‘Ik heb jouw hulp nodig,’ zei ze: ‘Ik wil Zoeker vasthouden, weet je.’
‘Jah.’
‘Hij mij ook, maar hij heeft een eigenaardig eergevoel. Ik probeerde hem over jou te vertellen, Louis, toen ik hem moest proberen naar het zwevende gebouw te krijgen. Hij kreeg het heel erg te kwaad, en hield op met me te slapen. Hij denkt dat ik van jou ben, Louis.’
‘Slavernij?’
‘Slavernij voor vrouwen, denk ik. Jij vertelt ’m wel dat ik niet van jou ben, he, Louis?’
Louis voelde een pijnlijk brok in zijn keel. ‘Het zou een heleboel uitleg kunnen besparen als ik je gewoon aan hem verkocht. Als je dat tenminste wilt.’
‘Je hebt gelijk. Dat wil ik, ja. Ik wil de Ringwereld rondtrekken met hem. Ik hou van hem, Louis.’
‘Nou en of. Jullie waren voor mekaar in de wieg gelegd,’ zei Louis Wu. ‘Jullie ontmoeting was een voorbestemd iets. De honderd miljard mannen en vrouwen die precies hetzelfde van elkaar dachten …’
Ze keek hem met een heel twijfelende uitdrukking op haar gezicht aan. ‘Je bent toch niet … sarcastisch aan het doen, Louis?’
‘Een maand geleden wist je het verschil nog niet tussen sarcasme en een glastransistor. Nee, het gekke is dat ik helemaal niet sarcastisch doe. De honderd miljard mannen en vrouwen doen er niet toe, omdat zij geen deel uitmaakten van een er-is-verdomme-geen-gerechtigheid genetisch experiment van de poppenbazen.’
Opeens keek iedereen hem gespannen en oplettend aan. Zelfs Zoeker staarde naar hem om te proberen erachter te komen waar iedereen naar keek.
Maar Louis keek alleen maar naar Teela Brown.
‘We zijn neergestort op de Ringwereld,’ zei hij zacht en vriendelijk, ‘omdat de Ringwereld jouw ideale omgeving is. Jij moest dingen leren die je niet op Aarde kon leren, die je blijkbaar nergens binnen de bekende ruimte kon leren. Misschien waren er ook andere redenen — een beter soort methusalixer bijvoorbeeld, en meer ruimte om je heen — maar de belangrijkste reden dat je nu hier bent is om te leren.’
‘Om wat te leren?’
‘Pijn, blijkbaar. Angst. Het besef dat je iets hebt verloren. Je bent nu heel anders dan je was toen je hier landde. Daarvoor was je een soort … abstract iets. Heb je ooit je teen gestoten?’
‘Ik geloof het niet.’
‘Heb je ooit je voetzolen verbrand?’
Woedend keek ze hem aan. Ze wist het nog.
‘De Leugenaar is op de Ringwereld neergestort om jou hier te: brengen. We hebben een paar honderdduizend kilometer afgeleg. om jou bij Zoeker af te leveren. Je cyclette bracht je precies naar de plek waar hij was, en kwam precies op die plek in het kracht veld terecht, omdat Zoeker de man is die je bent voorbestem’’ lief te hebben.’
Teela glimlachte toen ze dat hoorde, maar Louis lachte niet terug.
Hij zei: ‘Je geluk vereiste dat je de tijd moest krijgen om he te leren kennen. Daarom hingen Spreker-tot- Dieren en ik o’: onze kop …
‘Louis!’
boven een afgrond van dertig meter. En dat zo’n twintig uur lang. Maar dat is nog niet het ergste.’
‘Dat hangt af van hoe je het bekijkt,’ gromde de Kzin.
Louis negeerde hem. ‘Teela, je bent verliefd op me geworden omdat dat je een motief gaf om mee te gaan met de expeditie naar de Ringwereld. Je houdt nu niet meer van me omdat je niet mee’.; van me hoeft te houden. Je bent er. Arrive. En ik heb om dezelfde reden van je gehouden, omdat het geluk van Teela Brown mij lie dansen als een marionet …
Maar de echte marionet, dat ben jij. Je blijft dansen aan de touwtjes van je geluk, je hele verdere leven lang. Finagle weet je zo iets als vrije wil hebt. Je zult in ieder gevoel moeite genoeg hebben om ervan gebruik te maken.’
Zoeker keek naar Louis en Teela, knielde neer, en liet zijn duim langs het lemmet van het zwarte ijzeren zwaard glijden. Hij moest wel beseffen dat wat hier gebeurde Teela ongelukkig maakte. Hij moest ook nog steeds de indruk hebben dat ze aan Louis Wu toebehoorde.
