Nessus. We weten dat jouw ras in staat is sterrezaden een bepaalde richting op te sturen.’
‘Ja,’ zei Nessus. Zijn cyclette schoot weg naar bakboord met een snelheid die aan het ongelooflijke grensde. De ijzige kalmte van Nessus en Spreker was een illusie: Louis Wu kon geen uitdrukking lezen op het gezicht van een buitenaards wezen, en de buitenaardse wezens konden geen menselijke uitdrukking leggen in het Interwerelds.
Nessus vluchtte voor zijn leven, maar de Kzin vloog nog steeds in formatie. Hij zei: ‘Ik wil antwoorden hebben, Nessus.’
‘Je vermoedens berusten op waarheid,’ zei de poppenspeler. ‘Ons onderzoek naar veilige methoden om de uitroeiing te bewerkstelligen van de bloeddorstige, vleesetende Kzinti toonde aan dat je ras een groot potentieel heeft en dat het mogelijkerwijs ons van nut zou kunnen zijn. We namen stappen om ervoor te zorgen dat jullie je ontwikkelden tot een niveau waarop jullie op vreedzame wijze om konden gaan met rassen van andere werelden. Onze methoden waren indirect, en heel veilig.’
‘Heel veilig. Nessus, dit staat me niets aan.’
‘Mij ook niet,’ zei Louis Wu.
Hij was niet voorbijgegaan aan het feit dat zowel Nessus als Spreker nog steeds Interwerelds sprak. Ze hadden hem buiten het gesprek kunnen houden door de Heldentaal te gebruiken. Ze hadden er echter de voorkeur aan gegeven om de mensen bij het gesprek te betrekken, want de twist betrof ook Louis Wu.
‘Jullie hebben ons gebruikt,’ zei hij. ‘Jullie hebben ons even grondig gebruikt als de Kzinti.’
‘Maar tot ons nadeel,’ wierp de Kzin tegen.
‘Er kwamen ook een aantal mensen om in de oorlogen tussen Mens en Kzin.’
‘Louis, laat ’m met rust.’ Teela Brown voegde zich bij de strijdenden. Driggit, als de poppenspelers er niet waren geweest, dan zouden we nu allemaal slaven van de Kzinti zijn. Ze zorgden ervoor dat de Kzinti de beschaving niet vernietigden!’
Spreker glimlachte en zei: ‘Wij hadden ook een beschaving.’
De poppenbaas was een zwijgend, spookachtig beeld, een een-ogige python, die klaarstond om toe te slaan. De andere mond bestuurde waarschijnlijk zijn cyclette, nu een heel eind van de andere drie vandaan.
‘De poppenspelers hebben ons gebruikt,’ zei Louis Wu. ‘Gebruikt als een stuk gereedschap, om ervoor te zorgen dat de Kzinti evolueerden.’
‘Maar het werkte!’ hield Teela vol.
Het geluid was bijna het spinnen van een kat, een zacht, dreigend gegrauw. Maar niemand zou de uitdrukking op Sprekers gezicht voor een glimlach hebben kunnen houden.
‘Het werkte!’ vloog Teela op. ‘Jullie zijn nu een vreedzaam ras, Spreker. Jullie leiden een gewoon bestaan naast …’
‘Zwijg, mens!’
‘Naast wezens die jullie gelijke zijn,’ zei ze edelmoedig. ‘Jullie hebben geen ander ras meer aangevallen sinds …’
De Kzin haalde het gewijzigde graafwerktuig van de Slavendrijvers te voorschijn en hield het voor de intercom zodat Teela het kon zien. Ze hield abrupt op met praten.
Wij hadden ook het slachtoffer kunnen zijn,’ zei Louis.
Ze luisterden alle drie aandachtig. ‘Wij hadden ook het slachtoffer kunnen zijn,’ herhaalde hij. ‘Als de poppenspelers een bepaalde karaktertrek of eigenschap in de mens hadden willen zweeg. ‘O,’ zei hij. ‘Teela. Ja, natuurlijk.’
De poppenspeler reageerde niet.
Teela schoof heen en weer onder Louis’ blik. ‘Wat is er aan de hand, Louis? Louis!’
‘Sorry. Er kwam net een gedachte in me op … Nessus, vertel eens wat. Vertel eens wat over de Vruchtbaarheidsvoorschriften.’
‘Louis, ben je nou gek geworden?’
‘Juuuhh,’ zei Spreker-tot-Dieren. ‘Daar had ik zelf ook wel aan gedacht, mettertijd. Nessus?’
‘Ja,’ zei Nessus.
De cyclette van de poppenspeler was een in de verte verdwijnende zilveren stip, bijna onzichtbaar tegen een groter, vager helder punt voor hen, iets verder van hen vandaan dan twee punten op Aarde van elkaar verwijderd kunnen zijn. Het beeld op de intercom was het onveranderlijke, onleesbare rare gezicht van een poppenbaas: een platte driehoekige schedel en slappe grijp lippen. Hij zag er niet gevaarlijk uit, deze poppenspeler.
