?ай бетіммен ?араймын?
Кенесарыны? басы енді тіпті салбырай т?сті. «Бопай мен Жанайдар батырды? к??ілдері жа?ын» деген бір сыбысты ?лде?алай К?німжаннан естіген. Ол кезде ?атыныны? с?зіне м?н бермей «?ойшы, ?айда?ы жо?ты айтпай» дей сал- ?ан. «Сол сыбыс рас болды-ау!» деді ол ішінен. ?йтсе де Кенесары ?арындасы Бопай?а риза. «Абылайды? ?рпа?ы емес пе, к?н?сі бар екенін ж?рт?а а??артпай сылтау тауып ??тылып кетті».
Артынан халы? арасында:
«Жанайдар арты? туды жатырынан,
О? тиді Жанайдарды? балтырынан,
Бір айла ?лмес жан?а бола ма деп,
Аттайтын ?атын іздеді ата ?лынан.
Аттайтын бір де ?атын табылмады,
Т?релер т??іліп т?р ?атынынан!» —
деп ?ле?ге айнал?ан б?л о?и?а Кенесарыны жаман ашулантты. «М?ндай ?атындардан ту?ан ?л ?айдан батыр болады? Кімді к?тереді? Расымен т?ре т??ымы ба?а-шаян?а айнал?алы бара ма? Расыменен Абылай атамны? т?сі шын бол- ?алы т?р ма? Б?кіл ?аза? т?гіл, ?з ?рпа?ымды ж?ндеп т?лете алмайды екенмін, ?алай ?ш ж?зге хан болма?пын?»
Кенесарыны? ойын та?ы бір дауыс б?ліп жіберді.
— Кешегі алып келген т?т?ын ?йелдерді? ішінде т?ре т??ымдас ешкім жо? па екен?
— Бар. Неге болмасын.
Жасауыл Зейнепті бас етіп екі-?ш жас келіншектерді алып келді. ?ара кемпір б?ларды неге ша?ыр?анын айтты.
— Мен аттайын, — деді Зейнеп ойланбастан, — ?кем де, байым да т?ре т??ымы.
?о?ыр??лжаны? жас то?алыны? бозбалашылы? ?ылы?ы жайынан біраз ж?рт хабардар еді. Біра? к?здерімен к?ріп, ?олдарымен ?стама?аннан кейін «ел не айтпайды, м?мкін ?сек шы?ар», — деп ?ндемеді. Ал Зейнеп болса ?ара кемпірді? с?зін ойыншы? к?рді. «К?н?лі ?атын ?стінен атта?ан?а батыр ?лсе — ?ле берсін. Мы?та?аны Кенесары бір жайса?ыны? ажал тап?аны ма, ?з обалы ?зіне, тыныш жат?ан елді шауып несі бар… Ал алда-жалда… ??дай мені? артымды ба?ып ж?р дейсі? бе, сезбей, к?рмей ?алып, мына са?да?ы жазылып кетсе, ж?рт ?ызы?ты сонда к?рсін. Мені? адал емес екенім алты алаш?а аян, ж?рт ма?та?ан Абылай атамны? да айлакер ?атыннан а?ылы аса алма?анын б?кіл халы? білсін».
Да?дар?ан ж?рт «аттасын, аттасын» деп Кенесары?а ?арады. Хан ма??лдап басын изеді.
Б?йректей б?лты?да?ан Зейнеп, б?кіл ?аза? дірілдеген Кенесарыдан ?ымсынбастан шытырма к?йлегіні? етегін екі ?олымен жо?ары к?терді де, а? жібек ыстаныны? кестелі бала?ын к?рсете, кешеден бері ал?аш?ы рет ?лімсірей к?зін аш?ан Жанайдарды? ?стінен «?, ??дай!» деп ойна?ши к?ліп аттай берді…
Ал Жанайдарды? ?лгі к?з ашуы есіні? кіре баста?аны еді. ?ш к?ннен бері ісікпен алыс?ан алып дене, бір балгерді? ш?птен істеген шипалы д?рісіні? ар?асында кеселді же?е баста?ан.
