terure audi lian frenezan kantadon. Sed Johnson ege laciginte, tamen li iris, iris, kiel ia masino. La marsado ne dauris longe, post du semajnoj ili altingis Bagomir-on. Gi etis malgranda fortikajo en la dezerto, nur kelkaj palmoj staris cirkau gi dissemite, inter malmulte de herboj alan-alang. La oazo ne havis logantaron, nur maljuna, blinda tuareg-a drinkejestro vivis kun siaj kelkaj familianoj en grandega, kvadratforma tendo. Traveturantaj, intersangaj komercistoj ekripozis ci tie tre malofte, kunportante iom da varoj el nordo, kiun ili povis vendi al la soldatoj: pipo- pikilon, mecon de automata fajrilo kaj poskalandarojn, kies deven-jaro konkurencis kun la rikolto de la plej delikataj malnovaj vinoj.
La sergento kaj la kapitano, kun la akpmpanaj caroj kaj kun la desangita garnizono, retirigis al Mogador. En Bagomir oni desangis nur la senrangajn soldatojn, la oficiroj restis. La frese nomumita kapitano ankorau ne alvenis, do la sergento estis la plenrajta sinjoro de la tacmento. Sergento Rayonne estis largsultra, hiuz-miena homo, kun razita vizago. Sovinte sian vizagon al ilia nazo, li okulmezuris la rekte starantajn soldatojn unu post la alia.
– Vi venis en tre malagrablan lokon! Gi estas la plej terura garnizono en la kolonio. Kaj mi estas la plej kruela sergento. Ci tie ne estas cambro por malsanuloj, ci tie estas nur servo, au morto. Cu vi komprenas? Rompez!
Ili sternigis sur la litoj preskau senvivaj kaj metis akvumitan kovrilon sur la fenestron, car la penetranta sunbrilo ec tra la fermitaj palpebroj neelteneble iritis ilin, kaj la aero ardis tiel, ke kelkiuj senpove malfermadis sian buson, sentante, ke ili devas sufokigi. Gi do estis la aventuro. Iam li divas skribi tion en populara romano, pensis Johnson, kiel malbonodore estas ci tie, kiel enue, la homoj kiel abomenas unu la alian, ne estas iu, kun kiu li povus intersangi kelkajn sincerajn vortojn, la dormocambrojn sursidas sufoka vaporo de mactabako, svito kaj cepo. Miriapodoj svarmas sur la pajlosakoj, iu tago pasas, kiel la alia, kaj ciam nur la frenezige samformaj, brilblindigaj, flavaj sablodunoj, krem-kolore ardanta cielo, la neartigita zumkantado de la maljuna, blinda arabo, dume la abomeninda svito roje fluegas de sur la korpo de la homoj. Poste okazis io alia. Alvenis kapitano kun du oficiroj. La rabadoj farigis netolereblaj ce la triboj en la proksimo. Oni altigis la nombron de la soldatoj en la garnizonoj. Estis nekompreneble, ke la nekonata rabisto militvagas trankvile en la proksimo de la francaj soldatoj, pri kiu oni sciis bone, ke li estas bejo Muktar, la sinjoro de la libera lango Tangobo. Nur pruvajon ili ne havis por ekataki lin. Tial ili decidis sendi patrolojn. Tiun tagon tuj ekmarsis dudek homoj por esplori karavanvojon, kondukanta gis oazo Kifra, kaj revenante ili preterpasu la vilagon Malem. La patrolo neniam plu revenis. La banditoj prirabis kaj ekbruligis la oazon Kifra, poste ili surprizatakis la proksimigantan patrolon el embuskejo. Sekvan tagon oni altigis la nombron de la patrolo kaj aldonis du malgran-dkalibrajn masinpafilojn. Samtampe oni petis rekompletigon el Maroko.
Ankau Johnson estis postenigita al tiu ci patrolo. Oni jam ne konfidis la tacmento al suboficiro. Leutenanto Zarnac gvidis gin. Johnson satintus morti. Li timis la suferegon. Li sentis, ke li devas lukti kontrau la sorto, kiu volas, ke la evoluinta malsano pereigu lin per malrapida, terura morto…
La svebantaj polveroj brilis metale en la akra lunlumo. La dezerto etendigis en la hela nokto, kiel ia polusa negkampo, forlasite, argente. Ili marsis singarde dum kelkaj horoj.
Subite pafaro ekkrakis el malantau iu sablomonteto. La soldatoj disigis lau lauregula disciplino, kasigante malantau malpli grandaj sablodunoj, kaj ankau ili komenci pafi. Auroris. Apud Johnson la nedarlanda pentristo mallevis sian pafilon, li disetendis siajn brakon kaj turnigis sur sian dorson. Li mortis. Poste oni komencis pafi ilin ankau el flanka direkto. Ankau tie kasigis araboj. Iafoje burnusoj ekvibris malantau iu monteto. Poste la araboj grimpis ciam pli proksimen, la legianoj vane pafis ilin, ilia nombro superis siajn perdojn. Ili nur venis, venis…
– Nun! – diris Johnson al si mem. – Nun do finigos la komedio, gi estos bela, intersa, grandioza morto. Ankau la aventuri estis bela, kaj Edit espereble trovos sian felicon alie.
