare, cu la afero sur la kapo estis speco de capelo au simple strangaj haroj. La esprimo estis rideta, sed… Karal ne povis vortigi al si sian impreson… Cio aspektis plej embarase strange. La detektivo sentis, kvazau io, en lia stomako, subite nodigis malagrable.
*
Certiginte, ke Pitizazo estas for, Karal foje iris viziti Sonjan, kun kiu li longe babilis. Sed la konversacio estis malesperige senrezulta. Si ripetis, kion jam diris sia edzo, kaj Jano ne vidis, kiamaniere li povus akiri per si iom pli da informoj.
La enketo pri la kvin aliaj edzinoj, kiuj ne logis en Valcefa, montrigus same seniluziiga, se Karal havus iluziojn. Fakte, li atendis nenion el tiu esploro farata grandparte de eksterlandaj policistoj pere de la internaciaj arangoj, kiujn uzi Jano neniam satis.
Tri virinoj estis hejme, sed ilia pridemandado restis senfrukta.
La du aliajn oni plu sercis.
*
“Malgaja, cu?” Goja diris al la edzo, kaj si karesis lin per gesto tiel tenera, ke lia koro fandigis. Li gemspiris.
“Nu, vi scias, cu ne?” li respondis, kontenta povi dividi siajn zorgojn kun iu plej fidinda. “Espero sveligas, kaj kiam gi montrigas trompo, oni malsveligas. Mi sentas min kiel truita pneumatiko.”
“Cu la tuta revo krevis?”
“Komplete. Kiam Remon parolis pri tiu stelo, mi pensis: ‘Jen finfine situacio informgraveda’, sed ni trovigas antau kompleta manko de spuroj. Per kia miraklo ni povus retrovi tiun kofron, ec la diablo versajne ne scias.”
“Sed via multedzina ulo tamen lasis al vi kelkajn dokumentojn. Cu ili produktis nenion?”
“Nenion. La cantaga dosiero temas pri bankoficisto, kiu mortis kancere antau tri jaroj. La fotoj pri bestoj kaj pri la drinkemaj gajuloj ne povas havi cantagan signifon kaj kondukas nin al neniu spuraro. Kaj la desegnita tombo…”
“Jes, cu almenau tiu ne estas slosila… mi diru… vojmontrilo?”
“Eble jes. Mi estas certa, ke gi utilis al cantago, versajne pri murdo, kiu eble formas la bazon de nia tuta afero. Sed gi povis utili nur kun precizaj indikoj pri la loko. Povas esti ie ajn. Povus esti en Kolorado au Cinio, kiom ni scias.”
“Sed vi diris al mi, ke multaj laboras super tiu sercado!”
“Efektive. Kiam la polico sercis kaj kvinfoje en kvin malsamaj landopartoj firme kredis, ke jen gi trovis la lokon, kaj fosis, fosis, fosis, sen malkovri ion ajn, ni petis helpon de la armeo. Tiu havas topografian servon kaj fakulojn pri la studo de fotoj, kiuj kunagis kun la cefurbaj policaj specialistoj. Soldatoj fosis, fosis, fosis refoje. Kaj refoje vane. Similan arangon de rokoj oni trovis almenau 25-foje en la lando. Fakte tiu foto estas ege malpreciza. Gi povis impresi krimulon pro la timiga efiko sur homon kun kulpa sento, sed por eksterulo gi enhavas neniun informon. Kie serci tiun hazardan naturarangon de rokoj? Ne nur tio, sed oni ankau devas rigardi gin ekzakte el la sama vidpunkto kiel tiu, kiu faris la foton; aliel, la perspektivo sangigas, kaj vi ne rekonos la lokon ec se vi staros