Осы с?т Зейнепті? ?жет ?ылы?ына д?л келді. Жанайдар ісігі ?айтып, ерте?іне тіл ?ату?а жарап ?алды.
Б?ны к?рген Кенесары батырыны? сау ?ал?анына ?анша ?уанса, ?арашылар к?зінше т?ре т??ымыны? абыройыны? са?талып ?ал?анына сонша ?уанды. Зейнепке ?бден риза боп ?ал?ан с?лтан ?ас жауыны? то?алы демей, бостанды? бермек оймен, ерте?іне оны Ордасына алдыртты. ?йде Таймас пен ?біл?азыдан б?тен А?ыбай, Б??арбай, Жеке батыр, Иман бар еді.
— ?о?ыр??лжа ?анды кекті жауымыз болса да ?йеліне з?бір еткіміз келмеді, — деді Кенесары бостанды?ты Зейнеп ?зі с?расын деген ниетпен, — ?андай тілегі? бар, айт, береміз.
Хан болсын, ?ара болсын, еркек адам?а тек еркектік жа?ынан ?ана ?арайтын Зейнеп, Кенесарыдан хан екен деп ?аймы?пады, о?ан жайра?дай ?арап:
— Шын айтасы? ба? — деді.
— Шыным. Хан екі айтпайды.
— Онда… Хан ?айным, жал?ыз ?ана тілегім бар, — деді екі беті балбырап, ?ап-?ара бота к?зі к?лімдеп, — мені ?ара?лектен айырма?ыз.
Т?сінбей ?ал?ан Кенесары:
— Не дейсі?? — деді.
— Мені ?ара?лекке ?осы?ыз деймін.
— ?ай ?ара?лек?
— ?зі?ізді? ??лы?ыз.
Таймас пен ?біл?азы кеше Иман батыр мен Жанайдар ?о?ыр??лжадан алып келген олжа мал-м?лікті ж?рт?а бірдей етіп ?лестіріп берген. Ал т?т?ын ?ыз-келіншектерді екі ?йге б?ліп, «б?ларды кімге беруді ерте? шешеміз» деп, бір ?йді Батырм?рат жігіттеріне, екінші ?йді ?ара?лекке к?зеттіріп ?ой?ан. ?ара- ?лекке к?зеттірген ?йдегі Зейнеп, ел жат?ан кезде «сырт?а шы?ар» деп к?зеттегі ??лды? мазасын ал?ан. Мыл?ау ?ара?лек «шаруасын ба?ана неге бітірмеді екен» деп ашуланса да, піскен бауырса?тай томпи?ан жас то?алды? к??ілін ?имай, сай?а алып бар?ан. Шаруасын бітіріп бол?аннан кейін Зейнеп, к?зді? суы? т?ніне ?арамай, ?стіндегі ма?пал шапанын жерге тастап, артында жар жа?асында т?р?ан ??лды адам?а санамай ыстанын ая?ыны? ?шына дейін т?сіріп, жылып а??ан б?ла?ты? м?лдір суына о жер, б? жерін жуа баста?ан.
Айлы т?н, ?арасанына дейін аппа? боп ашыл?ан жас то?алды? б?ксе жа?ы… ?ыры??а келгенше ?йел к?рмей, алып денесі ??рысып мазасын ал?ан ?ара- ?лек ?зер шыдап т?р. Еркекті? мінез-??л?ына ?бден ?ккі бол?ан жас то?ал оны? халіне т?сініп ?зіне ша?ырып: «?й, ??л, бері кел, мына кебісімді ая?ыма кигіз» деген. ?ара?лек к?зі ?арауыта демін ентіге алып, ?зер тая?ан. Ар жа?ында оны сезім же?ген. Талмаусырап кетіп, тек бие сауымындай кезде к?зін ?зер аш?ан Зейнеп, дел-сал боп ?ялап ?ал?ан денесін ма?пал шапаныны? ?стінен к?тере алмай та?ы біраз жат?ан. Талай еркекті к?рген Зейнеп ?ара- ?лекке аса риза болды. Біра? б?дан ?рі ?уаныш?а шыдай алмайтынын сезіп, ая? жа?ында ?н-т?нсіз тізерлеп отыр?ан ?ара?лекті? б??адай жуан мойнынан ??ша?тап ?зіне тартты. Содан кейін ?ола?са сасы?ан бетін бетіне таяп: «мені ?йге апарып таста» деді сыбырлай с?йлеп. К?н боп ?атып ?ал?ан денесін ?ор?асындай бал?ыт?ан жас то?алды ?ара?лек жас ?озыдай бауырына ?ыса ??ша?тап ?араша ?йдегі б?стекке апарып жат?ыз?ан.