En Louis draaide zich om en keek naar Nessus. En was niet verbaasd toen hij zag dat de poppenbaas zich in een bal had opgerold, zijn hoofden in zijn maag had gestoken, en zich had teruggetrokken uit het universum.
Louis pakte de poppenspeler bij de enkel van diens achterbeen beet. Hij ontdekte dat hij zonder al te veel moeite Nessus op zijn rug kon rollen. Nessus woog niet veel meer dan Louis Wu.
En hij vond het niet prettig. De enkel trilde in Louis’ hand.
‘Jij hebt dit alles teweeggebracht,’ zei Louis Wu, ‘met je monsterlijke egoisme. Van dat egoisme heb ik bijna evenveel last als van de monsterlijke fout die je hebt gemaakt. Hoe jullie tegelijkertijd zo machtig, en zo vastberaden en zo stom hebben kunnen zijn, het gaat mijn verstand te boven. Besef je al dat alles wat er hier met ons is gebeurd een zij-effect was van Teela’s geluk?’
De bal die Nessus was, kromp nog verder in elkaar. Zoeker keek gefascineerd toe.
‘Dan kun je teruggaan naar je werelden en je soortgenoten meedelen dat rommelen met de paargewoonten van mensen een riskante bezigheid is. Deel ze maar mee dat als er genoeg Teela Browns zijn, alle wetten over de kansberekening op de vuilnishoop kunnen worden gegooid. Zelfs elementaire fysica is op atomair niveau niet meer dan een welles-nietes spelletje. Deel ze maar mee dat het heelal zo’n gecompliceerd stuk speelgoed is dat een redelijk voorzichtig wezen er niet mee rondhannest.
Deel ze dat maar mee. Als je thuis bent. Maar ondertussen moet je ophouden om voor bal te spelen. Nu meteen. Ik heb het schaduwvlakdraad nodig. En jij moet het voor me te pakken krijgen. We zijn bijna voorbij de Oogstorm. Hou op, Nessus.
poppenspeler rechtte zijn lichaam en stond op. ‘Je maakt me te schande, Louis,’ begon hij.
‘Durf je dat hier te zeggen?’
De poppenbaas zweeg. Even later ging hij voor het grote raam staan en keek naar de storm.
Goden van de Ringwereld
Voor de Ringwerelders die de toren Hemel vereerden, hingen er nu twee torens boven de grond.
Net als de vorige keer wemelde het op het plein voor het altaar van gezichten als gouden bloemen. ‘We zijn weer op een heilige dag gekomen,’ zei Louis. Hij probeerde de geschoren koorleider te ontdekken, maar hij zag hem niet.
Nessus keek verlangend naar de Hemeltoren. De brug van de Onwaarschijnlijk bevond zich op hetzelfde niveau als de kaartenkamer van het kasteel. ‘De eerste keer had ik niet de gelegenheid om dit oord te verkennen,’ zei de poppenbaas treurig. ‘En nu kan ik er niet bij komen.’
‘We kunnen een opening maken met de desintegrator,’ suggereerde Spreker. ‘En je dan laten zakken, met een touw of een ladder.’
‘Ook deze mogelijkheid moet aan mij voorbijgaan.’
‘Het is niet zo gevaarlijk als heel veel andere dingen die je hier hebt gedaan.’
‘Maar toen ik hier risico’s liep, was ik op zoek naar kennis. Nu heb ik genoeg gegevens over de Ringwereld, mijn thuiswereld heeft niet meer nodig. Als ik nu nog mijn leven riskeer, dan zal ik dat alleen doen om ervoor te zorgen dat ik naar huis kan terugkeren, met die gegevens. Louis, daar is je schaduwvlakdraad.’ Louis knikte stil.
Over de draaiwaartse kant van de stad lag een wolk zwarte rook. Aan de manier waarop het zich dicht tegen de gebouwen aan klemde, was te zien dat het een dikke laag moest zijn, en ook zwaar. Een obelisk met ramen, vlakbij het centrum, stak door de massa heen. De rest was er onder bedolven.
Het moest schaduwvlakdraad zijn. Maar er was zoveel! ‘Hoe kunnen we dat nou vervoeren?’
Louis kon alleen maar zeggen: ‘Ik heb er geen idee van. Laten we eerst maar es naar beneden gaan om het wat beter te bekijken.’
Ze zetten hun gehavende politiegebouw naast het plein met het altaar neer, aan de draaiwaartse kant.
Nessus zette de motoren die het gebouw in de lucht hielden niet af. Hij liet het gebouw de grond maar net