Kiam oni komandis sturmon, li saltis la unua el la kasejo, lia stileto trapikis la kolon de barba arabo, poste li turnis la armilon, kaj kun ia furioza bonhumoro, kun la decidemo de ciuriska homo batadis cirkau si, sur kapojn, torakojn, sur pugnojn, levantaj glavon, furioze, ekstaze. Subite li vidis mirante, ke neniu estas cirkau li, konvulsiigantaj burnusoj kusas sur la tero, kaj la vundita leutenanto, tenena sian elpafitan revolveron en sia mano, suprenrigardas lin, genuanta sur la sablo:
– Bone legiano! Mi ankorau neniam vidis tion!
La unua sturmo de la legianoj haltigis la arabojn. Ili retirigis proksimume cent metrojn malantau la sablomontetojn. La rezoluta konduto de Johnson ekregis la soldatojn. La neatendita, feroca kuratako surprizis la rabistojn. Sed cio estis vene. La plimulto de la soldatoj falis, multaj vindigis, kaj la kontrauuloj sturmis denove.
Pafo truis la manikon de lia kamizolo, glavotranco deglitis de sur lia balteo, gi fendis lian poson. La dua atako jam estus eksterminta ilin, nur dekope ili staris ce la piedo de sablomonteto, kien Johnson trenis ankau la oficiron.. La sturmantaj araboj reduktis la nombron de la soldatoj gis kvar.
Tiam eksonis la masinpafilo. La saharianoj alvenis. Oni sendis ilin el Mogador por rekonstrui la ruinigitan oazon, ili ekaudis la pafadon kaj tuj ekmarsis por helpi la legianojn, estantajn en prema situacio. La rabistoj fugis. La kameloj de la saharianoj ne estis taugaj persekuti sukcese la banditoj, rajdantaj sur bonegaj cevaloj. Kolektinte la vunditojn, ili sendis homojn por venigi carojn el la fortikajo, kaj aurore la malfelica patrolo revenis. Nur dek kvin homoj restis vivanta, dek kvar el tiuj estis grave vunditaj.
Nur Johnson estis la sola, kiu ne havis ec unu vundeton. Oni trapafis ankau lian capon antau la dua sturmo, kaj terura glavobato detrancis lian kartocujon ce la radiko.
Ankau el tio ni povas vidi, ke la morto ne estas tia, kiel glaci-malvarmigita, frambo refresigilo, kiun povas mendi kiu ajn, se li havas guston al tio.
Sinjoro Johnson satus morti, sed li farigas nur fantomo
La militista kariero de Johnson komencis preni elanon. Lau la raporto de la vundita oficiro oni laudis lin en tagordono, li ricevis dudek kvar horan forpermeson, kaj li estis prononita ricevi la honormedalon de la legio. La impertinenteco de la rabistoj farigis ciam pli neeltenebla. Ili atakis malpli grandajn partrolojn kun mirinda bonsanco kaj evitis ciun bone ekipitan tacmenton admirinde.
Foje Johnson revenis kun siaj du kunuloj el dudek homoj, alifoje li alvenis kun siaj nau kamaradoj, kaj sepdek soldatoj restis en la dezerto. Tiam jam la afero komencis farigis pli serioza por li, car fine kuglo pretertusis lian vizagon, postlasante largan cikatron. Baldau oni fiksis la honormedalon sur lian bruston dum milititsta parado kaj flirtigis la trikoloran flagon super lia kapo.
La rabistoj ekbruligis la oazon ce Bu Denib kaj mortigis la legianojn, senditajn pro estingi la fajron, masakris la tutan logantaron, brutale mortigis duon-kompanion da spahioj, poste fugis. Sekvan tagon aurore, sin trenante, preskau glitante surventre aperis Johnson antau la fortikajo en la polvo. Oni portis lin en la regiment-kontoron, kaj metinte lin sur la disfibrigantan, ledan kanapon, oni pensis, ke jam ne estas vivo en li. Ciuj liaj fibroj sub lia sirita vestajo li estis kovrita per koaguliginta sango kaj fulgo. Lia disfibriginta vestajo multloke engluigis en la vundon. Poste oni lavis lin, kaj evidentigis, ke la nekredeble multaj frotvundoj, skrapetoj, bluaj makuloj pro batoj, korme kontuzoj kovras lin, sed li ne havas ec unu dangeran lezon.
De tiu tempo oni nomis lin „Mortido”. Lau la legionoj la morto faras tiajn esceptojn nur kun sia kara filo. Johnson trovis tragikomika tiun situacion. Se do estas destinita la sufokigado kaj la spasmo, tiam li vane sopiras la heroan morton. Cu eble pli-malpli frue li arangos al si mem la aferon per kurgo?
Dume li havis denove unuarangan okazon fine arangi sian longe daurantan aferon kun la morto perarmile, lau la reguloj de la kavaliroj rekte-al-vizage.
Post la lasta atako estis sendube, ke oni ne plu povas toleri Tangobo-n en la cirkauajo. Oni devas okupi gin. Kiel simpla estus la tuto, se oni sukcesus pruvi atakon, atribueblan al ili, se ili kuntrenus kelkajn soldatoajn, au ili farus ian perfortan agon, kiu estus evidenta, kaj gi donus kauzon okupi tiun mizeran, malgrandan staton de rabistoj.
La hazardo helpis. En la restoracio de la garnizono de Bagomir iu traveturanta arabo rekonis en iu tapiso sian havajon. Li fugis el la oazo Kifra dum la rab-atako, li lasis ciun sian havajon tie, do la tapiso nur pere de iu rabisto estis portata ci tien. Dum la esploro oni konstatis, ke la restoraciestro acetis gin de pastisto el Tangobo, nomata Gazi.