‘Jullie hebben geknoeid met de Vruchtbaarheidsvoorschriften van de Aarde.’
‘Waarom?’
‘Wij mogen mensen graag. We vertrouwen mensen. We hebben tot wederzijds voordeel handel gedreven met mensen. Het is in ons voordeel om mensen het leven gemakkelijker te maken, want het is wel zeker dat zij eerder de Wolken van Magelhaen bereiken dan wij.’
Trachtig. Dus jullie mogen ons wel. En verder?’
We streefden ernaar om jullie genetisch te verbeteren. Maar wat moesten we verbeteren? Niet jullie intelligentie. Intelligentie is niet jullie grote kracht. Ook jullie gevoel voor zelfbehoud niet, of jullie duurzaamheid, of jullie talenten in de oorlog.’
‘En dus besloten jullie om ons fortuinlijk te maken,’ zei Louis. ‘Zodat we altijd geluk zouden hebben bij wat we maar deden.’ En hij begon te lachen.
Toen besefte Teela pas wat er gaande was. Haar ogen werden groot en rond en er kwam een blik van afschuw in. Ze probeerde iets te zeggen, maar bracht alleen maar een krassend geluid voort. ‘Natuurlijk,’ zei Nessus. ‘Hou alsjeblieft op met lachen, Louis. De beslissing was zeer zinnig. Jouw ras heeft altijd ongelooflijk veel geluk gehad. Jullie geschiedenis laat zich lezen als een serie ontsnappingen-op-het-laatste-nippertje, aan interne atoomoorlogen, aan verstikking van je planeet door industrieel afval, aan ecologische rampen, aan gevaarlijk massieve asteroiden, aan de nukken en kuren van jullie wat variabele zon, en zelfs aan de explosie in de Kern van de Melkweg, die jullie alleen maar door puur toeval te weten zijn gekomen. ‘Louis, waarom lach je nog steeds?’
Louis lachte nog steeds omdat hij naar Teela keek. Teela’s gezicht werd gekenmerkt door een vuurrode blos. Haar blik gleed alle kanten op, alsof ze een plek zocht om zich te verbergen. Het is niet prettig om je er rekenschap van te geven dat je deel uit maakt van een genetisch experiment.
‘En dus veranderden we de Vruchtbaarheidsvoorschriften. Het ging verbazingwekkend gemakkelijk. Ons vertrek uit de bekende ruimte veroorzaakte een ineenstorting van de aandelenmarkt. Economische manipulaties ruineerden een aantal leden van het Controlerend Orgaan. We kochten een aantal van hen om, chanteerden anderen met opsluiting in de Schuldenaars gevangenis, en brachten het verhaal van corruptie in het Orgaan groot genoeg om een verandering af te dwingen. Het was een afschuwelijk dure onderneming, maar heel veilig, en voor een deel geslaagd. We waren in staat de Loterijen op poten te laten zetten, en hoopten op die manier een subsoort van mensen te kweken die ongekend veel geluk hadden.’
‘Monster!’ schreeuwde Teela. ‘Monster!’
Spreker had zijn graafwerktuig weer weggeborgen. Hij zei: ‘Teela, je klaagde niet toen je hoorde dat de poppenspelers genetische manipulaties hadden uitgevoerd met mijn ras. Ze trachtten een dociele Kzin te fokken. Daartoe deden ze met ons wat een bioloog doet met sheets: hij doodt wat hij onder de maat vindt of niet kan gebruiken, en houdt de rest. Je zei heel trots en vergenoegd dat deze misdaad jouw ras tot voordeel strekte. Waarom klaag je nu dan wel?’
Teela, huilend van woede, zette haar intercom uit.
Ten dociele Kzin,’ herhaalde Spreker. ‘Jullie probeerden een dociele Kzin te fokken, Nessus. Als je denkt dat jullie een dociele Kzin hebben gefokt dan moet je maar weer naar ons terugkomen.’ De poppenspeler gaf geen antwoord. Ergens ver voor de vloot was de zilveren stip van zijn cyclette te klein geworden om nog zichtbaar te zijn.
je niet naar ons terugkomen? Maar hoe kan ik je beschermen tegen dit onbekende land als je dat niet doet? Maar goed, ik verwijt je niets. Je zou er goed aan doen om op je hoede te zijn,’ zei de Kzin. Zijn klauwen waren te zien, naaldscherp en licht gebogen. ‘Je poging om tot een mens met veel geluk te komen was ook een mislukking.’
‘Nee,’ zei Nessus. ‘We hebben mensen met veel geluk weten te krijgen. Ik was niet in staat een van hen te