Зейнепті? нені тілеп т?р?анын жа?а ?ана т?сінген Кенесары ызадан ?ара к?ре?деніп кетті, біра? тіс жарып, тіл ?атпай т?мен ?арай берді. Кеше ?ана т?ре т??ымыны? абыройын са?тап ?ал?ан ?о?ыр??лжа то?алына енді жеркене ?арады. Т?ре т??ымынан шы??ан ?йелді? тіпті, ?арашы емес, т?ле?гіт емес, есікте ж?рген ??л?а шы?амын деуінен арты? мас?ара бар ма! Хан Кенені? а?с?йектік намысы ж?регін оттай ?ртеп, іштей апыр-топыр болды да ?алды. Біра? ханны? ашулы жа?дайын Зейнеп т?сінсе де айт?анынан ?айтпады.
— Хан екі с?йлемес болар, — деді Зейнеп енді екі к?зі жалын атып, — мені ?ара?лекке бай?а берсе?, ?о?ыр??лжадан да ?ші?ді ?айтарасы?, есігі?де ж?рген ??лы?ны? да сауабын аласы?, айт?ан у?де?ді де орындайсы?.
Кенесары ?анша намыстан?анмен, ашуын а?ыл?а же?дірді.
— Болсын, — деді кенет басын жерден к?теріп.
Б?л шешімге біреу намыстанды, біреу масайрады. С?лтандар т??ымы іштей ызаланса, Кенесарыны? со?ынан ерген ?арашы, т?ле?гіт, малы мен м?лкін ба??ан ??лдар тек Кене хан ?ана бізді адам?а санайды деп ?лде?андай болды. Енді о?ан м?лдем беріле т?сті. Сол риза бол?андарды? ішінде Зейнепті? ?зі де бар еді, біра? ол ?йелдік ??марын тар?ат?ан ?ара?легіні? Кенесары?а ?анша берілген жан екенін білмейтін. Ж?не б?гін ?зіні? ?тінішін орында?ан хан Кенені? б?ны? ?шін ?алай ?айтаратынын ойламады. Ол ?ара?лекті жанындай жа?сы к?ріп кетті.
Жа?сылы??а жа?сылы? деген ниетпен Зейнеп Ожарды? жіберуімен аулына келіп ж?ретін ты?шы С?мен мен оны? екі серігі Жа?ып, Са?ыпты ?стап берді. Кенесары б?л ?шеуін бірден дар?а асып ?лтіртті.
Біра? Зейнепті? ?уанышы ?за??а бармады. Екі ай ?ткеннен кейін ол к?ні бойы ?лденеге жылап ж?рген ?ара?лекті? ??ша?ында жатып «жасты?тан т?ншы?ып» ?лді. ?ыс бойы б?дан бас?а б?лендей айта ?аларлы? о?и?а бол?ан жо?. Кенесары жаз?ы ай?ас?а дайындалумен к?ндерін ?ткізді. ?олында?ы жігіттерін жылда?ыдай таратпай «а? ?ала» салып, шатыр тігіп, к?ндіз-т?ні ?скери ойынмен шыны?тырды. ?арама?ында?ы елді? жау?а ?арсы т?ра алар жас жігіттеріні? б?рін шапа-б?йры? беріп сарбаздар ?атарына
